Na fota: žychary horada Rjukan hrejucca ŭ soniečnych pramianiach, adlustravanych hihanckimi lusterkami na viaršyni hary. Fota AP.
Narviežski horad Rjukan zacisnuty ŭ łahčynie pamiž masiŭnymi hornymi chrybtami. Tamu ŭzimku, kali sonca nie padymajecca vysoka, horad pastajanna znachodzicca ŭ cieni, što niehatyŭna adbivałasia na zdaroŭi i samapačuvańni troch tysiačaŭ žycharoŭ haradka.
Kab vypravić stanovišča, municypalnyja ŭłady ŭstalavali na viaršyniu hary try vializnyja lustry ahulnaj płoščaj 51 kv.m. Lustry pierakiroŭvajuć soniečnyja pramiani na haradskuju płošču, i ciapier miascovyja žychary mohuć hrecca ŭ hihanckim soniečnym zajčyku, što stymuluje vypracoŭku vitaminu D i dapamahaje zmahacca z depresijaj.
Ale heta nie adzinyja dzivosnyja lusterki sučasnaha śvietu.
Lusterkavyja pali Andałuzii
Na fota Vy bačycie soniečnuju elektrastancyju Gemasolar mahutnaściu 20 miehavat u Ispanii. U jakaści ciepłanośbita ŭ Gemasolar vykarystoŭvajecca raspłaŭlenaja sol, jakaja zastajecca haračaj 15 hadzin paśla zachodu sonca.
Ispanija bahataja na soniečnaje śviatło, i kanstruktary vyrašyli pa maksimumie vykarystać hety biaspłatny resurs. Mienavita ŭ Ispanii byli ŭviedzienyja ŭ kamiercyjnaje vykarystańnie pieršyja ŭ śviecie elektrastancyi, jakija pracujuć na kancentravanaj soniečnaj enierhii.
Takaja elektrastancyja składajecca z centralnaj viežy i ruchomych lusterak-hielijastataŭ vakoł jaje. Lustry nakiroŭvajuć soniečnaje śviatło na viaršyniu viežy, dzie znachodziacca baki z vadoj. Vada pieratvarajecca ŭ paru, jakaja krucić turbinu elektrahienieratara. Tempieratura pary ŭ elektrastancyi dasiahaje 275 hradusaŭ Celsija.
Vyhlad elektrastancyj na kancentravanaj soniečnaj enierhii sapraŭdy začaroŭvaje: jany nahadvajuć sucelnyja lusterkavyja pali. Pieršaja soniečnaja elektrastancyja takoha typu była PS10 mahutnaściu 11 miehavat. Jana mieła 624 hielijastaty, PS20 (20 miehavat) — 1255, a najbolšaja elektrastancyja Gemasolar (20 miehavat) — adrazu 2660 lusterak, kožnaje płoščaj 120 kv.m.
Hihanckaje niabiesnaje voka
Lustry nieabchodnyja i dla vyvučeńnia kaśmičnych tajamnic. Siońniašnija aptyčnyja teleskopy vykarystoŭvajuć mienavita lustry. Vialikaje lustra daje mahčymaść ułavić vielmi słabaje śviatło, niabačnaje dla voka čałavieka. Da taho ž, čym bolšaje lusterka, tym bolšaje razroźnieńnie atrymanaj vyjavy i tym dalej moža «bačyć» teleskop.
Siońnia samaje vialikaje sucelnaje lustra adlita dla teleskopa Giant Magellan Telescope, jaki staić čylijskich harach. Dyjamietr hałoŭnaha lustra ŭ im składaje 8,4 mietra. Dla jaho adliŭki spatrebiłasia 20 ton škła. Pry hetym astranamičnaje lustra musić być vielmi jakasnym i roŭnym, inakš źjaviacca niedapuščalnyja skažeńni. Tamu hetaje lustra z dakładnaściu da 1/20 daŭžyni chvali śviatła možna śmieła nazvać najvyšejšym dasiahnieńniem lustrabudaŭnictva.
