Гісторыя8282

Сяргей Навумчык: Пра што забыўся Трусаў

Выступаючы перад наведнікамі курсаў «Мова нанова», шаноўны старшыня Таварыства беларускай мовы Алег Трусаў адказаў, сярод іншых, на пытанне адносна дзейнасці апазіцыі БНФ.

З адказу Трусава складваецца ўражанне, што ўсё, зробленае на пачатку 90-х гадоў (у тым ліку і Незалежнасць, і наданне «Пагоні» і Бел-Чырвона-Беламу Сцягу статусу дзяржаўных сімвалаў), — вынік высілкаў зусім не БНФ і фронтаўскіх прадстаўнікоў у Вярхоўным Савеце, а дзейнасці Дэмклуба (дзе ў ліку 100 дэпутатаў быў і Лукашэнка), а таксама — камуністаў. («Не зусім гэта праўда, што толькі там апазіцыя БНФ… Там яшчэ было прыхільнікаў сотні дзве», «і больш за тое, яшчэ плюс — асноўная маса дэпутатаў былі людзі з вышэйшай адукацыяй, няважна, камуністы яны, нацыяналісты…»

Насамрэч, Дэмакратычны клуб, які быў створаны вясной 1990-га, у час першай сесіі ВС збіраўся добра калі два разы за ўвесь шасцігадовы тэрмін кадэнцыі Вярхоўнага Савета. Ён і не мог дзейнічаць эфектыўна — бо, нароўні з Пазняком ці тым жа Трусавым, туды ўваходзілі першы сакратар ЦК ЛКСМ Кудлаш, дарадца Кебіча Мікалай Скарынін, начальнік упраўлення аховы Міхаіл Цесавец (адзін з тых, які кіраваў аперацыяй збіцця дэпутатаў БНФ у ноч з 11 на 12 красавіка 1995 г.), Віктар Шэйман (тлумачэнні, думаю, залішнія) — ды іншая падобная публіка. Так, нам удалося пераканаць некаторых з гэтых людзей прагаласаваць і за Незалежнасць, і за Герб і Сцяг — але ў тым самым 91-м «перамоўны» патэнцыял з камуністамі быў вычарпаны. З 1992-га года камуністы пайшлі на рэванш, які меў выразна антыбеларускі, праімперскі характар.

Я не ведаю, адкуль Трусаў узяў «дзве сотні прыхільнікаў». Затое я добра памятаю (і гэта зафіксавана дакументальна), што кожны радок заканадаўчых дакументаў аб Незалежнасці нам, дэпутатам БНФ, даводзілася вырываць у напружанай барацьбе з гэтымі «дзвюма сотнямі». Барацьбе, якая цягам шасці гадоў забірала ўсе сілы (магчыма, таму і сышлі з жыцця ў 40—50 гадоў некаторыя мае калегі па апазіцыі).

І менавіта гэтыя «дзве сотні прыхільнікаў» у кастрычніку 1992 года заблакавалі рэферэндум аб датэрміновых выбарах ВС па новым дэмакратычным законе, менавіта яны прагаласавалі за далучэнне Беларусі да Сістэмы калектыўнай бяспекі (што азначала ўцягванне ў арбіту вайсковых інтарэсаў Масквы; і Шушкевіч падпісаў), і менавіта яны ў сакавіку 94-га, з парушэннем Рэгламенту ВС, правялі ў Канстытуцыю інстытут прэзідэнта. Менавіта яны падтрымалі вясной 95-га ініцыятыву Лукашэнкі аб правядзенні так званага «рэферэндуму», а калі на раніцу пасля галадоўкі ў Авальнай зале Алесь Шут паказаў кровападцёкі ад дубінак спецназаўцаў, камуністы, гэтыя «людзі з вышэйшай адукацыяй», крычалі: «Мало Вам дали!»

У апошнія два дзесяцігоддзі лукашэнкаўская прапаганда рабіла ўсё магчымае, каб спачатку ўтаптаць у бруд дэпутатаў апазіцыі БНФ — а затым, пры спрыянні афіцыйнай гістарыяграфіі, сцерці ў грамадскай свядомасці памяць і пра гэтых людзей, і ўвогуле пра той час. 

Сумна, калі гэтаму спрыяюць (свядома і несвядома) тыя, хто сам браў удзел у тых гістарычных падзеях.

Каментары82

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Дзмітрыя Лукашэнкі не было з бацькам і братамі на адзначэнні 3 Ліпеня1

Дзмітрыя Лукашэнкі не было з бацькам і братамі на адзначэнні 3 Ліпеня

Усе навіны →
Усе навіны

Катаванне перфаратарам. Мінчанка сутыкнулася з «вечным» рамонтам у суседзяў

Памятаеце выпускніка інстытута ФСБ, які раскатваў па Гродне са сцягам Наваросіі? Цяпер ён стаў варшаўскім бізнэсменам33

«Апрануў самае дарагое, што было». Выпускнік БДУІР прыйшоў на ўручэнне дыплома ў даспехах і з мячом ВІДЭА4

У Азербайджане вырашылі закрываць рускамоўныя школы42

Азаронак пасля разносу Лукашэнкам «Беларусьфільма» прыехаў здымаць стужку на Гомельшчыну7

«Не магу больш без цябе я». Настасся Рыдлеўская выпусціла больш чым спрэчны кліп11

Як айцішнік легалізаваўся ў Чэхіі: там бан для беларусаў, але ёсць лайфхак5

Польская пракуратура патрабуе пастрожыць прысуд беларусу за шпіянаж

Памілаваны амаль усе анархісты? У тым ліку Наста Лойка?1

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Дзмітрыя Лукашэнкі не было з бацькам і братамі на адзначэнні 3 Ліпеня1

Дзмітрыя Лукашэнкі не было з бацькам і братамі на адзначэнні 3 Ліпеня

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць