70 гадоў таму, 26 чэрвеня 1941 года, каля вёскі Мікалаева пад Вулай службоўцы НКВД расстралялі калону вязняў Глыбоцкай турмы. Жыхары Віцебшчыны наведалі месца загубы бязвінных людзей і ўпарадкавалі мемарыял.

Пенсіянерка з Бешанкавіч Валянціна Гракун запісала ў суседніх вёсках успаміны пра масавае забойства.

Пенсіянерка з Бешанкавіч Валянціна Гракун запісала ў суседніх вёсках успаміны пра масавае забойства.

Яўген Самсонаў з Глыбокага расказвае пра гісторыю турмы ў Беразвеччы.

Яўген Самсонаў з Глыбокага расказвае пра гісторыю турмы ў Беразвеччы.

Людзі навялі парадак на месцы расстрэлу.

Людзі навялі парадак на месцы расстрэлу.

З Мінска на месца трагедыі прыехалі актывісты Беларускай Хрысціянскай Дэмакратыі, каб памаліцца за супакой душы кожнага расстралянага вязня — паводле розных звестак, на ўзлеску каля вёскі Мікалаева загінулі ад 800 да 2000 чалавек.

Пенсіянерка Валянціна Гракун з Бешанкавічаў і Яўген Самсонаў з Глыбокага кожны паасобку даследавалі акалічнасьці гэтай трагедыі — апытвалі сведкаў-вяскоўцаў, запісвалі іхныя аповеды. Вынікамі сваіх доследаў яны падзяліліся з прысутнымі.

У зняволенні ў Беразвецкай турме, што ў Глыбокім, былі жыхары Глыбоччыны, Мёршчыны, Браслаўшчыны, Пастаўшчыны, палонныя жаўнеры Войска Польскага, святары, моладзь, якая ўдзельнічала ў розных арганізацыях — палітычных, грамадскіх, рэлігійных. Усе яны трапілі за краты па падазрэнні ў нелаяльнасці да савецкіх уладаў. Згодна з архіўнымі дакументамі, у пачатку вайны было прынятае рашэнне эвакуяваць усіх вязняў з заходніх рэгіёнаў углыб СССР. У калоне, якая выйшла з Глыбокага 24 чэрвеня 1941 года, большасць складалі нават не асуджаныя, а толькі тыя, хто знаходзіўся пад следствам. Двое сутак людзей гналі па спёцы без ежы і пітва, пакідаючы на дарозе трупы — тых, хто знямогся і адставаў, расстрэльвалі на месцы або заколвалі штыхамі.

Каля Вулы калона трапіла пад фашыстоўскі авіяналёт, а потым была расcтраляная турэмным канвоем, які вырашыў не працягваць этап. Пахаваць забітых загадалі мясцовым вяскоўцам…

Сакратар ЦК КП(б) Панцеляймон Панамарэнка, які вывучаў матэрыялы справы пра расстрэл беразвецкіх вязняў, прызнаў дзеянні кіраўніка канвою слушнымі.

У 1990 годзе віцебскія актывісты руху «Мартыралёг Беларусі» ўсталявалі на гэтым жалобным месцы крыж. Пазней пры дапамозе польскіх грамадскіх і рэлігійных арганізацый быў узведзены мемарыял — сімвалічная камэра з чорнымі кратамі, брукаванка і доўгая бетонная пліта ўздоўж яе, якая сімвалізуе страшны шлях вязняў, і высокі крыж.

Мемарыялам апякуецца мясцовы сельсавет і грамадскія актывісты.

Клас
0
Панылы сорам
0
Ха-ха
0
Ого
0
Сумна
0
Абуральна
0

Хочаш падзяліцца важнай інфармацыяй ананімна і канфідэнцыйна?