Архіў

Аляксей Каўка. Недыпляматычныя нататкi

№ 34 (95) 1 сьнежня 1997 г.

Аляксей Каўка

Недыпляматычныя нататкi

Беларускi дзёньнiк

 

«Страсьцi беларуса ў небеларускiх абставiнах»... Пасавала б, мабыць, i гэткая назва да прапанаваных нiжэй нататак. Кожан з нас на свой лад пакутуе й суцяшаецца ад сваёй Беларусi — паколькi слугаваць ёй цэльна, арганiчна скрозь было й застаецца праблемай вельмi няпростай для нашага чалавека. Беларусь — малiтва мая, споведзь, дыханьне маё, таемны сакрум мой. Але цi толькi мой? Перачытаў свае дыпляматычныя запiсы амаль дваццацiгадовае даўнiны, i не пакiдае адчуваньне вострае iх надзённасьцi, што сягае за межы асабiстых перажываньняў. Адышла ў нябыт эпоха («мирового социализма») — час паўстаньня нататак; краiна мая сiнявокая (хто мог толькi падумаць...) сiганула ў замежжа з уласнымi амбасадамi, прадстаўнiцтвамi; нараджаецца беларуская палiтыка — няхай пакуль вельмi неадназначная, супярэчлiвая ў сэнсе сваёй нацыянальна-дзяржаўнае адэкватнасьцi. I пытаньне беларускасьцi ў беларусе, служывым, як нiколi на часе. Ды й само паняцьце беларуса ў сёньняшнiм вымеры не падаецца мне адназначным. Адзнака ў так званай пятай графе (кажуць, ужо адмененая)? Прафэсiя (пiсьменьнiк, настаўнiк беларускае мовы...)? Грамадзянская, маральная пазыцыя (супрацiў асымiлятарству ў тваёй Бацькаўшчыне)? А можа iнакш: Беларус у табе — гэта крыж горычы й сьвятла. Пакуль нясеш яго — жывеш, будзеш жыць.

Аўтар

Масква, 1997

 

4 красавiка 1979.

«Решение на Вас состоялось. Надо выезжать срочно», — так сустрэлi ўчора ў ССОД’дзе*. I пачалося: новыя людзi, новыя iмёны, новыя праблемы, шмат ва ўсiм гэтым, на першае ўражаньне, мiтульгi, прапаганды i, здаецца, вельмi мала культуры, прадстаўляць якую й садзейнiчаць азнаямленьню зь якой паклiканы лёсам аблыселы заўчасна хлапец-дзяцюк зь беларускай вёскi Машчалiна. Мова пра культуру ня толькi, мо й ня гэтулькi Яўтушэнкi, Акуджавы, Магамаева, Пугачовай. Але таксама, для мяне ж мо перадусiм — культуры Дастаеўскага, Твардоўскага, Коласа, Рыльскага, Палiеўскага, Брыля... Тое ж i з навукай...

Слухалi-глядзелi з Соняй на ўчорашнiм канцэрце «польскай культуры» ў Крамлёўскiм Палацы. Клiмук, Гермашэўскi i... канцэрт Шапэна. Палiтык з польскага боку прыгадаў на ўрачыстым адкрыцьцi аб «вячыстай непарушнай пшыязьнi двух народув — польскi i СССР». Не з уласнай, зрэшты, вiны мылiцца ён адносна колькасьцi тых самых народаў-сяброў. Заснавальнiкi Люблiнскай вунii некалi таксама далей «двух народаў» ня рушылi, чым дужа заклапацiлi — i надоўга! — нашчадкаў.

Добра, не адной палiтыкай жывы чалавек, прынамсi на «Днях культуры». Культурай найперш, той культурай, што словамi паляка Бранеўскага (артыст Т.Ламнiцкi) удакладнiла — ды як пранiкнёна, шчыра, па-польску! — iмёны народаў i справу iх супольнай духоўнасьцi:

Подай мi длонь Бялорусь,

Подай мi длонь Украiно..

 

8 красавiка 1979.

(...)Да ўчарашняга спэктаклю ў тэатры «Вспулчэсны» (гастролi на сцэне маскоўскага МХАТу). А праймалi-такi маральныя пакуты салдата-малдаванiна (Iон Друцэ, «Сьвятая сьвятых»). Годам раней давялося гэтую ж пастаноўку ў купалаўцаў менскiх бачыць, — нi мовы (па што, бадай, i сiгануў быў з Масквы ў стольны Менск), нi дзеяньня, нi вiдовiшча. Пазяхаў менскi глядач i самаедзтваваў — за актораў i публiку — маскоўскi псых. I вось зусiм iншае дзейства на польска-габрэйскай (рэж. М.Энглерт, арт. Ян Эглерт, Р.Пэрыт) «вэрсii» драматычнай: плакаў, прасьвятляючыся, ачышчаючыся душою, глядач. Госьцi з Варшавы не сказаць каб «iгралi» п’есу — яны жылi iдэяй i дзейнiчалi, апантаныя, узьнёслыя, у iмя iдэi. Ну й форма: i драма, i камэдыя, i рамантычная акрыленасьць, i трошкi польскага пацешна-хлёсткага кабарэту, але нi кроплi эклектызму; скразная захапляючая дынамiка ў слове й вобразе. Трэба было ўбачыць, параўнаць i трошкi зажурыцца за беларускi тэатар.

 

 

9.04.1979 г.

Бягу ва Ўстанову, да новых сваiх працадаўцаў — «паказвацца», запасацца задачамi, абавязкамi, не без усьмешкi згадваючы учорашнюю засьцярогу аднаго з начальнiкаў: «Какой ужас... Вы же совершенно не ориентируетесь в специфике...» Нiчога, у нечым жа такi арыентуемся. Цi ня так, Васiлька, дружа мой?

Апоўначы. Наогул дзень, як i папярэднiя ў гэтай звычайнай гаспадарцы мiтусьлiвай, нiчым цiкавым ня ўцешыў, не ўсхваляваў. Ды й ЛIМ, як i папярэднiя, — сумны, нават самога клясыка Т. белыя вершы чамусь не кранаюць. Заглянуў у «Контекст-78», амаль «крамольны», кажуць, па ўсёй Маскве ў росшуках кнiгаманы й ня толькi яны. Пакуль асэнсаваць iдэю юлiянскага старажытнарускага календара, занатую простую рэплiку Мэрымэ:

«... Я ахвотна аддаў бы Фукiда за спраўдныя мэмуары Аспазii цi якога Пэрыклавага раба, бо толькi мэмуары, гэтая непасрэдная гутарка аўтара з чытачом, даюць нам той малюнак чалавека, якi цiкавiць i займае мяне».

Такiм чынам, чым бы я нi займаўся, памятаць пра непасрэднае, жывое...

 

 

11.04.1979.

«... тых, што пакiдаюць шляхi простыя, каб валачыцца шляхамi цемры...» Ад ранку да вечара калiдорамi, сходкамi, зь дзьвярэй у дзьверы. Слухаў, выслухоўваў. Можа, Фiхтэ («Сучасная эпоха») i дапамог прыстойна зьнесьцi нудныя настаўленьнi, павучаньнi. Горшае, аднак, наперадзе. I гэта разумею. Цi падрыхтаваны на горшае? Цi не «сарвуся», не закрычу, не залямантую? Калi б начасе ведаць тое, запаветнае: сьвяцiльнiк, што ў табе ды не патухне.

 

 

16.IV.79.

Варшава... Яшчэ не зусiм тая , што da siг lubiб. Заклапочаная, запрацаваная —iмчыць, сьпяшаецца на «Фiятах», «Старах», «Татрах», насустрач сонцу й вясьне. Той самай, амаль забытай, дзiўнай вясьнянцы з далёкага дзяцiнства. Бусьлiнае крыло над страхой, згледжанае ўчора ўжо на гэтым баку савецкае гранiцы. Бялун даўгадзюбы застыў над гняздом урачыста, ацярушаны смугою блакiтнаю, сонечнай. Пралязгатаў цягнiк — бусел не страпянуўся: прызвычаiўся, мабыць, да шумоў нязвыклых, надакучлiвых, а можа проста ўсьвядомiў сваю бусьлiную непадуладнасьць нашай зацывiлiзаванай таропкасьцi. Са мною ж, у валiзе, таксама харашыня «бусьлiная»: «Зямля пад белымi крыламi» Караткевiча...

 

 

17 красавiка 1979.

Пакрысе прадстаўнiк стаецца дыпляматам, хоць наўрад цi набудзе адпаведныя кандыцыi, нават «некар’ернага». Затое кнiгi ў Варшаве ўжо набываюцца, ды якiя. Дзеля вось такой вечаровай гадзiны варта было трывожыцца, пабойваючыся нечаканасьцяў, цэлы дзень. Дзе яшчэ паласкавела б вока, згледзеўшы нязвыклае выданьне: «Antologia poezii biaжoruskiej». I сэрца ўзварухнулася б ад нечага мiлага, пяшчотнага.

 

 

30 красавiка 79.

«Францiшак Скарына паходзiў зь Беларусi, але пачуваўся палякам» (Perspektywy, 1978, N 48) — ня больш, ня менш. Што ж, дачакаемся Сьцяпанавых (Александровiча) нататкаў аб беларускiм асьветнiку на адной з сусветных моваў ды пашлем — чаму б не? — пану Будкевiчу.

 

 

3 траўня 1979.

«Гаворыць Менск...» Так, сюды, у польскую сталiцу далятае радыёхвалямi голас мае Беларусi.

Хаця ня надта нашыя галасы слухаюць, а часам увогуле замоўчваюць. З пачуцьцём прыкрасьцi гартаў «Antalogie opowiadania radzieckiego». 40 аўтараў! Усiм знайшлося месца: i Зошчанку, i Аксёнаву, не забыты й мой знаёмы з далёкага Азэрбайджану Акрам Айлiсьлi (пэўне ж варты «польскай» пашаны). Вось толькi пра блiжэйшых суседзяў панове-«анталягiсты» забылiся. Няма нi Коласа, нi Брыля, нi Стральцова, ня кажучы пра маладзейшага векам ды сьпелага талентам Алеся Жука. На мапе «радзецкего» апавяданьня няма беларусаў, няма Беларусi. Нешта ж трэба рабiць. Ня жалiцца, але сказаць, не прынiжаючыся, пра Днi польскай лiтаратуры ў Беларусi.

 

 

6 траўня 1979.

Траўня — цёплага, тапалiнага — пакуль не чуваць. Змрочна, сiверна. Карчом цалюсенькi дзянёк (нядзелька) за сталом. Банальная справа, прымiтыўнейшы сюжэт, а наколькi мулка даецца, каб «скляпаць» яго па зададзеных мерках.

Падвечар — галава, што цэбар: пустая й цяжкая.

Дыбаў атулены цямрэчай цiхаю сьцяжыной парку Лазенкавага, намармытваючы радкi спольшчанага Багдановiча. Лягчэла глуздам, сьвяжэла ў галаве, спакайнела на душы. Хораша й смачна прагучваецца слова роднае ў польскiм перакладзе:

Ciemnieje brzeg zгbaty boru...

I oto rгka mimowolnie,

Zamiast uczonych pierskich wzorиw

Zaczyna tkaб baжwaty polne.

I нечакана неяк «Слуцкiя ткачыхi» зь лiрычных сутоняў паляка Тадэвуша Хрусьцялеўскага нiбы знову набываюць беларускую таемнасьць:

Смуга нябёс над сiнiм борам...

Рука дзяўчыны мiмаволi

Замест чужой зямлi ўзораў

Снуе блакiт льнянога поля.

Мабыць з такiм рэфрэнам пачнецца заўтра слова маё пра Беларусь перад «пiлотамi»-турыстамi. Прыдбаць яшчэ экзэмпляр «Анталёгii паэзii беларускай» ды падараваць Ежы В. — няпростаму сябру майму з палякаў — сыну польскага чыгуначнiка з Баранавiчаў, пакрыўджанага верасьнем 1939... Ды й Васiлю паслаць трэба — у падзяку за «Этымалягiчны слоўнiк», што цiхенька прытаiўся тут, на «варшаўскай» палiцы й чакае свае пары.

 

 

7 траўня 1979. Дакладней — ужо 8-га.

Поўнач тут цяжэй пераносiцца. Сьвiнцовая галава. Чародны ж дзень не лягчэйшым ад учарашняга будзе.

Аднак нешта ж зроблена — хаця б вось гэтыя 24 старонкi тэксту. Не «бесьсьмяроцьця» дзеля i ўсё ж сумленнага, прынамсi з iнтэнцыяў аўтара.

Калi ж зачэрпнуць з «Чаши мудрости», можна засынаць, хоць i не саўсiм спакойна:

«Не заплюшчвай вачэй, калi пацягне на сон, не разабраўшы ўсiх сваiх учынкаў за прамiнулы дзень», — Пiфагор.

 

 

8 траўня 1979.

У Доме савецкай навукi й культуры (ДСНК) слухаў Сяргея Бандарчука: «Знаете, я украинец и считаю эту работу (фiльм «Тарас Шаўчэнка») самой дорогой для себя. Был я тогда к тому же молод — 27 лет». I спасьцiглася, здаецца, таямнiца ягонае ўпэўненасьцi, недагаворанасьцi, сьцiпласьцi й культуры. I мне ўцешна за iншага чалавека, што вось так непасрэдна, выразна можа гаварыць пра сваю нацыянальнасьць. Якое госьць мой вячэрнi, зямляк, ня вельмi ахвочы трымацца. Хiба што «памiж намi», чаркуючы: «В нашей службе искренность, эмоции исключены. С тобой откровенен только потому, что ты из Белоруссии...»

Калi б ня быў я зь Беларусi... Каб беларусам я ня быў... Аднак жа адтуль я i iм ёсьць, — ёсьцяка, як звыклася гаварыць у маiм Машчалiне. Адсюль — дыханьне, сiла й ненапiсаная (недапiсаная?) мая аповесьць.

 

 

17 траўня 1979.

У цэнтральнай сядзiбе Таварыства польска-савецкай дружбы, на Крэдытовай — лiтаратурная iмпрэза. Гучэла й беларуская сылабатонiка, — Язэп Семяжон чытаў фрагмэнты свайго абеларушчанага «Пана Тадэвуша». Далiкатна, мiж iншым, прыгадаўшы i пра нашае права на «засьцянковага шляхцiца» пана Адама.

Наогул жа — напружана, мiтусьлiва. Сустрэчы, выставы, нарады, званкi ды пасьпешлiвыя сьпiчы-экспромты «W imeniu». Не бяз нутранага разладу, нейкае закамплексаванасьцi. Адчужанасьць, здаецца, з боку i «кар’ерных», i «некар’ерных». Трэба навучыцца маўчаць. — «Нi перад кiм не варушы...» Бо iнакш адсюль звычайным ходам выберасься. Пра тое ж i Аляксандар Трыфанавiч:

Не сунiмаць празь iншых дабрадзеяў

Уласных крыўд агорклую тугу. —

Жыць, як жывеш: цярпеньнем i надзеяй.

Ў аглоблi стаў — забудзь пра не магу.

Сьцяжынай жорсткай мераючы крокi,

Па шчырай праўдзе — iншае няма —

Лёс асабiсты гэтак узьнiмаць,

Па iм каб iншы ўсходзiў лёс высока

I боль свой востры нехта сунiмаў.

Санэту: да ўсяго, слова б тваё пачуць, дыханьне адчуць, Мучанiца мая, паратунак мой.

 

 

29 траўня 1979.

«Бо калi вы будзеце дароўваць людзям выступы iхныя...» Але — покi выбачаць другiм, сябе ўзяць бы за морду й анiкому анi слова лiшняга, запальчывага. Нi ў iмя «пшыязьнi», нi дзеля асабiстых боляў i пячаляў. Тыя, апошнiя, захлiстваюць. Навокал духоўная й душэўная блякада. Людзi — даруй iм Госпадзе — зарабляюць грошы й чыны, па меншай меры, не праймаюцца, здаецца, высакародзтвам, маральнай цнатлiвасьцю. Тут праблема «памiж» (прыслугоўваньнем i служэньнем) яшчэ вастрэй i безнадзейней.

Вечарамi — суцяшэньне ў «Цёркiне». Мог жа смаленскi хлопец-франтавiк азвацца ў iншай iпастасi, пэўна й адзываўся, з-пад Слуцку цi Iгумена:

Нiбы ў сьвята на гулянцы

Памасьнiцы ў хаце гне.

Жарты жменяй, хай iх пранцы,

Сыпануць не прамiне.

.....................

А гармонь гудзе набатам,

Мiлагучны сьпеў вядзе...

Людзкi вы народ, салдаты,

Пашукаць такiх людзей!

Урэшце, ня скрозь фэстывалямi, мiтынгамi «прадстаўнiцтву» майму прабаўляцца, ня скрозь «трыбуньнiчаць». Пэўне й да «Нарадовай» (біблiятэкi), усьцяж якой пакуль што прашмыгоўвае дыпляматычная «Волга», яшчэ збочыцца. I памаўчыцца.

Дак жа паспрабуй усьмiхнуцца ранiчцы новай i ўсьмешку лухце, хцiвасьцi наперакор, пранясi да вечара.

 

 

30 траўня 1979.

Урэшце i бiблiятэка — пры мне, хатняя. Першае знаёмства зь фiлязофiяй Трэнтоўскага. Фiлязофiя як «самапазнаньне праўды». Праўда ж у польскага мысьляра арганiчная, почвенная, а ў нечым — вельмi ж мая, беларуская: «Як няможна мець дзьвюх душ, так нельга мець дзьвюх айчынных моваў». Хоць сам фiлёзаф выспавядаў думкi духа свайго па-нямецку, сэрцам i розумам прыпаяны быў да мацеркi-Польшчы: «Ты, гаротнiца ўцiсканая, плачка-сiрацiна. Табе я быў бы нашмат карысьнейшы, чымся гэтай чужанiцы, абдараванай генiямi аж занадта. Толькi хто ж ёсьць гаспадаром свайго прызначэньня?»

 

 

31 траўня 1979.

Пра ўчарашняе. Быў аднак мой беларускi дзень: жыў Ёю, слухаючы, сумуючы, гаворачы. Хоць справы — тыя ж, мiтусьлiвыя — шыбавалi сваiм торам.

Да поўдня — на пленуме Галоўнага Праўленьня Таварыства польска-савецкай дружбы. Прамоўцы даводзiлi, як важна ўзмацняць яе, прыязьнь, i як яно ў кожнага робiцца. Ваявода зь Бела-Падляскi прыгадаў пра 60-годзьдзе БССР, супольнае з суседзямi-берасьцейцамi сьвяткаваньне юбiлею.

Пазьней залучылася да рэстарану паабедаць зь лiтоўскай дэлегацыяй. Нашчадкi Гедымiна, сьветлатварыя, годныя зь сябе людзi, неяк адразу пацяплелi, паласкавелi, заўважыўшы ў сваiм субяседнiку беларуса. — «У нас ведь с белорусами хорошая дружба. Да и Беларусь за последнее время шагнула далеко. Раньше из Минска — за покупками в Вильнюс, а теперь и наши зачастили в магазины к соседям...»

Магазiны... Калi б толькi па iх меркаваць аб узьлёце й заняпадзе майго народа. Нешта спрабаваў удакладнiць, маўляў, пабагацелi людзi, ад самазабыцьця ачуньваюць, годнасьць iхная нацыянальная ўзварушваецца.

Пра тое ж i на тэарэтычнай канфэрэнцыi дыпляматаў: няма iнтэрнацыяналiзму за межамi канкрэтнае нацыi, адданасьцi свайму народу. Я — рускi, я — лiтовец, я — беларус; я — савецкi чалавек. Адно без другога не iснуе. Нiчога, слухалi, хай сабе не без паблажлiвасьцi. Мо катораму мроiлася штось iншае, процiлеглае: загавары кожан паляк па-руску ды яшчэ катэгорыямi «морального кодекса строителя...», пазачыняй касьцёлы (пад музэi атэiзму й сьвiнарнiкi), абагуль сялянскiя гаспадаркi — вось вам i трыюмф, «конечная цель» савецка-польскага братэрства...

 

 

2 чэрвеня 1979.

На цiхай маёй вулачцы Явожыньскай — дзiцячы галасок у ранiшнi блакiт: «Papieо jeszcze nie przyjechaж?» Тварык у хлапчаняцi вясёлы, забаўны. Урэшце й Варшава — i каталiцкая, i марксiсцкая — коцiць чародкамi да Лазенкаўскай трасы. Сюдой вось-вось мае праехаць Сын народа, «прадстаўнiк» Богачалавека на зямлi, у нядаўнiм польскi кардынал Войцех Вайтыла. Пэўне горад над Вiслай праймуецца ня толькi Папам Рымскiм. Але наколькi хораша, аднадушна выказвае ён найпатаемнейшыя азнакi польскага патрыятызму. З расчыненых вокнаў другiх, трэцiх i вышэйшых паверхаў мiгцяць сьвечачкi аказiянальных, хатнiх алтараў. I тутака ж, уздоўж трасы, на полi Макатоўскiм загараюць варшавяне — з тых, для каго зямныя слабасьцi нагэтулькi ж натуральныя, як i найвышэйшыя, «нябесныя» парываньнi.

 

 

4 чэрвеня 1979.

Трэба нешта цёплае, узьнёслае пра Дзiцячую песьню польска-савецкую, пра беларускi танец i «Ручнiкi» ў Зялёнай Гуры, адкуль сёньня вярнуўся. Нявыспаны, стомлены. А на кватэры «Представителя» — новы госьць, новае знаёмства. Гэтым разам — блiжэйшае, цiкавейшае. Бо й тэма таго вартая: польска-беларускiя лiтаратурныя сувязi. I субяседнiк — прафэсар Базыль Бялаказовiч здаецца дастойным носьбiтам i слова, i справы; добрае спалучэньне iнтэлекту й практычнай дынамiкi.

Але — позна й вочы ацяжэлi.

Хоць дзёрзкi Адам Ганушкевiч — з тэлеэкрану — здатны ўзварушыць ня толькi зморанага. Папулярнага рэжысэра атакуюць (мэляманы) за эклектыку, непашанаваньне клясыкi й г.д. Ды той баронiцца-наступае ўпэўнена, блiскуча: «Чаго вы хочаце? Мы перажываем часы, калi ўсё мастацтва стаецца эклектычным. I папрок да мяне можна трактаваць камплiмэнтам».

 

 

14 чэрвеня 1979.

Празь пяць хвiлiнаў адыйдзе й гэты дзень. Быў ён харошы, працавiты й людзкi. Давяршыўся сустрэчай з Iванам Антонавiчам Брылём. Мудры, ненапышлiвы майстар слова, ён i ў размове — сонечны й просты. Закранулася й польскае «мэсiянства», i «ziemie zagarniгte», а найперш яснавокая Беларусь наша, якая, што б там нi было, нямець зусiм не зьбiраецца. Калi меркаваць хаця б па Брылёвых кнiгах, што чытаюцца сёньня й палякамi, i немцамi, i чэхамi, i баўгарамi... Днём раней на вечарыне ў ДСНК свае ўражаньнi ад фэстывалю савецкай песьнi (у Зялёнай Гуры) пiсьменьнiк падагулiў цёплаю сьмяшынкай-iскрынкай: «Песьнi — песьнямi, пагода — пагодай, але работа — работай». Вось табе i парада, i засьцярога.

 

 

17 чэрвеня 1979.

У лесе Яноўскiм, блiжэй да польска-савецкай мяжы, зьбiраюцца вэтэраны-партызаны, сярод iх i некалькi пасiвелых дзядзькоў, што ўратавалiся падчас трагiчнага прарыву блякаднага ўлетку 1944. На Парытовым пагурку пад мэмарыяльнаю плiтой супачывае прах i беларуса Бабiча (можа, з маiх, суседнiх ад Машчалiна Лядоў?), абок грузiна Мамерашвiлi, сярод Ивановых, Довыденковых...

Да Варшавы з дарогi далёкай, з жытоў налiўных прыдарожных «прыбеглi» чародкай блакiтнай валошкi. Сярод iхнае цiхай сiнечы тры пушыстыя галоўкi чырвонай канюшыны.

Пра беларуса Галубовiча — аднаго з ацалелых прарыўнiкоў — заўтра.

 

 

18 чэрвеня 1979.

Гiсторыя яшчэ аднаго «маскоўскага беларуса» ў некалькiх словах такая:

— Я ведь тоже белорус. Но пишусь русским. Отец почему-то так записал. Ему, видимо, всё равно было. Да и сам я в деревне своей (на Аршаншчыне) только один раз бывал — в раннем детстве, с отцом. Но вот каждый раз проезжая Московским шоссе защемит почему-то в душе на подъезде к тому указателю. Что-то в этом есть... Вот дочка моя — ничего ведь не знала, а как-то спрашивает: «Папа, а почему ты белорусом не записался?» Я ей говорю: «Вот вырастешь, можешь себя белоруской записать». Знаете, она у меня упрямая — сделает, как задумала.

Вечарам — званок тэлефонны пана прафэсара: «Ну як, цi чытаецца, пане радцо?» Сапраўды, кнiгi дорацца, каб чыталi. Тым больш, калi ў гэтым чытаньнi тваё суцяшэньне. Як суцяшаўся, мабыць, у свой час Аляксандар Ельскi над старонкамi Мiцкевiчавай эпапэi паэтычнай: «Чытаючы «Пана Тадэвуша», дарагiя беларусы, палюбiце ўсiм сэрцам сваю родную, занядбаную, сьвятую беларускую мову, якая спрадвеку ня толькi была вашай у сёлах, але яе ўжывалi самыя даўнейшыя манархi краю й iх вяльможы»...

 

Цалкам «Недыпляматычныя нататкi» Аляксея Каўкi будуць надрукаваныя ў альманаху «Шуфляда».

 

* ССОД — «Союз советских обществ дружбы и культурных связей с заграницей». Аўтару давялося працаваць прадстаўнiком гэтае арганiзацыi i адначасова радцам пасольства СССР у Польшчы ў 1979-1982 г.

Каментары

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Цэны на квіткі ў Вільню ўражваюць. Чаму дабрацца да Літвы нашмат даражэй, чым да Варшавы і Масквы

Цэны на квіткі ў Вільню ўражваюць. Чаму дабрацца да Літвы нашмат даражэй, чым да Варшавы і Масквы

Усе навіны →
Усе навіны

У Італіі 78-гадовы мужчына «ажыў» праз 30 хвілін пасля спынення сэрца4

У Цюменскай вобласці «герой СВА» забіў сваю жонку ў дзень вяселля11

«Хацеў выратаваць хаця б нейкую колькасць людзей». Дачка беларуса, затрыманага па справе «Беларускага Гаюна», расказала пра бацьку6

«Неверагодны спектакль крывадушніцтва». Дзмітрый Гурневіч абурыўся ажыятажам вакол скандалу на канцэрце Coldplay25

Беларуская гандбалістка будзе гуляць за зборную Румыніі

Для беларускага фестывалю вырабілі трохметровы хот-дог ФОТАФАКТ9

Мясаедская дыета — у якіх выпадках яна дапамагае3

У Польшчы знайшлі вялікае радовішча нафты і прыроднага газу17

Германія перадасць Украіне пяць сістэм Patriot

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Цэны на квіткі ў Вільню ўражваюць. Чаму дабрацца да Літвы нашмат даражэй, чым да Варшавы і Масквы

Цэны на квіткі ў Вільню ўражваюць. Чаму дабрацца да Літвы нашмат даражэй, чым да Варшавы і Масквы

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць