Kamiennyja statui maai na vostravie Paschi
Rapanujcy, žychary vostrava Paschi, sami zładzili sabie ekałaničnuju katastrofu. Niekali bolšuju častku vostrava zajmali palmavyja lasy, ale da 1500 hoda ich źmianiła pustazielle. Praz vysiakańnie palmavych lasoŭ pačałasia erozija hleby. Stali padać uradžai. Pačaŭsia hoład, za im kryvavyja kanflikty.
Kali na vostraŭ u 1722 hodzie prybyli jeŭrapiejcy, z kolišnich 15 tysiač rapunijcaŭ zastałosia 2-3 tysiačy.
Raniej mierkavałasia, što rapunijcy vysiakali lasy dziela paliva i budaŭničych materyjałaŭ. Ale apošnija daśledavańni zubnoha kamienia rapunijcaŭ pakazali najaŭnaść kruchmału. Raniej u zubnym nalocie byli znojdzienyja ziarniatki dyjaksidu kremniju, jakija mahli tudy trapić razam z sałodkaj bulbaj.
Navukoŭcy miarkujuć, što mienavita sałodkaja bulba stała pryčynaj vysiakańnia palmaŭ. Pad jaje pasievy miascovyja žychary rasčyščali ŭsio bolej i bolej ziamli.
