Biełaruś nie zmahła pierakanać partnioraŭ pa stvaranym Jeŭrazijskim ekanamičnym sajuzie admianić vyklučeńni ŭ handli naftaj.
Takim bačać niezaležnyja ekśpierty asnoŭny vynik pieramoŭ prezidentaŭ Biełarusi, Kazachstana i Rasii ŭ Minsku 29 krasavika.Staršynia kalehii Jeŭrazijskaj ekanamičnaj kamisii Viktar Chryścienka pa vynikach pasiadžeńnia Vyšejšaha jeŭrazijskaha ekanamičnaha savieta paviedamiŭ: «Pošliny na naftapradukty na siońniašni dzień źjaŭlajucca pradmietam dvuchbakovych damoŭlenaściaŭ i da farmiravańnia ahulnaha rynku zastanucca pradmietam urehulavańnia na dvuchbakovaj asnovie».
Ekanamist Siarhiej Čały padkreśliŭ: «Heta aznačaje, što my ničoha nie damahlisia, nijakaha ahulnaha rynku enierhietyčnych tavaraŭ nie stvarajecca. Naša pazicyja ab tym, što nie pavinna być nijakich vyklučeńniaŭ i pieraškod, nie prajšła».
«Vykazvańnie ab tym, što hetaje pytańnie zastajecca pytańniem uradaŭ Biełarusi Rasii, faktyčna aznačaje zachavańnie situacyi, kali na fonie šmatbakovych damoŭlenaściaŭ zastavaŭsia hety dziŭny paradak pastavak nafty ŭ Biełaruś. Pakolki nie skazana ab tym, kali hety paradak źmienicca, heta navat nie pierachodny pieryjad», — upeŭnieny ekanamist.
Pavodle jaho danych, kampramisnym varyjantam da pieramoŭ było nie skasavańnie ekspartnych pošlin na naftapradukty, a skaračeńnie ich da kazachstanskaha ŭzroŭniu. Adnak navat hetaje rašeńnie nie było pryniataje, kanstatavaŭ Čały.
«Pytańnie navat nie ŭ vyhodach, a ŭ pryncypie: my kazali, što pahodzimsia na hety sajuz, kali ŭ im nie budzie vyklučeńniaŭ, a jany tut jość. Upieršyniu my mieli absalutna biasprojhryšnuju, łahičnuju, nieprabiŭnuju pazicyju. Toje, što było ahučana siońnia, što ŭ hetym šmatbakovym sajuzie važnaja śfiera zastajecca na mierkavańnie ŭradaŭ, a praktyčna — pierson, heta prosta nievierahodna», — skazaŭ analityk.
Čały dadaŭ: «Niekarektna stavić pytańnie, što my atrymali b bolš vyhod, kali b hetyja damoŭlenaści prajšli. Pryncypova važna było toje, što my vyraŭnoŭvajem umovy haspadarańnia z usimi astatnimi subjektami, jakija źjaŭlajucca spažyŭcami rasijskich enierharesursaŭ».
«Niahledziačy na toje što my stvarajem hety ekanamičny sajuz, hłybiej jakoha ŭžo nie moža być nijakaj ekanamičnaj intehracyi pa aznačeńni, zastajecca śfiera tavaraŭ, jakaja dla dźviuch krain — udzielnic JEAES razhladajecca jak źniešni handal. Heta absalutny absurd», — pierakanany ekanamist.
Dyrektar pa daśledavańniach «Libieralnaha kłuba» Jaŭhien Prejhierman u kamientary BiełaPAN adznačyŭ, što Alaksandr Łukašenka nie moh «realizavać svaje pahrozy i hruknuć dźviarami, tamu što Rasija vyrazna nastrojenaja rašuča, miarkujučy pa kožnych dziejańniach i siłavoha, i niesiłavoha charaktaru».
«I jon razumieje ŭsie ryzyki, jakija mahli być uśled. Ciapier demaršy ŭsprymalisia b z padvojenaj ci patrojenaj siłaj», — ličyć ekśpiert.
«Chutčej za ŭsio, na ŭzroŭni arhumientacyi havorka išła pra tuju niaprostuju situacyju, u jakoj ciapier usio bolš akazvajecca Rasija z punktu hledžańnia novych abaviazacielstvaŭ pa tym ža Krymie. Tam, pavodle niekatorych padlikaŭ, havorka i idzie jakraz pra piać-šeść-siem miljardaŭ dołaraŭ, heta supastaŭnaje z tym, što my mahli b atrymać, kali b byli skasavanyja vyklučeńni», — adznačyŭ Prejhierman.
Druhoj ekanamičnaj prablemaj, što staić siońnia pierad Rasijaj, ekśpiert nazvaŭ mahčymy efiekt ad zachodnich sankcyj. «Rasija pačynaje praličvać, čym heta ŭsio moža adhuknucca, a heta jaŭna adhukniecca. Ja dumaju, hety arhumient i byŭ centralnym», — padkreśliŭ Prejhierman.
«Tym bolš, pieraliki pa naftavych pošlinach zakładzieny na niekalki hadoŭ napierad u rasijski biudžet. Tamu i z techničnaha boku ŭ Rasii jość i taki arhumient», — dadaŭ jon.
Nahadajem, ciapier Biełaruś pieraličvaje ŭ rasijski biudžet vyvaznyja mytnyja pošliny na naftapradukty, vyrablenyja z rasijskaj nafty, jakija ekspartujucca za miežy Mytnaha sajuza.
U 2013 hodzie Biełaruś pieraličyła ŭ rasijski biudžet u vyhladzie vyvaznych pošlin na naftapradukty 3,3 młrd. dołaraŭ. Za studzień—luty 2014 hoda suma skłała 603,1 młn. dołaraŭ.
Adkazvajučy na pytańni parłamientaryjaŭ 22 krasavika, Alaksandr Łukašenka zajaviŭ, što biełaruskaja pazicyja ŭ pytańni skasavańnia ŭsich vyniatkaŭ i abmiežavańniaŭ z režymu svabodnaha handlu zastajecca pryncypovaj. «Kali my stvarajem naš ekanamičny sajuz, asnovu budučaha sajuza, na nas vielmi pilna ŭsie hladziać — ad Ukrainy da Tadžykistana. Tut nie pavinna być pieraškod dla pieramiaščeńnia ni kapitałaŭ, ni pracoŭnaj siły — usio pavinna być jak u adnoj dziaržavie», — skazaŭ jon.
«Kali heta tak, pieradusim, što ja skažu maim kaleham i haściam, jakija 29 krasavika pryjeduć u Minsk: jany chočuć ci nie stvarać sajuz? Kali chočacie — davajcie na kłasičnych pryncypach jaho stvarać, davajcie likvidujem usiakija abmiežavańni. Ale kali nie hatovy siońnia padpisvać dahavor ab ekanamičnym sajuzie, a prapanoŭvajuć: «praz 10-15 hadoŭ my hetyja pytańni vyrašym», nu, tady i padpišam», — dadaŭ Łukašenka.
