Зьезд
п’еса-пародыя
Дзея першая
Двор. Мужчына сярэдніх гадоў косіць траву. Чуе з-за плота:
— Рыгор!
— Ну-у-у!
— На зьезд ідзеш?
— На які зьезд?
— Згуртаваньня беларусаў Канады.
— А што гэта такое?
— Ну, гэта... м-м-м... больш як пяцьдзясят гадоў таму беларусы Канады вырашылі згуртавацца.
— Ну-у-у?
— Што ну-у-у? Ну і гуртуюцца да гэтае пары.
— Ну-у-у?
— Што ну? Ты атрымаў запрашэньне?
— А хто яго ведае? Там штосьці валяецца. Можа, яно і ёсьць.
— Ну, дык ідзеш ці не?
— Ну, хадзем. Можа, што цікавае будзе. Можа, што паставяць...
Дзея другая
Адбываецца ў беларускім асяродку.
Старшыня: Паважаныя беларусы! За апошнія два гады мы арганізоўвалі, гуртавалі, сьпявалі, дапамагалі, сустракалі. Зрабілі вельмі многа.
Голас з залі: Ня вельмі.
Старшыня: Дык зрабі вельмі! Бач ты яго! Знайшоўся! Жыве Беларусь!
Усе: Жыве!
Старшыня: А зараз слухаем старшыню нагляднае рады.
Выходзіць салідны чалавек сталага веку. Пакашляў, агледзеў усіх звысоку.
— Вось вы тут хваліліся, што ўсё было добра. Але ж я скажу іншае: фінансы пяюць рамансы. Жыве Беларусь!
Усе: Жыве!
Старшыня: А зараз пераходзім да выбараў старшыні. У каго якія прапановы?
Голас з залі: Ты заставайся!
Старшыня: Не хачу!
— Чаму?
— А я ўжо была! Ты паспрабуй!
— Не хачу!
— Чаму?
— Я хату купіў!
— Тады Сымон.
— Не хачу!
— Чаму?
— Хаты яшчэ не купіў!
— Ганна няхай будзе!
— Людзечкі добрыя! Гэта ж трэба такому быць! Летась мае куры ягоную цыбульку пагрэблі. Ну, дык я ж дала табе сьвежых яек, толькі што з-пад курачак. А яму ўсё няймецца. А чаму табе ня быць?
— Не хачу!
— Чаму?
— Не хачу і ўсё тут. Без камэнтароў.
— А давайце выберам Данілу.
— А што Даніла? Як што, дык адразу Даніла, Даніла…
— Тады Яўгена.
— А ў мяне нага баліць.
— Кацярыну.
— А ў мяне палец указальны баліць.
З-за стала ўстае бляндынка з доўгімі валасамі, на высокіх шпільках, у міні-спадніцы. Грацыёзна ідзе да старшыні. У залі цішыня.
— Спадарыня старшыня, а ён арэхі грызе.
— Хто?
— Мастак.
— Ты бачыш, што ён вырабляе! (Паўза). А можа, спадар мастак будзе старшынём?
— Не-а.
— Чаму?
— Таму што я ня ваш.
— Тады выйдзіце адсюль! Засланец!
Выбягае малады чалавек, аглядае з ног да галавы бляндынку.
— А няхай яна будзе старшынёй!
— Чаму?
— Надта ж гарная! Толькі на ногі паглядзець — тут і памерці можна.
Старшыня: Спадар Шырамэтар! Гэта ж высокі зьезд, а ты пра ногі!
Шырамэтар: На высокім зьезьдзе пра высокія тэмы.
Бляндынка: А я не магу быць старшынёй. Я, можа стацца, ад’еду.
— Куды?
— За мяжу.
Павольна ідзе, сядае, закінуўшы нагу на нагу.
У залі: Ух ты-ы-ы.
Пасьля чарговай паўзы.
Галасы: Валянціну! Кірылу на царства! Мікіту! Гэльку! Настасьсю! Ня буду! Не хачу! Не магу! Не! Не! Не!
Узбуджаныя госьці ўстаюць, штосьці абмяркоўваюць, спрачаюцца…
Дзея трэцяя
Праходзіць паўгадзіны. Адносная цішыня. З аднаго боку чуецца “Ой, мароз, мароз…”, з другога — “За туманам”.
Старшыня: Знайшла!
— Каго:
— А вунь сядзіць, схаваўся. Пётра, вылазь з-пад стала, мы цябе бачым.
— Ня бачыце!
— Бачым!
— Ня вылезу!
— Вылазь, кажу.
— Ня вылезу!
— Тады выцягнем.
— Добра, і сам вылезу.
— Будзеш старшынём!
— Чаму я?
— Ты разумны!
— Усе разумныя.
— Жонку маеш?
— Маю.
— Дзяцей маеш?
— Маю.
— Хату маеш?
— І гэта пранюхалі.
— Працу маеш?
— Маю.
— Будзеш старшынём.
— Ня буду.
— Хто за тое, каб гэты спадар быў старшынём?
Усе цягнуць рукі.
— Амаль аднагалосна. Аднаго голасу не хапае. Хто не падняў рукі? Цішэй, калі ласка. А хто там храпе?
— Рыгор.
— Рыгор, прачніся.
— А што, ужо наліваюць?
— Галасуюць.
— Дык і я за.
— За каго?
— А ня ведаю. За каго ўсе, за таго і я.
— Тады аднагалосна. Я ўсіх віншую. Бачыце, жыве арганізацыя. Жыве Беларусь!
Усе: Жыве!
Нямая сцэна.
Усе ўзяліся ў бокі, чакаючы пачатку “Полькі”.
Наперадзе стаіць Пётра, раскінуўшы рукі, глыбока задумаўшыся.
Заслона.
Надзея Дробіна
Паводле “Беларускага слова”, Таронта