Рост шэрагаў
Паслы й консулы нашае дзяржавы і каўчукавыя плянтацыі даглядаюць, і матацыклы зьбіраюць, і танкі прадаюць
Гледзячы на разьвіцьцё стасункаў Беларусі са сьветам, патроху пазбаўляешся пэсымізму. Штат нашых дыпляматаў расьце нават у такіх няблізкіх краінах, як Сырыя, Віетнам і Аргентына, дзе ўжо існуюць прадстаўніцтвы Беларусі. На пачатку лютага ў Менску адчынілася пасольства Ірану. Ходзяць чуткі пра недалёкае адкрыцьцё пасольстваў Канады й некалькіх эўрапейскіх краінаў, пачынаючы з Галяндыі. Беларускіх дыпляматаў рыхтуюць ужо ў дзьвюх установах — БДУ і Акадэміі кіраваньня пры прэзыдэнце. Летась з 46 выпускнікоў адпаведнай спэцыяльнасьці БДУ 44 атрымалі працу адразу ж.
І гэта добра, бо, паводле асабістага досьведу кантактаў, большасьць нашых дыпляматаў старэйшага веку абазнаная найбольш у пытаньнях пабытовых: дзе крама добрая і калі які прыём. У МЗС, асабліва на валютныя заробкі за мяжу, трапляе многа староньніх людзей самых розных прафэсіяў, прычым ня з вуліцы, а з уладных кланаў. За савецкім часам, каб стаць дарадцам, чалавек мусіў адпрацаваць сама мала 25 гадоў. У нашым міністэрстве досыць быць проста “добрым знаёмым ”.
Афіцыйна супрацоўнікі МЗС атрымліваюць не такія й вялікія грошы — аклад намесьніка міністра складае 160 тыс. рублёў. Больш прывабныя заробкі — калі працуеш у замежным прадстаўніцтве. Бэсьціць усіх нашых дыпляматаў не выпадае, бо грошы для краіны, трэба прызнаць, яны зарабляюць: гэта ж трэ было ўмудрыцца ў 1999 г. давесьці аб’ём таваразвароту з далёкім Альжырам да $100 млн. — няйначай танкі прадалі.
А ў Віетнаме мы набылі, яшчэ да Лукашэнкі, колькі каўчукавых плянтацыяў для сваёй шыннай вытворчасьці (недзе да 1994 г. Беларусь уваходзіла ў першую пятнаццатку інвэстараў у Віетнам, абганяючы нават Нямеччыну). Цяперашнія пляны МЗС уражваюць: напрыклад, вытворчасьць дэталяў для беларускай авіяпрамысловасьці і зборка матацыклаў зь беларускіх дэталяў у Таджыкістане, пра што ўпершыню сталі гаварыць на леташняй сустрэчы прэм’ера Ярмошына са сваім таджыцкім калегам.
Хаця нашыя пасольствы нібыта і працуюць “у рэжыме эканоміі”, часам іх рост уражвае. Гэтак, пасольства ў Аўстрыі ў 1994 г. мела ў сваім складзе толькі чатырох дыпляматаў — пасла, дарадцаў па палітычных і гандлёвых пытаньнях і консула. З абслугі былі толькі бухгальтар, начальнік канцылярыі і кіроўца. Штогод іх колькасьць большала, і ў 2001 г. там ужо сямёра толькі кадравых дыпляматаў. Беларуская дзяржава купіла ім закінуты дом, адрамантавала яго, абсадзіла ўсё кветкамі, набыла некалькі аўтамабіляў дый наняла заўгаса. І гэта ў Эўропе, нашыя стасункі зь якой ад самога 1994 г. толькі горшалі. А ў дарагіх сэрцу нашага кіраўніцтва ўсходніх краінах што робіцца...
Сфармаваліся хай сабе й не да канца беларускія дыпляматычныя кадры, крэўна зацікаўленыя ў незалежнасьці, частка якіх пры любых зьменлівасьцях лёсу захоўвае нейкі беларускі дух. Гэта павялічвае шанцы на тое, што зусім неўзабаве гэты дух запануе ва ўсёй нашай дыпляматыі.
Ян Зеляніцкі
