***
У асабістых справах я зазірнуў у Стоўпцы. На чыгуначным вакзале я ўбачыў на сьцяне ў залі чаканьня вялікую карціну: мастак стварыў вобраз песьняра беларускага слова Якуба Коласа і ягонай сядзібы.
Убачыўшы карціну, я згадаў суровыя марозныя дні зімы пачатку 1942 г., расчуліўся, і з вачэй паліліся сьлёзы. І было ад чаго. Тады я вяртаўся зь вёскі Прывольле, што ў Прапойскім раёне Магілёўшчыны, на Скідзельшчыну да бацькоўскай хаты. Былі вельмі моцныя маразы. Па дарозе я апынуўся ў Мікалаеўшчыне - на радзіме Якуба Коласа. У адной зь невялічкіх сялянскіх хатак папрасіўся пераначаваць. І, нягледзячы на тое, што за прытулак староньніх фашысты пагражалі расстрэлам, жыхары мяне прытулілі, накармілі, абагрэлі і пакінулі начаваць, рызыкуючы сваім жыцьцём. Гасьціннасьць і душэўнасьць мікалаеўцаў расчулілі мяне. На разьвітаньне мне паказалі сядзібу паэта, а на дарогу далі ў торбачку прадуктаў. З удзячнасьцю я пакідаў вёску Мікалаеўшчыну. І цяпер успамінаю добрым словам землякоў паэта, якія ў цяжкія хвіліны ваеннага ліхалецьця, рызыкуючы сваім жыцьцём, дапамаглі мне, падзяліліся апошнім куском хлеба.
І толькі дзякуючы душэўнасьці і дабрыні нашых людзей я змог без дакумэнтаў па акупаванай тэрыторыі дабрацца на Скідзельшчыну, да бацькоўскай хаты. А ў 1944 г., будучы салдатам, набліжаў дзень Перамогі.
Дзякуй Вам, мікалаеўцы, за ўсё тое добрае, што вы зрабілі для мяне ў вельмі цяжкія і такія небясьпечныя дні. Як хацелася б, каб дабрыня людзей таго часу вярнулася да цяперашняга пакаленьня, як добра было б усім нам жыць.
Ільля Барысаў, Скідзель
