Дыскаграфія
“REFLECTION”. Група “The Ravens”. “Ковчег”, 15400. (р) 2000.
Магчыма, калі б той альбом пісаўся на ладна абсталяванай студыі ды пры ўдзеле вушэй прад’юсэра-прафэсіянала, канчатковы вынік быў бы куды больш пераканальны і, галоўнае, выразны. На жаль, менавіта тэхнічная якасьць выдадзенай музыкі і не дазваляе ляпаць крылцамі ў захапленьні ад таго, што зрабілі “Груганы” ў хатняй, трэба думаць, студыі.
Пакіньма тэхнічны бок у спакоі і зьвернемся да боку творчага. Ну, ня ведаю. Здавалася, гадоў з трыццаць таму, на хвалі ўздыму беларускага біг-біту, англійская мова песень здавалася цалкам абгрунтаваная. Тады верылася, што праз год-другі нашыя прарвуцца на Захад і побач зь якімі там “Бягучымі камянюкамі” пачнуць рабіць кар’еру. Міналі гады... Маладыя, што пачыналі сьпяваць па-англійску, упарта біліся ілбамі: мы, маўляў, працуем на ангельскай, бо спадзяемся зрабіць кар’еру ў Эўропе. Не, калі блюз ці джаз — пліз! Але калі ўласны рок — сэнкс! Спасіба, вас ня ждуць! Што праўда, сяму-таму ўдалося і там пайграць. Во Віця Смольскі да гэтага часу зь неслабой нямецкай групай працуе. Але ў масе сваёй нашая англійская ў Эўропе — што нашая беларуская ў Маскве. Сто гадоў патрэбная!
Праўда, тыя ж “Равэнсы” апошнім часам, як чутно было, пачынаюць і іншымі мовамі авалодваць патроху. На гэтым альбоме нават “Купалінку” прадстаўляюць. “Прадстаўляюць”, мабыць, найбольш адпаведнае таму дзейству слова. Ня ведаю, якія мэты ставіліся, але атрымалася нешта загадкава-няўцямнае. За такое за часамі камуністаў адпраўлялі ў фальклёрныя экспедыцыі куды пад Магадан. Ды вось што найбольш паказальнае: гэтая песьня — адзіная хіба ў альбоме, якая пазначаная выразнай мэлёдыяй і таму запамінаецца. Іх, мэлёдыяў, “Крумкачам” якраз і не стае найбольш, бо на аснове мэлёдыяў не такія ўжо складаныя песьні і маглі б “зайграць” як мае быць. На жаль...
Праграма, безумоўна, значна выйграла, калі б музыкі ўвесь час знаходзіліся б пад прыглядам якога спрактыкаванага чалавека. Але ці то малавата ў нас такіх, ці то “Крумкачы” занадта ганарыстыя, але жывуць і працуюць яны самастойна, маючы неблагі, зрэшты, патэнцыял.
Рэфлексійны слухач
“TRY ČARAPACHI”. Група “N.R.M.”. “Bulba-Records”, CD BR 003. (p) 2000.
Пра новыя выданьні такіх культавых калектываў прынята пісаць зь піетэтам ды прыдыханьнем. А вось мяне тая рок-н-рольная канцэптуальнасьць дастала ўжо! Мне б музыкі болей замест рок-н-ролу. А то чую на кожным кроку такія дыялёгі. Пытаньне: “Як бы вы самі назвалі музыку, якую выконваеце?”. Адказ: “Ну, гэта такі рок-н-рол у цэлым...” Так звычайна гавораць тыя, хто ня ў стане ствараць музыку. А ўсялякую брыдоціну лягчэй за ўсё назваць рок-н-ролам. Маўляў, на тэрмін усё і сьпішацца.
Гэта я, вядома, не пра хлопцаў з “N.R.M.”, якія, як заўсёды, стварылі праграму яркую, зьмястоўную, грунтоўную, зрабіўшы вялікі ўкладак і ўнёсак у сучаснае беларускае музычнае мастацтва. “Бульба-Рэкардз”, якая трымае бацьвіньне па ветры, стыражавала той альбом, няблага, трэба думаць, на тым падзарабіўшы. Хоць я буду шчыра зьдзіўлены, калі ягоны наклад дасягне, скажам, тысячаў ста штук. Далібог, не дасягне!
Варта спыніцца на пытаньні: чаму? “N.R.M.” — гэта каманда дасьціпных, разумных, сымпатычных людзей. І я разумею, што іронія — гэта часам ці не адзіны сродак як-небудзь супрацьстаяць паскуднай у цэлым рэчаіснасьці. Асабліва тады, калі з задуманага атрымліваецца далёка ня ўсё. Сьцёб — таксама пэўная зброя ва ўмелых руках. Сьцёб разам з іроніяй — сумесь, па моцнасьці роўная кактэйлю Молатава. “Манго-Манго” і “Мотаргед” у адной шклянцы. Але, як вядома з працаў патолягаанатамаў, пастаяннае ўжываньне моцных напояў прыводзіць да алькагалізму. Пазьней ці раней.
Алькагалізм — той стан, калі табе здаецца: усё, што ні робіш, — гэта клясна! Дасканала! Геніяльна!
Мне здаецца, што Лявон Вольскі з дружбакамі “Бураціны” перабралі шмат і даўно. Бо чым ёсьць альбом “Тры чарапахі”? Шмат у чым — сьцёбам, час ад часу нават пуставатым, як тыя “пракладкі” бяз творчых крылцаў паміж песьнямі. Яны нібыта надаюць цэламу той самай канцэптуальнасьці, ліха на яе! Рэшта ж амаль уся — суцэльная папса! Папса, пабудаваная на зьнявечаным гучаньні нармалёвых гітар, на зайграных рытмічных зьбіўках, на мэлёдыях, дзякуючы якім “N.R.M.”, як і спадзяваліся, прабілася ў кліпавую прастору. Брыдота тыя кліпы! І тое, што на тэлебачаньні кліпамана Вечара ператварылі ў супэрпаглынальніка тлушчу, — абсалютна правільна! А то ён ранкам, маўляў, сьвядомы: кліп для “N.R.M.” мантуе — а вечарам ужо такі правільны-правільны: тлушч пляжыць.
Тлушчам тым, здаецца, ці ня ўсе песьні пазаплылі. “Бамжы”, напрыклад: нібыта злая-злая песьня, актуальная да самага рыльца! Папса! Ці “Мэнтальнасьць”. Гіт, блін, знаходка для Азаронка! У словы песьні “Дастала” — ня веру! Бо сьцёб скрозь. “Катлет-матлет” выбіваецца з цэлага. І за кошт чаго? Вой, як арыгінальна! Арабскі матыўчык у прыпеве. Знаходцы той столькі ж гадоў, як і Памідораву, які тутака азэрбайджанскага араба агучвае. А “Тры чарапахі”, я чуў, зьбіраюцца наагул зрабіць пераможцам у тэлеконкурсе “Песьня загарніце з сабой”. Дажыліся, рокеры!
Таму найлепшы твор альбому — трэк №20, які называецца коратка і выразна: “P.S.”. Гэты высокамастацкі безнадзейны храп гаворыць пра зьмест альбому выразьней за ўсё. Можна нават і альбом увесь ня слухаць, а толькі трэк №20: і ўся карціна перад вачыма!
Бо яшчэ раз паўтару: аднойчы збочыўшы на выратавальны, здавалася б, сьцёб і такую зручненькую іронію, потым больш нічога сур’ёзнага, шырокага грамадзянскага гучаньня, ня зробіш, як ні напінайся. Ні ўкладку ня будзе больш, ні ўнёску. Хоць катуй, хоць ратуй.
Слухач у панцыры
