Архіў

Сваё ўзяло верх

Сёлетні год Міністэрства культуры, Міжнародны фонд Янкі Купалы і Літаратурны музэй народнага песьняра абвясьцілі сотай гадавінай пачатку беларускамоўнай творчасьці Янкі Купалы.

Што ж сталася падставаю?

Янка Купала свае першыя творы напісаў па-польску. Першы беларускамоўны Купалаў твор быў надрукаваны толькі ў 1905 г. То адкуль узялася дата «1904 год» як пачатак Купалавай беларускамоўнай творчасьці? Як адбыўся гэты пераход — з польскай мовы на мову тутэйшага люду? Хто паспрыяў?

Сам Янка Купала пра гэта распавядаў: неяк раз трапілі ў рукі кнігі Дуніна-Марцінкевіча і Мацея Бурачка, і ўся польская пісаніна сышла на нішто. Паспрыяла і зьмена ў 1904 г. месца жыхарства. У 1904 г., якраз сто гадоў таму, Луцэвічы бяруць у арэнду недалёкі ад Менску, усяго за 14 кілямэтраў, фальварак Бараўцы пані Стралковай. Паблізу Бараўцоў, у Казімераўцы, жылі знаныя ў Менску асьветнікі Самойлы. Знаёмства з Уладакам Самойлам, зь Ядвігіным Ш., размовы зь імі, рэвалюцыйныя тагачасныя адозвы і скіравалі Купалу ў беларускае рэчышча.

Якія ж мы маем пра Янку Купалу дакумэнты, зьвесткі з 1904 г.?

Найперш ягоны фатаздымак, які так і пазначаны: «Янка Купала,

1904 г.». Зь яго на нас глядзіць яшчэ нічым не спакушаны, нікому яшчэ ня знаны, яшчэ ўвесь у самім сабе юнак. Апрануты ён інтэлігентна — у старанна адпрасаваны з саматканага сукна пільчак. З-пад гэтага пільчака выглядае каўнерык-стойка белай кашулькі, павязанай квяцістай хусьцінкай матыльком-гальштукам. У вачох журбота, задуменнасьць і шмат-шмат пытаньняў пра сваё наступства, будучыню свайго краю — неакрэсьленую, незразумелую, якую ён ужо пачаў шукаць, счыркаў пра яе не адзін аркуш паперы. Адзін зь іх, акурат з 1904 г., і дайшоў да нас. Гэта аўтограф вершу «Мая доля». Ён і дае нам падставу лічыць 1904 год годам пачатку беларускамоўнай творчасьці Янкі Купалы. Пад аўтографам дата — 15 ліпеня 1904 году.

Поўнасьцю гэты артыкул можна прачытаць у папяровай і pdf-вэрсіі "Нашай Нівы"

Уладзімер Содаль

Каментары

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

«Я хачу справядлівасці — і для жанчын, і для сябе». Шчырая гутарка з Андрэем Стрыжаком пра скандал з дыкпікамі, залежнасці і будучыню61

«Я хачу справядлівасці — і для жанчын, і для сябе». Шчырая гутарка з Андрэем Стрыжаком пра скандал з дыкпікамі, залежнасці і будучыню

Усе навіны →
Усе навіны

«Матрошкамі ўжо не здзівіш». У Расіі заклікалі стварыць свой аналаг Лабубу3

Вядучая «Марафону адзінства» ў падтрымку Лукашэнкі адпачывала ў Латвіі27

На поўначы Брэста працягвае смярдзець, улады заклікаюць «не панікаваць»2

Са Швецыі дэпартуюць яшчэ адну беларускую сям'ю11

Пад Быхавам адкрылі помнік археалагічнай знаходцы 1960 года. Ён падобны да надмагілля

Ва Украіне пад уплывам пратэстаў вяртаюць незалежнасць антыкарупцыйным органам8

У Мёрах падлетак прадаваў парнаграфію, выкарыстаўшы нумар суседа

Берасцеец ператварыў сямітонны валун у каменную ванну5

Мінчукі скардзяцца на атручванне пасля наведвання вядомага рэстарана. Працу ўстановы прыпынілі7

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Я хачу справядлівасці — і для жанчын, і для сябе». Шчырая гутарка з Андрэем Стрыжаком пра скандал з дыкпікамі, залежнасці і будучыню61

«Я хачу справядлівасці — і для жанчын, і для сябе». Шчырая гутарка з Андрэем Стрыжаком пра скандал з дыкпікамі, залежнасці і будучыню

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць