У 1920-я гады мінулага стагодзьдзя галоўны герой аповесьці А.Мрыя «Прыгоды Самсона Самасуя» вынайшаў даволі арыгінальны спосаб праверкі ўзроўню беларусізацыі вясковых школ.
Ён прыглядаўся да крэмзаньняў на платах. Калі ў напісаным прысутнічала літара «ў», то ўзровень беларусізацыі лічыўся дастатковым.
Гэткі ж прынцып, відаць, узялі на ўзбраеньне пры напісаньні беларускамоўных шыльдаў у сучасным Магілёве ды, мабыць, ня толькі тут.
Ідзеш па горадзе і чытаеш — «вул.Тіміразеўская», «бульвар Непакорных». Столькі беспрацоўных філёлягаў навокал, а шыльды пішуць людзі, якія ня больш як дзьве зімы ў школу хадзілі! Ганебныя вынікі іхняй працы вісяць ужо дзесяць гадоў навідавоку. Выпраўляць памылкі ніхто не зьбіраецца. Ці то лянота галаву задраць, ці то вочы павылазілі.
З абвесткамі ў транспарце яшчэ горай. Пакуль аб’яўлялі ўголас, шчэ не было бяды. Але вось напісаць вырашылі: «Месцы для інвалідаў і пасажыраў зь дзіця». Мабыць, выканаўцы надпісу атрымлівалі адукацыю на азіяцкай мове, бо не здагадаліся, што словы трэба зьмяняць па склонах.
Невядома адкуль узялася мода пісаць беларускія словы па-расейску: «Перник», «Певник», «Криница».
Тое, што вытворцы абіраюць беларускія словы ў якасьці гандлёвай маркі, ухвальна. Няблага было б яшчэ й даведвацца пра іх значэньне. Набываючы ў краме каўбасу «Таямнічая», міжволі задумаешся — з каго альбо з чаго яна зроблена і па якой тэхналёгіі.
У Магілёўскім гарвыканкаме беларускамоўе абмяжоўваецца абвесткаю пры выхадзе зь ліфта: «Пяты паверх». Год таму яшчэ гучала: «Праходзьце, панове». Рэакцыя наведвальнікаў была даволі прадказальнай: «Паны ў кабінэтах сядзяць, а мы тут паўдня ўжо цягаемся».
Адзіная афіцыйная ўстанова ў цэнтры гораду, дзе ўсе абвесткі й шыльды ня толькі беларускамоўныя, але й без памылак, — гэта гарадзкая бібліятэка імя Маркса. Наведваючы яе, ніколі не сумняешся, што жывеш у беларускім горадзе.
Тацяна Барысік, Магілёў
