Kažuć, što hienii naradžajucca ŭ pravincyi, a pamirajuć u Paryžy. Toje ž my bačym, i ŭ Biełarusi: bolšaść dziejačoŭ ajčynnaj kultury, jakija žyvuć u stalicy, naradzilisia ŭ nievialikich haradach i vioskach. Naprykancy 1990-ch naradziłasia ideja: sabrać pra ich źviestki.
Ale iści nie ad asoby piśmieńnika, a ad ziamli, jakaja jaho naradziła abo natchniała. Tak paŭstała ideja daviednika «Litaraturnyja miaściny Biełarusi».
Pryncyp raźmiaščeńnia materyjału nastupny: spačatku źviestki pra abłasny horad (pryčym biarecca pad uvahu kožnaja vulica), potym rajonny centr, sielsaviet, vioska.
Jakija fakty možna znajści ŭ takim vydańni? Adkryjem staronki, pryśviečanyja horadu Stolinu. Naprykład,
u časy Zachodniaj Biełarusi ŭ miascovaj leśničoŭcy žyŭ kiraŭnik anhlijskaj vajennaj misii ŭ Polščy Adryjan Karton de Ujart, jaki apisaŭ paleskija ŭražańni ŭ knizie «Ščaślivy Adysiej».
Abo ŭ tym ža Stolinie na miažy XVII—XVIII stahodździaŭ žyŭ papovič Teador Višnieŭski, jaki mieŭ u svajoj biblijatecy «Knihu carstvaŭ», pražskaje vydańnie Skaryny. Takija źviestki buduć cikavyja i piśmieńnikam, i krajaznaŭcam, i patencyjnym turystam.
Płanavałasia, što daviednik budzie składacca z troch knih. U pieršaj musiła ŭvajści infarmacyja pra Bresckuju, Viciebskuju i Homielskuju vobłaści. U druhuju — Hrodzienskuju, Minskuju i Mahiloŭskuju. U treciuju — pra horad Minsk, a taksama miaściny za miažoj.
Ale ŭ 2000 hodzie paśpieła vyjści tolki pieršaja kniha, jakuju skłali Lidzija Kułažanka, Adam Maldzis i Śviatłana Sačanka.
Nastupnuju daviałosia čakać čatyrnaccać hadoŭ. Ciapier sprava zvarušyłasia ź miesca.
Na sajcie časopisa «Maładość» u adkryty dostup vykładzieny materyjały, sabranyja Dźmitryjem Kryvašejem i Adamam Maldzisam. Tekst achoplivaje źviestki z troch abłaściej: Viciebskaj (u paraŭnańni ź viersijaj 2000 hoda jaje tekst značna pašyrany), Hrodzienskaj i Minskaj.
Istotna, što rukapis nie źjaŭlajecca kančatkovym.
U raździele jość akienca dla adpraŭki elektronnaha paviedamleńnia. U im kožny z čytačoŭ moža dapoŭnić infarmacyju abo vypravić niedakładnaści.
Pryčym, varta paśpiašacca: kniha, pryśviečanaja Minskaj vobłaści, užo rychtujecca da druku.
