Hod tamu nie stała Alaksandra Kołbyšava — biełaruskaha akciora, režysiora i scenarysta, čyjo žyćcio abarvałasia na ŭźlocie, nie dasiahnuŭšy i 52 hadoŭ. Hledačy palubili jaho za rolu zuchavataha žaŭniera Štyrkina z «Akupacyi» i śviatara-partyzana z «Masakry».
Jahonaja karcina «Vaŭki» stałasia adzinaj poŭnamietražnaj stužkaj, pastaŭlenaj Kołbyšavym na «Biełaruśfilmie». Ciapier usio jaśniej maštab ździejśnienaha tvorcam i trahizm niaździejśnienaha.
Alaksandr Kołbyšaŭ naradziŭsia va Ukrainie, pieršuju — akciorskuju — adukacyju atrymaŭ u Kijeŭskim dziaržaŭnym instytucie teatralnaha mastactva ŭ 1987 hodzie; da 1993 hoda jon vystupaŭ na scenie Bresckaha dramatyčnaha teatru. Ale kali Kołbyšaŭ daznaŭsia, što ŭ Minsku ładzicca nabor na režysuru, to pastupiŭ u Akademiju Mastactvaŭ i staŭ vučniem Viktara Turava.
U Akademii Kołbyšaŭ pasiabravaŭ z Andrejem Kudzinienkam: ichni tandem uvasobiŭ na ekranie padstavovy vobraz novaha biełaruskaha kino, što vyklikaŭ represii i abureńnie. Partyzanski prajdziśviet, vychvalaka i pa sumiaščalnictvie — rasiejski kałanizatar Štyrkin byŭ syhrany Kołbyšavym z takim humaram i ciepłynioj, što nie palubić jaho niemahčyma.
Ale drobny złodziej, jaki zmahajecca za samahonku i trahična hinie, kab ažyć u novych partyzanskich naviełach, padryvaŭ asnovy «dziaržaŭnaj ideałohii», i, jak skardzilisia cenzary, «drenna dziejničaŭ na maładoje pakaleńnie».Karcina Kudzinienki «Akupacyja. Misteryi» sa Štyrkinym-Kołbyšavym, była nadoŭha zabaronienaja ŭ Biełarusi, jaje pakaz na Maskoŭskim feście supravadžaŭsia skandałam.
Inšy simpatyčny vobraz Kołbyšava — śviatar ź filmu «Masakra» — taksama byŭ z dvajnym žyćciom: jon zmahaŭsia sa złom i kułakami, i na mietafizičnym uzroŭni.
Pryncypovamu Kołbyšavu, jaki havaryŭ praŭdu i nie saromieŭsia svaich padryŭnych rolaŭ, nie znachodzilisia miesca na «Biełaruśfilmie»; tvorca zdymaŭ sieryjały ŭ Rasii.Navat kali jon prapanavaŭ da 60-hodździa Pieramohi stužku pra padletkaŭ, jakija traplajuć u minułaje, jamu kateharyčna admovili. Paźniej u Rasii na hety siužet pastavili falšyva-maładziovych «My z pryšłaha». Možna tolki ŭjavić, jakuju b stužku zrabiŭ Kołbyšaŭ, jaki sam prajšoŭ praź piekła afhanskaj vajny.
Jahonyja aŭtarskija režysiorskija pracy suvoryja i trahičnyja.Jany rubam staviać pytańnie pra adkaznaść čałavieka i jahony maralny vybar. Karotkamietražnyja filmy «Čornaja skrynia», «Jama», «Achvota žyć» byli zaŭvažnyja na kinafestach, ale ani biełaruskaja televizija, ani studyja nie pakłapacilisia danieści ich da šyrokaha hledača.
Inšaja situacyja skłałasia ź filmam «Vaŭki». U pieryjad karotkaj i kvołaj libieralizacyi 2008–2010 hadoŭ Kołbyšaŭ pastaviŭ u Biełarusi antytatalitarnuju kinaapovieść. Čałaviek uciakaje z HUŁAHaŭskaha ciahnika. Karniki ładziać abłavu ŭ vioscy, ale hieroj u zimnim lesie natykajecca na zhraju vaŭkoŭ.
Ja bačyŭ Kołbyšava za pracaj:
jon byŭ nievierahodna patrabavalny da siabie i taktoŭny da inšych.Sam cudoŭny akcior, jon viedaŭ, jak damahčysia najdakładniejšaha malunku roli. Tak, u filmie «Vaŭki» jość havarkaja danosčyca. Kołbyšaŭ paprasiŭ Aksanu Lasnuju, što vykonvała rolu, syhrać jaje ŭžo biez słovaŭ — tolki postaćciu, žestami i vačyma.
Paśla ledzianych «Vaŭkoŭ» Kołbyšaŭ płanavaŭ kamiernuju dušeŭnuju mieładramu; i mnoha inšych zadumak było ŭ jaho.
Ale raptam samy enierhičny žaŭnier biełaruskaha kino, varty cełaj armii, spatrebiŭsia na inšym učastku. U partyzanskim Rai, jaki, mahčyma nahadvaje Harybaldzijski vyraj, kudy adpraŭlaŭsia hieroj Kołbyšava, stała na adnaho bajca bolej.
Na aściudziełaj ziamli jamu zamieny niama.
