Kali rasiejskaja imperatryca Lizavieta Piatroŭna padpisała amal 260 hadoŭ tamu ŭ dzień vialikamučanicy Taciany zahad ab stvareńni Maskoŭskaha ŭniversytetu, Biełaruś žyła ŭ svajoj niezaležnaj krainie.
I Tacianin dzień nia maje nijakaha dačynieńnia da śviataŭ biełaruskaha studenctva,raskazaŭ viadomy historyk i hramadzki dziejač Aleh Trusaŭ.
Ukaz Lizaviety Piatroŭny pra stvareńnie Maskoŭskaha ŭniversytetu datujecca 25 studzienia 1755 hodu, paśla čaho biełaruskija ziemli jašče paŭstahodździa zastavalisia niezaležnymi ad Rasiejskaje imperyi. Tamu śviatkavańnie hetak zvanaha Tacianinaha dnia ŭ siońniašniaj Biełarusi jość vynikam albo histaryčnaje nieadukavanaści, albo śviadomym naviazvańniem našaj moładzi čužych tradycyjaŭ, havoryć Aleh Trusaŭ: «Kali ludzi nia viedajuć historyi, to tady jany traplajuć u śmiešnyja sytuacyi. Kali stvaraŭsia Maskoŭski ŭniversytet, Biełaruś nie ŭvachodziła ŭ Rasiejskuju imperyju. Tamu nijakaha dačynieńnia Tacianin dzień da Biełarusi nia maje ni ź jakoha boku».
U biełaruskich studentaŭ za svajo nacyjanalnaje studenckaje śviata maje być dzień stvareńnia Vilenskaha ŭniversytetu, jaki da Lizaviecinskaha ŭkazu naličvaŭ užo amal 200-hadovuju historyju i byŭ najstarejšym va ŭsioj Uschodniaj Eŭropie.
Heta, darečy, pryznavałasia navat za savieckaj uładaj, havoryć Aleh Trusaŭ: «Jašče kali isnavaŭ Saviecki Sajuz, usie viedali, što samy staražytny ŭniversytet na terytoryi SSSR — heta Vilenski. I litoŭcy ŭ svoj čas dabilisia, što 400-hadovy jubilej Vilenskaha ŭniversytetu śviatkavaŭsia va ŭsiesajuznym maštabie. Była navat vydadzienaja paštovaja marka Savieckaha Sajuzu z vyjavaju hałoŭnaha korpusu ŭniversytetu i dataju — 400 hadoŭ».
Vilenski ŭniversytet stvorany pavodle pryvileju karala Stefana Batoryja, vydadzienaha ŭ 1578 hodzie. Ale aficyjnaju dataju jahonaha adkryćcia ličycca 30 kastryčnika 1579 hodu, kali rymski Papa Hryhory XIII (toj samy, darečy, jaki ŭvioŭ u Eŭropie novy styl letaźličeńnia) svajoj bułaju zaćvierdziŭ pryvilej karala Stefana Batoryja. Na dvuch fakultetach Vilenskaha ŭniversytetu vykładalisia ŭsie na toj čas pryrodaznaŭčyja i humanitarnyja dyscypliny. Abaviazkovymi dla ŭsich studentaŭ byli klasyčnyja movy — hreckaja, łacinskaja i habrejskaja; novyja — niamieckaja i francuskaja, i mova dziaržaŭnaha spravavodztva VKŁ — biełaruskaja.
