6 krasavika zaviaršyŭsia tydniovy rasijski miratvorčy tur pa Ukrainie. Kala dvaccaci žurnalistaŭ i hramadskija aktyvisty z Rasii, u tym liku aŭtar hetych radkoŭ, naviedali siem haradoŭ (Kijeŭ, Lvoŭ, Ivana-Frankoŭsk, Adesa, Łuhansk, Danieck, Charkaŭ) z padvojnaj dobraj metaj.
Z adnaho boku, na svaje vočy ŭbačyć realnaje stanovišča spraŭ va ŭsich hieahrafičnych častkach Ukrainy i raskazać potym pra heta jak maha bolšaj kolkaści rasiejcaŭ. Ź inšaha boku, my chacieli pakazać prostym ukraincam, što razam z pucinskaj jość i inšaja Rasija. Jaje hramadzianie nie zhodnyja ź jaje ŭładaj i žadajuć nie abvastreńnia adnosin pamiž našymi brackimi krainami, a śvietu, siabroŭstva i ŭzajemnaj pavahi pamiž narodami.
Hetaja, druhaja, misija, jak my miarkujem, paśpiachova realizavana. Jaje zaviaršalnym akordam stała vystupleńnie ŭdzielnikaŭ tura z sceny kijeŭskaha Majdanu. My havaryli ab našaj nadziei na toje, što baraćba ŭkrainskaha naroda za demakratyčnyja pravy stanie prykładam dla budučaj revalucyi ŭ Rasii. Skandavali «Rasija biez Pucina!» i «Ukraina biez Pucina!», a ŭ kancy praśpiavali choram himn «Šče nia vmierła Ukraina … «
Składaniej, na žal, z tym, kab vykanać inšuju zadaču našaha tura — dapamahčy złamać tuju ścianu infarmacyjnaj chłuśni, jakuju rasijskija aficyjnyja ŚMI budujuć pamiž maimi suajčyńnikami i Ukrainaj. Zrabić heta oj jak niaprosta. Bo infarmacyjnaja vajna ŭžo daŭno idzie poŭnym chodam. Kolkaść prapahandysckich falšyvak, jakimi špihujuć rasijskich abyvacielaŭ, prosta zaškalvaje. Na žal, amal va ŭsie drukavanyja, a ŭžo tym bolš televizijnyja ŚMI ciapierašniaj Rasiei prabicca z praŭdzivaj infarmacyjaj pra Ukrainu praktyčna nierealna. Hetak, u aŭtara hetych radkoŭ pa čarzie źniali z užo padpisanych u druk numaroŭ haziety ŭsie try materyjały na hetuju temu. Što ž, budziem raspaviadać u internecie, u sacyjalnych sietkach ab tym, što bačyli sami. Bo tolki asabisty dośvied znosin daje pravilnaje razumieńnie taho, što adbyvajecca va Ukrainie.
Pryjechaŭšy z Maskvy ŭ Kijeŭ, my raźbilisia na čatyry hrupy. Adny źjechali ŭ Lvoŭ i Ivana-Frankoŭsk, inšyja — u Charkaŭ, trecija — ŭ Łuhansk i Danieck. Ja asabista vybraŭ maršrut u Adesu. Daŭno maryŭ ubačyć heta raskošny, kałarytny horad la mora, choć sam vyras u takim ža šmatnacyjanalnym i žyćcielubnym Baku, jaki spraviadliva nazyvali «zakaŭkazskaj Adesaj». Dy i ab palityčnaj situacyi ŭ hetym paŭdniovym horadzie chodzić supiarečlivaja infarmacyja …
Adesa całkam apraŭdała maje čakańni. Vielmi pryhožy horad ź ciopłaj, dušeŭnaj atmaśfieraj. Šmat razmaŭlali ź ludźmi — na vulicach, u chostele, dzie my žyli, na płoščy i «ancimajdanie», z hramadskimi aktyvistami, detalna razmaŭlali z načalnikam abłasnoj milicyi Piatrom Łuciukom ab kryminalnaj situacyi. Darečy, nas, jakija pryzvyčailisia da surovych palicejskich jak niaźmiennaha atrybuta maskoŭskaha piejzaža, pryjemna ździviła ich zaŭvažnaja adsutnaść na vulicach Adesy, jakaja nie pieraškadžała padtrymlivać u horadzie narmalny paradak.
Značnaja častka adesitaŭ, pa našych adčuvańniach, nastrojena apalityčna, a palityzavanyja raskołatyja na dźvie prykładna roŭnyja častki. Prychilniki Majdana štodnia ŭviečary źbirajucca la pomnika Ryšelje na Prymorskim bulvary, namiotavy Antymajdan - u parku «Kulikova pole». Majučy znosiny i z tymi, i ź inšymi, my čuli pra adny i tyja ž sacyjalnyja prablemy, jakija stajać pierad krainaj — karupcyja, nizki ŭzrovień žyćcia, ekanamičny kryzis … Roźnica była, pa sutnaści, tolki ŭ adnym — tyja, chto stajaŭ na Antymajdanie, spadziajucca na dapamohu Rasii, idealizujučy jaje ŭładu. Kali my pačynali raskazvać im pra toje, što takoje na samoj spravie, a nie ŭ televyjavie, sučasnaja Rasija, to čuli aburanyja isteryčnyja kryki: «Heta prapłačany pravakatar! Vy admysłova chłusicie». Ech, možna zrazumieć adeskich aktyvistaŭ, jakija ŭ chodzie akcyi pratestu pad łozunham « Usie ŚMI chłusiać» raźbili bitami try televizary, a taksama raskłali na aharodžy konsulstva RF viermišel, jakaja simvalizuje tuju «łokšynu», jakuju im viešajuć na vušy aficyjnyja rasijskija ŚMI.
Zrešty, byli na Antymajdanie i tyja, chto nie spakušaŭsia «mannaj niabiesnaj» rasijskaha vyrabu. Bolš za toje, prychilniki Majdana ŭžo viaduć pieramovy z hetym, adekvatnym, kryłom Antymajdanu, kab razam abjadnać namahańni ŭ baraćbie za novuju, spraviadlivuju i kvitniejučuju Ukrainu — bieź jakoha-niebudź sieparatyzmu. Zapomniłasia, jak čałaviek z Chiersona, jaki žyŭ u našym chostiele, u hutarcy sa mnoj z zapałam łajaŭ ciapierašniuju ŭkrainskuju ŭładu, ale ćviorda kanstatavaŭ: «Kali Pucin ŭviadzie siudy vojska, to ja sam sa zbrojaj u rukach ŭstanu na abaronu Adesy».
A samym silnym uražańniem, što zapomniłasia, staŭ pikiet kala budynka Adeskaha suda. Tudy pryjšło niekalki dziesiatkaŭ žycharoŭ horada, aburanych admovaj zabaranić marš Antymajdanu da pomnika Ryšelje, jakaja, na ich dumku, spravakavała źbićcio majdanaŭcaŭ, jakija znachodzilisia tam. Kiraŭnictva suda schavałasia za začynienymi dźviaryma ad pratestujučych, ale tyja damahlisia nie tolki ich adkryćcia, ale i taho, što staršynia suda vymušany byŭ pahadzicca mieć znosiny z tymi, chto pryjšoŭ na pikiet pad videakamierami, chacia spačatku burna pratestavaŭ suprać hetaha. Hutarka była skončanaja tolki paśla taho, jak kiraŭnik suda adkazaŭ na ŭsie rezkija, adkrytyja pytańni i daŭ rasparadžeńnie svajmu pamočniku dapamahčy mitynhoŭcam ź jurydyčnaj kansultacyjaj. Mnie ŭrezałasia ŭ pamiać, jak adzin ź ich zajaviŭ staršyni suda: «Vy zrazumiejcie, va Ukrainie — novy čas. Ciapier my nie prosim, a patrabujem ad vas. Vy — nie haspadary naroda, a jaho słuhi». Ech, kali hety čas u Rasii nastupić?
Taki ž nastroj my adčuvali ŭ Kijevie, a maje kalehi — jašče i ŭ inšych haradach Ukrainy. Navat u Charkavie, dzie jak ličycca, mocnyja sieparatysckija nastroi, my sustrakali ŭsio toje ž žadańnie samim, samastojna, vyrašać prablemy Ukrainy — biez rasijskaj akupacyi. Dzieci raskazvali, jak jany farbavali drevy ŭ žoŭta-błakitny koler, i nichto ź minakoŭ nie vykazaŭ svajoj niezadavolenaści. Jašče bolšuju adnadušnaść u hetym pytańni, zrazumieła, ŭdzielniki našaha tura sustreli ŭ Lvovie i Ivana- Frankoŭsku. Darečy, adnym z tych, chto pajechaŭ u zachodniuju Ukrainu, byŭ habrej pa nacyjanalnaści, jaki pahutaryŭ z rabinam miascovaj sinahohi i z zadavalnieńniem pačuŭ pra adsutnaść antysiemickaha cisku ŭ hetym «banderaŭskim łohavie «.
Tolki ŭ Łuhansku i Daniecku, pa raspoviedach našych tavaryšaŭ, mocnyja prarasiejskija nastroi, zasnavanyja ŭ pieršuju čarhu na moŭnym pytańni. Ab hetaj ža prablemie, jakaja patrabuje svajho rašeńnia, ja čuŭ i ŭ Adesie. Upeŭnieny, što narod Ukrainy spravicca ź joj, jak i ź inšymi. Bo tut revalucyja ŭžo adbyłasia. Nam u Rasii tolki jašče treba paŭtaryć słaŭny šlach Majdana …
