Сакратар Цэнтрвыбаркаму Мікалай Лазавік мяркуе, што сход не мае ніякага дачынення да выбараў прэзідэнта
Фота photo.bymedia.net
У Мінску з’явілася рэклама IV Усебеларускага народнага сходу, які пройдзе ў Палацы рэспублікі 6–7 снежня. Плакаты можна пабачыць на ўездах у горад, а самы вялікі з іх — цэлае пано — размясцілі на фасадзе галоўнага корпуса Дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта імя Максіма Танка на плошчы Незалежнасці. Што ж гэта за мерапрыемства, якое анансуецца з такім размахам? Сапраўдная магчымасць рэалізацыі канстытуцыйнага права грамадзян удзельнічаць у абмеркаванні пытанняў дзяржаўнага і грамадскага жыцця, як гэта абвяшчаецца афіцыйна, ці ўсё ж аплачаная з бюджэту імітацыя падтрымкі дзеючага кіраўніка краіны, як мяркуюць праваабаронцы?
Першы Усебеларускі народны сход прайшоў у 1996 годзе незадоўга да канстытуцыйнага рэферэндуму, які пашырыў паўнамоцтвы Аляксандра Лукашэнкі. Усе наступныя, як і сёлетні, прызначаліся перад чарговымі прэзідэнцкімі выбарамі. Арганізатарам сходу выступаюць улады — указ аб правядзенні сходу падпісвае кіраўнік краіны, аргкамітэт узначальваюць прэм’
Часцей за ўсё дэлегатамі робяцца дзяржаўныя служачыя, найперш кіраўнікі, рэдка калі простыя людзі. Прадстаўнікі апазіцыі за ўсю гісторыю правядзення сходаў паўдзельнічаць у іх не здолелі.Аляксандра Казуліна ў 2006 годзе пры спробе трапіць на мерапрыемства невядомыя ў цывільным сустрэлі кулакамі. Няўдачай абярнулася і сёлетняя ідэя Уладзіміра Някляева выступіць перад дэлегатамі. Гэты год адзначыўся больш дробным, але вельмі характэрным скандалам: у Валожыне ў часе вылучэння кандыдатаў на IV Усебеларускі народны сход адзін з супрацоўнікаў райвыканкаму выступіў з крытыкай. Пасля чаго быў абвінавачаны ў хуліганстве і арыштаваны на 10 сутак.
«Гэта прыклад псеўдадэмакратыі»
Праваабаронца Гары Паганяйла перакананы, што Усебеларускі сход — гэта рэклама Аляксандра Лукашэнкі за дзяржаўны кошт. «Гэта прыклад псеўдадэмакратыі. Калі б на гэтым сходзе сапраўды былі прадстаўленыя ўсе ўдзельнікі прэзідэнцкай кампаніі, усе слаі грамадства, каб на ім гучалі самыя розныя погляды, у тым ліку і крытычныя, то можна было б гаварыць пра гэтую самую магчымасць рэалізаваць сваё права на ўдзел у
Будзе адзін Лукашэнка, які не скарыстаўся сваім правам звярнуцца да выбарцаў, як астатнія кандыдаты, па радыё і тэлебачанні. За бюджэтныя грошы, выкарыстоўваючы адміністрацыйны рэсурс, службовае становішча, ён будзе выступаць адзінаасобна. Гэта найгрубейшае парушэнне выбарчага заканадаўства, бо такім чынам парушаецца роўнасць умоваў удзелу ў выбарчай кампаніі(арт.73 Выбарчага кодэксу Беларусі).
Кандыдаты маюць права звярнуцца ў ЦВК з патрабаваннем скасаваць рэгістрацыю Лукашэнкі кандыдатам». Па словах Гары Паганяйла, парушэнне дзейным прэзідэнтам заканадаўства адбываецца з маўклівай згоды, а то і пры патуранні Цэнтрвыбаркаму і чыноўніцкай вертыкалі.
«На агітацыйных стэндах побач з улёткамі альтэрнатыўных кандыдатаў вывешваецца тэзісы Лукашэнкавай перадвыбарчай праграмы, што будуць агучвацца на сходзе. Гэта значыць, што чыноўнікі ясна ўсведамляюць, што такім чынам агітуюць за свайго кандыдата».Праваабаронца падкрэслівае, што ён і яго калегі не стамляецца нагадваць пра гэтыя факты, тое самае кажуць кандыдаты ў прэзідэнты і кіраўнікі іхніх штабоў.
«Сход не мае ніякага дачынення да выбараў»
Сакратар Цэнтрвыбаркаму Мікалай Лазавік не пагаджаецца з праваабронцамі наконт таго, што сход можа выкарыстоўвацца Лукашэнкам у якасці праплачанай з бюджэту рэкламы ўласнай персоны і праграмы. Ён адказвае лаканічна: «Усебеларускі народны сход — гэта мерапрыемства, якое, на нашу думку, не мае ніякага дачынення да выбараў прэзідэнта Беларусі. Пра што тут гаварыць? Таму мы гэтым мерапрыемствам не займаліся і займацца не будзем».
