fota Alaksandra Tarantino Ždanoviča
Muzykant Siarhiej Pukst sioleta ŭpieršyniu ŭ karjery aficyjna staŭ «tryumfataram» – jahony «Apošni albom» atrymaŭ niekalki znaharodaŭ na premii Experty.by, u tym liku jak najlepšy albom 2013 hoda.
Napiaredadni samaha bujnoha kancerta Puksta, jaki projdzie 10 krasavika ŭ kłubie Tarantino, «Naša Niva» sustrełasia z muzykam, kab abmierkavać biełaruski avanhard, sacyjalnyja sietki i natchnieńnie, jakoje možna atrymać ad hulni futbolnaha kłuba «Barsiełona».
Muzyčnaje stanaŭleńnie
Na mianie paŭpłyvała siamja. Maje baćki — vykładčyki fartepijana. Ź dziadulem (kampazitar Ryhor Pukst — NN) my, na vialiki žal, nie pierasiaklisia: jon pamior u 1960-m, ja naradziŭsia ŭ 1972-m. Na hienietyčnym uzroŭni, vidać, niešta i pieradałosia. Adnak ja ros u kultury vykanaŭčaj, u licei pry kansiervatoryi, dzie ja vučyŭsia, vychoŭvajuć mienavita vykanŭcaŭ, a kampazitarski składnik muzyki amal nie piedalirujecca. Na tvorčym momancie tam nichto ŭvahi nie zavastraŭ.
U mastackaj vučelni adbyŭsia pierałom, ja pačuŭ pank — niešta bolej žyvoje i sučasnaje momantu, i ciapier, kali mianie nazyvajuć retra-chulihanam, to peŭnaja racyja ŭ hetym jość.
Da taho ja pisaŭ pop-pieśni, natchniajučysia Queen, lubiŭ ABBA — usialakuju mieładyčnuju muzyku.
U vučelni ŭ nas źjaviŭsia hurt «Karol pčoł», my drenna hrali na instrumientach, ja trochi lepš, ale ja hraŭ nie na tym instrumiencie, da jakoha pryzvyčaiŭsia. Heta była vialikaja škoła — maja muzyčnaja śviadomaść prosta łamałasia. Potym my hrali z Antonam Kryvulem, pry čym biez repietycyj uvohule: našy vystupy — heta byŭ taki momant absalutnaj svabody, tam było šmat znachodak, adnak jany tanuli ŭ astatniaj muzycy.
U vyniku my z Antonam pryjšli da roznych rečaŭ – jon źjechaŭ u Maskvu, praciahvaje tam hrać vielmi svabodnuju muzyku, ja ž pryjšoŭ da tatalnaha kantrolu nad materyjałam. Maja muzyka vielmi paśladoŭnaja, choć časam i absurdnaja.
Muzyka i zarobak
Ja skončyŭ Linhvistyčny, pracuju vykładčykam, bo muzykaj zarablać niemahčyma, prynamsi, muzykaj u tym sensie, u jakim ja jaje razumieju.
I mnie vielmi padabajecca, što ja nie vymušany zarablać muzykaj, bo jak tolki pačynaješ zarablać, to ŭźnikaje ŭzajemny ŭpłyŭ, a ŭ tvorčaści źjaŭlajecca «kamiercyjnaja kvadratnaść». U mianie hetaha niama.
Ja hraju tolki nieabchodnaje mnie, nie vychodžu na scenu, kab «adyhrać».
Pra avanhard
Ja kali pačuŭ Čarlza Ajvza, spać nie moh: mnie było strašna kryŭdna, što jon sto hadoŭ tamu prydumaŭ šmat z taho, da čaho ja zaraz sam dadumaŭsia.
Jon tady ŭvieś jeŭrapiejski madernizm padkasiŭ, u jaho jość tvor «Pytańnie biez adkazu» 1906 hoda, hety tvor prosta «vynosić» uvieś avanhard, pry hetym reč heta nadzvyčaj asensavanaja. Dla mianie heta była jak trahiedyja asabistaja. Ja imknusia śviadoma kultyvavać unutranaje intelektualnaje napružańnie.
Pry hetym, mnie padajecca, siońnia ekspłatujecca da biessensoŭnaści adna muzyčnaja fraza, adzin litaraturny pryjom, darečy, tupy, na jaki ŭsie viaducca.
Pra Facebook i chłuśniu
Na fejsbuku niemahčyma kahości rasfrendzić ci «dyzłajknuć» adnoj knopkaj. Atrymlivajecca ty ŭvieś čas usich chvališ, u ciabie šmat «siabroŭ» – heta prosta vizualnaja chłuśnia. Heta nadzvyčaj niepryjemna, mnie niadaŭna zachaciełasia niešta źmianić, adnak kab daviedacca, jak toje zrabić, daviałosia leźci ŭ google — adnoj knopkaj nie atrymajecca. To bok hetaja chłuśnia ŭ čałaviečych stasunkach zachoŭvajecca.
Nijakaha adroźnieńnia pamiž fejsbukam i «Santa-Barbaraj» niama: čałaviek prychodzić z pracy, dzie ŭ jaho adno žyćcio, i pahružajecca ŭ inšaje žyćcio, utknuŭšysia ŭ fejsbuk: pry hetym kožny pakazvaje ŭ im tolki svaju paradna-fasadnuju častku asoby. Adnak łajać fejsbuk — heta ŭsio ž taki drenny hust.
Reakcyja publiki
Nieadnaznačnaść reakcyi publiki – heta drenna. Abvinavačvać publiku – taksama sprava pustaja. Publika, jana zaŭždy intuityŭna łović samaje hałoŭnaje, jaje nielha na sto pracentaŭ padmanuć. Byvaje, praŭda, čystaja manipulacyja – jak šanson. A jašče jość schiema: artyst na scenie, publika «ŭ stanie kancerta», a mnie zaŭždy chaciełasia jaje z hetaha stanu vyvieści, kab kancert byŭ čymści inšym, čym «pryjšli-pachłopali», i tady ŭ ludziach pračynajecca niešta zusim inšaje i im małaviadomaje.
Pra pracu
Studenty niekatoryja viedajuć pra maju muzyčnuju dziejnaść, heta navat spryjaje papularnaści zaniatkaŭ. Charošaja praca – vykładać anhlijskuju movu. Vy razmaŭlajecie z kimści na movie, a ty pry hetym jašče možaš skazać značna bolej, čym tvoj apanient. (śmiajecca)
Pra «Apošni albom»
Hetaja prahrama isnuje daŭno, a zapisana była šeść hadoŭ tamu: uvieś astatni čas išła praca nad hukam, ja paralelna zapisaŭ albom «Unutranaje», a hetaja prahrama isnavała fonam, časam dastatkova dramatyčnym. Ja nie hienij, u mianie nie atrymlivajecca za dźvie chviliny stvaryć samastojnuju idealnuju reč. Saŭnd hetaha alboma, mahčyma sastareŭ, chipstaram nie padabajecca, što ja taki starpior z 90-ch. Na jakaść materyjału heta nijak nie ŭpłyvaje. U vyniku ekśpierty, ludzi, jakija daražać svaim mierkavańniem, addali pieravahu hetamu albomu.
Pra sučasnuju muzyku
Ciažkaja muzyka heta nie chevi-mietał, heta muzyka, kali treba varušyć mazhami, kali słuchač hatovy da niaprostaj muzyki. U chevi-mietale ŭsio jak raz prosta. Da sapraŭdy «ciažkaj muzyki» zaraz staviacca pabłažliva: maŭlaŭ, heta tvajo ŭłasnaje vyčvareńnie. Pry hetym samaje lepšaje, što jość na haryzoncie – jakija-niebudź Depeche Mode u najlepšych svaich prajavach. Bo… White Stripes heta prosta miarzota, choć ideja cikavaja – tolki barabany i hitara. Što majem u vyniku, jak muzyku nie «mejnstrymavuju» ŭ razumieńni słuchača – pop-muzyka, jakuju hrajuć niejak inakš, ź inšym hukam, dajučy mahčymaść słuchaču adčuć svaju «prasunutaść».
Pra muzyku ŭ Biełarusi
U Biełarusi jość vydatnyja prajekty: toj ža Pafnucij Kuziukian, heta taki prajekt u styli «i što?». Tolki ŭnutranaja čałaviečaja hodnaść, jakaja dazvalaje zachavać ułasny honar, dapamahaje rabić nieprostyja rečy. Heta i trymaje biełaruskich muzykaŭ na peŭnaj vyšyni. Naprykład, toje, što robiać Naruševič, Zabiełaŭ, Katvickaja… Heta vielmi sapraŭdnyja rečy, i jany nie danosiacca da publiki, adnak heta nie biełaruskaja prablema. Ja pytaŭsia ŭ žycharoŭ Litvy, dakładniej, u biełarusaŭ, jakija tudy pierajechali, jany nie mohuć nazvać miascovych hurtoŭ. Niaŭžo nikoha niama? Nie moža takoha być.
Prosta niama miechanizmu, jaki b vyciahvaŭ takuju muzyku na pavierchniu. I takoje adbyvajecca paŭsiul. U Biełarusi ŭ nas prosta skarbonka niejkaja - vydatnych hurtoŭ kolki, taja samaja «Sieriebrianaja svad́ba», jakija robiać supier-šou. «Hurzuf» — heta prosta dziva.
Pra natchnieńnie
Faktyčna luby ruch čałaviečaj dušy nie pakidaje abyjakavym. Hulnia FK «Barsiełona» – vydatnaja pa kampazicyi reč, asabliva, kali daviedaješsia, jak jana stvarajecca: spačatku jany trenirujucca na nasoŭkach, pastupova pyšarajuć placoŭku, pačynajuć adčuvać adzin adnaho, voś heta važny momant, jaki na tvorčaść upłyvaje. Ź inšaha boku luby čałaviek, jaki ź pivam hladzić futboł pa televizary, taksama raskaža vam masu cikavych detalaŭ. Pry tym, što heta prosta 22 čałavieki, ź jakimi ty nu nijak nie pierasiakaješsia, ničoha ciabie ź imi nie źviazvaje, a ŭsio adno hladziš.
Ci čytaješ Płatonava, ja nie mahu jaho šmat čytać — dva abzacy, i ty najeŭsia i abažraŭsia tak, što niama sensu daviedvacca, čym tam skončycca. Tam tkanina teksta takaja nasyčanaja i litaraturnaja. Ci kali hladziš filmy Hiermana — «Chrustaloŭ» mianie spačatku vielmi mocna razdražniaŭ, a paśla ja zrazumieŭ, što pa «chareahrafii» karciny — heta cud, choć zvyčajnamu hledaču film padajecca varjackim pa źmieście.
Pra syna
Sieva da muzyki imkniecca sam — biełaruskija paety dahetul, vidać, uzhadvajuć toj paetyčny słem, dzie jon zrabiŭ vialiki krok u biełaruskuju litaraturu i značna madyfikavaŭ tvorčaść svajho baćki (śmiajecca). Muzyku słuchaje? Kaniešnie, vuń u dziciačym sadku śpiavaŭ «Balzakaŭski ŭzrost» Hieorhija Dabro, dobra, što nie ŭsie słovy vymaŭlaŭ, a to ŭjaŭlaju, jak by ŭsie ździvilisia. Maja zadača tut — pakazać jamu ŭsio, što mahčyma. Voś chadzili niadaŭna ŭ Mastacki muziej, adnak jon pakul nie zrazumieŭ, našto toje treba. Miascovaja kaviarnia jaho zacikaviła bolej.
Pra imknieńnie da mastactva
U mianie byŭ adzin znajomy biznesmien, jon z zajzdraściu na mianie pahladzieŭ, kali daviedaŭsia, čym ja zajmajusia. U vyniku jon raptoŭna kupiŭ farby i nastvaraŭ prac ledź nie na cełuju vystavu. A padavałasia, heta čałaviek, jaki ŭsiaho dabiŭsia, ale ž jość u ludziej tuha pa niečym funkcyjanalna nie abumoŭlenym. Mnie padajecca, što naša epocha materyjalizmu takaja z-za vydatkaŭ hałodnych 90-ch, pakul jašče ludzi chočuć jak maha bolej blisčastych pavierchniaŭ vakoł siabie, adnak užo nabirajecca taja krytyčnaja masa, jakaja źmianiaje pryjarytety.
Nielha zajmacca tolki tym, što razražniać svaje instynkty zadavalnieńnia. U rešcie rešt, muzyka, kali ty jaje stvaryŭ, i jana atrymałasia, heta kruciej za arhazm, bo heta zastaniecca z taboj nazaŭždy.
