“Гары Потэр” у Менску
Не для Чаек і кікбаксёраў
“Гары Потэр” зьявіўся на нашых экранах запозьнена — амаль праз год пасьля выхаду на экраны Лёндану. Затое яго наступную сэрыю беларусы ўбачаць адначасова з сусьветнай прэм’ераю.
Гісторыя пра адзіннаццацігадовага хлопчыка-сірату Гары Потэра, які вучыцца ў патаемнай Школе чарадзейства ды магіі й яшчэ дзіцем зьдзяйсьняе подзьвігі, зачаравала сьвет. Так, быццам аўтарка кнігі сама вучылася разам з Гары.
Кнігі Джоан Роўлінг пра Гары Потэра былі прызнаны найлепшай дзіцячай чытанкай. Таму індустрыя кіно зьвярнула на іх увагу. І не памылілася: сёньня зборы перавысілі 900 млн. даляраў.
Першая частка — “Гары Потэр і філязофскі камень” — была экранізаваная Крысам Каламбусам, які вядомы сваім камэдыйным гітом “Адзін дома”. Эпізоды, калі Гары Потэр знаходзіцца ў сваіх тупаватых цёткі й дзядзькі Дурсэль, якія ненавідзяць усялякае чарадзейства, крыху нагадваюць адпаведныя сцэнкі з папярэдняга фільму Каламбуса. Нават інтэр’еры амаль тыя самыя. А вось момант, калі пачынаюцца магічныя дзівосы й совы прыносяць Гары Потэру ліст з запрашэньнем у Школу чараўнікоў, стылізаваны пад эпізоды з Гічкокавых “Птушак” — хоць бы сцэна з канвэртамі, што атакуюць “дрэнных” пэрсанажаў.
Фільм вызначаецца файным падборам актораў і часам аж занадта ашчадным стаўленьнем да першакрыніцы. Ад гэтага карціна страціла ў дынаміцы. Зьнік чароўны й цёплы гумар, запаволіліся падзеі. Эпізоды ў Школе чараўнікоў не зьнітаваныя агульным напружаньнем (хоць у кнізе яно ёсьць) і хутчэй нагадваюць асобныя атракцыёны з магіяй, прывідамі й совамі-паштавікамі. Безумоўна, трэба аддаць належнае шыкоўным дэкарацыям, кампутарнай графіцы й масоўцы.
У галовах заходніх дзяцей сусьвет Гары Потэра зрабіўся такім жа рэальным, як сусьвет “Зоркавых войнаў” і “Ўладара пярсьцёнкаў”: існуюць цацкі, кампутарныя гульні, канструктары. Адна дзяўчынка нават пакалечылася, скочыўшы са стала, калі спрабавала палётаць на мятле, як рабілі гэта вучні Школы чараўнікоў.
Я раіў бы звадзіць на гэты фільм дзяцей. Фільм выкліча захапленьне ў іх — ня маю сумневу, што некаторыя папросяць, каб вы вадзілі іх у гэтае кіно яшчэ а яшчэ. Дарослым, якія кнігу чыталі, будзе прыемна ўзгадваць знаёмыя эпізоды. Тыя ж, хто не чытае анічога, акрамя тэлевізійнае праграмы, знойдуць ня меншую асалоду, асабліва ў дынамічных апошніх бойках.
Я ня раіў бы глядзець гэты фільм сталым слухачам перадачы “Размова па сутнасьці”, бо яны зразумеюць яго няправільна й будуць пісаць доўгія скаргі ў Камітэт па справах рэлігіі. Таксама я ня раіў бы глядзець гэты фільм заўзятарам кікбоксінгу й боек бяз правілаў, бо яны сваім храпам будуць перашкаджаць іншым гледачам.
Чаму “Гары Потэр” зьявіўся на нашых экранах запозьнена — амаль праз год пасьля сусьветнай прэм’еры? Прычына сама банальная — грошы. Кошт пракату новага фільму адначасова зь Лёнданам і Нью-Ёркам разьлічваецца кампаніямі, зыходзячы з цаны квіткоў у Лёндане й Нью-Ёрку. Для Беларусі гэта пакуль завялікія грошы. Зь цягам часу стартавая цана пракату зьніжаецца.
Адразу пасьля зьяўленьня “Гары Потэра” ішлі ўпартыя перамовы беларускага пракату з кінагандлёвымі арганізацыямі, але цана была для нас празьмернаю. Урэшце фільм атрымаць удалося. Пры гэтым была “падстрэленая” й наступная сэрыя “Гары Потэра” — беларусы яе ўбачаць адначасова з сусьветнай прэм’ераю.
Андрэй Расінскі
