Što takoje Łaos? Adna z najbiadniejšych krain Azii, adnapartyjnaja sistema, łahiery pieravychavańnia 8

Padčas sustrečy z Łukašenkam jany damovilisia suprać vykarystańnia pravaabarončaj tematyki jak miechanizma palityčnaha cisku. Aproč taho Biełaruś raźličvaje na ŭdzieł u zdabyčy karysnych vykapniaŭ na terytoryi Łaosa. My sabrali niekalki histaryčnych faktaŭ pra krainu novaha sajuźnika Łukašenki.

Adna ź piaci sacyjalistyčnych

Łaos — kraina ŭ Paŭdniova-Uschodniaj Azii. Miažuje z Vjetnamam, Tajłandam, Kambodžaj, Kitajem, Birmaj. U kancy XIX stahodździa Łaos uvachodziŭ u skład Francuzskaha Indakitaja. Tolki kraj u toj čas nazyvaŭsia jašče nie Łaosam, a Łuanhpchabanham.

A ŭ 1949 hodzie Łaos nabyŭ niezaležnaść. Pieršym karalom krainy staŭ Sisavanh Vonh. Karaleŭstva Łaos praisnavała da 1975 hoda. Krachu manarchii papiaredničała hramadzianskaja vajna, jakuju viali ŭrad (pry padtrymcy ZŠA) i partyzany arhanizacyj sacyjalistyčnaj nakiravanaści «Patet Łao» (padtrymlivali SSSR i Vjetnam).

Vajna doŭžyłasia amal 10 hadoŭ (1964–1973). Urešcie, paśla sychodu amierykancaŭ z Paŭdniovaha Vjetnama, u 1975 «Patet Łao» pryjšoŭ da ŭłady. 2 śniežnia była abvieščanaja Łaoskaja Narodna-Demakratyčnaja Respublika.

Na siońniašni momant Łaos — heta adna ź piaci isnujučych u śviecie aficyjna sacyjalistyčnych krain (Kitaj, Kuba, Vjetnam, KNDR, Łaos).

Samana

I choć łaoskuju revalucyju možna nazvać «aksamitnaj», adnak paśla jaje ŭ krainie pačalisia represii. Praktyčna ŭsie čynoŭniki karaleŭstva (30 tysiač čałaviek) byli nakiravanyja ŭ łahiery pieravychavańnia, jakija nazyvajucca «samana». Čym vyšejšaja pasada była ŭ čynoŭnika, tym bolšy termin jon atrymlivaŭ.

Łahiery raźmiaščalisia ŭ paŭnočnym rehijonie krainy, viadomym svaim niezdarovym klimatam. Były karol Savanh Vatchana adbyvaŭ pakarańnie ŭ «Łahiery numar adzin», dzie i pamior u 1978 hodzie.

«Mižnarodnaj amnistyjaj» łahiery «samana» byli pryznanyja asabliva ciažkimi, jakija nie adpaviadajuć mižnarodnamu pravu. Likvidavanyja «samana» tolki ŭ 1989, ale nie całkam.

U pieršyja hady sacyjalistyčnaj uładzie mocny supraciŭ akazvali partyzany na poŭnačy krainy, bolšaść jakich była z narodnaści kchmu. Jość navat viersii, što suprać ich vykarystoŭvałasia chimičnaja zbroja, ale dokazaŭ hetamu nie isnuje.

Z krainy ŭ toj čas masava ŭciakali ludzi ŭ Tajłand.

Adnapartyjnaja sistema

U Łaosie pa siońniašni dzień isnuje adnapartyjnaja sistema. Kiruje ŭ krainie Narodna-revalucyjnaja partyja Łaosa. Partyju ŭznačalvaje hienieralny sakratar, jaki adnačasova źjaŭlajecca i prezidentam. Ad 1975 hoda ŭ Łaosie źmianiłasia šeść prezidentaŭ.

Biednaja kraina

Nasielnictva Łaosa 6,5 miljony čałaviek. Kraina nie maje vychadu da mora. Heta adna z najbiadniejšych krain Azii. U Łaosie čverć nasielnictva žyvie nižej za ŭzrovień halečy. U indeksie čałaviečaha raźvićcia Łaos taksama daloka nie na pieršych pazicyjach. U rejtynhach karupcyi Łaos na apošnich miescach u śviecie. U Łaosie adsutničajuć svabodnyja ŚMI.

Kitaj

Na siońniašni dzień Łaos usio bolš adkryvajecca śvietu. Heta stanovicca papularnym maršrutam dla turystaŭ. Vialikuju ekanamičnuju dapamohu krainie akazvaje Kitaj, jaki i maje tam najbolšy ŭpłyŭ. Kitaj finansuje budaŭnictva partoŭ, daroh, čyhunki, usialakich budynkaŭ.

Ekspart i impart

Z Łaosa ekspartujecca les, kava, vołava, miedź, zołata. Amal uvieś ekspart idzie ŭ susiednija krainy.

A voś impartujecca ŭ asnoŭnym paliva. Svajoj nafty i hazu ŭ Łaosie niama.

0

0

0

0

0

0

Źmicier Pankaviec

Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj ananimna i kanfidencyjna? Pišycie redaktaru «Našaj Nivy» ŭ TH