«НН» пацікавілася ў Навумчыка, як Філарэт глядзеў на пытанне беларускай незалежнасці.
«Магу дакладна сказаць, што ставіўся неварожа. Калі ўспамінаць сесію Вярхоўнага Савета 24-25 жніўня 1991 года, калі Дэкларацыі аб дзяржаўным суверэнітэце надавалася сіла канстытуцыйнага закона, то мітрапаліт Філарэт не ўдзельнічаў у галасаванні. Здаецца, ён проста тады адсутнічаў, а не так, як Лукашэнка, адмаўляўся рэгістравацца для галасавання.
У цэлым у мяне засталіся добрыя ўражанні ад супрацы з мітрапалітам. Я быў кіраўніком групы, якая займалася прыняццем закона «Аб свабодзе сумлення», у гэтую групу ўваходзілі і Філарэт, і Кандрусевіч. З Філарэтам працаваць даводзілася дастаткова шчыльна, ніякай пыхі ў яго да мяне, 28-гадовага хлопца, я не заўважыў, былі добразычлівыя, паважлівыя адносіны.
У выніку нам атрымалася прыняць закон «Аб свабодзе сумлення». Канечне, ён не быў ідэальным, але быў значна больш прагрэсіўным за той, які потым перапісалі пры Лукашэнку.
Гэта быў вельмі інтэлігентны, начытаны чалавек, з добрым пачуццём гумару. Некалькі разоў да яго звяртаўся з пытаннямі канфліктаў у прыходах па маёй акрузе ў Віцебску, заўсёды атрымліваў адказы.
Я скажу дакладна, што да моманту прыходу Лукашэнкі да ўлады Філарэт дакладна не быў ворагам незалежнасці. Яму даводзілася супрацоўнічаць і з Кебічам, і з Лукашэнкам. Мне здаецца, што гэта вынік дзесяцігоддзяў знаходжання Царквы пад ціскам уладаў у савецкія часы. Таму многія іерархі былі вымушаныя ісці на ўгоду з сумленнем, заключаць пагадненні з д’яблам, калі хочаце.
Вы пытаецеся ў мяне пра стаўленне да незалежнасці. Цікавы факт, калі Філарэта толькі перавялі ў Беларусь напрыканцы 1970-х, то ён папрасіў сустрэчы з Уладзімірам Караткевічам.
Я не помню, каб Філарэт калісьці публічна выступаў з крытыкай апазіцыі, БНФ».
