U Biełarusi padrychtavany papiaredni płan strukturnych reformaŭ. Ekśpierty nie vierać, što ŭrad pojdzie na ekanamičnyja pieraŭtvareńni ŭ hod prezidenckich vybaraŭ. A voś paśla jaho źmianieńni stanuć vostraj nieabchodnaściu.
Usio idzie pa płanie
U Biełarusi płanujecca raspracavać prahramu pa praviadzieńni strukturnych reformaŭ, paviedamiŭ niadaŭna namieśnik ministra finansaŭ Maksim Jermałovič.
«My aktyŭna abmiarkoŭvajem hetyja pytańni ź Mižnarodnym valutnym fondam i Suśvietnym bankam, kab vypracavać ahulnuju kancepcyju, a mahčyma, i arhanizavać sumiesnuju prahramu pa strukturnych reformach u Biełarusi. Uradam užo padrychtavany papiaredni płan strukturnych reformaŭ, jaki moža lehčy ŭ asnovu takoj prahramy», — skazaŭ Jermałovič.
Pavodle jaho słoŭ, klučavyja pazicyi hetaha płana — dalejšaja libieralizacyja ekanomiki, rynkaŭ kapitału, pracy, cenaŭtvareńnia, kab stvarać kankurentnaje asiarodździe i stymulavać raźvićcio pryvatnaha biznesu.
Nie razdražniać elektarat
Ekśpiert pa ekanomicy «Libieralnaha kłuba» Anton Bałtočka sumniavajecca, što ŭ nastupnym hodzie ŭłady pojduć na reformy, bo pryznačany prezidenckija vybary, a reformy ciahnuć za saboj dyskamfort u hramadstvie, u tym liku skaračeńnie dachodaŭ nasielnictva.
«U vypadku praviadzieńnia reformaŭ naša ekanomika pavinna skaracicca. Ekanomika, jakaja padaje albo stahnuje, — heta nie samy lepšy fon pierad vybarami dla ciapierašnich uładaŭ», — miarkuje Bałtočka.
Niezaležny ekanamist Alaksandr Abuchovič padzialaje mierkavańnie kalehi. «U 2015 hodzie vybary, strukturnyja reformy biez admovy ad «biełaruskaj madeli» niemahčymyja», — kaža ekśpiert.
Toje, što reformaŭ u nastupnym hodzie nie pradbačycca, u intervju BiełaPAN, pa sutnaści, paćvierdziŭ ministr ekanomiki Mikałaj Snapkoŭ.
Adkazvajučy na pytańnie, jakim čynam i ŭ jaki termin płanujecca refarmavać sistemu dziaržpadtrymki, jon skazaŭ, što «novuju sistemu dziaržpadtrymki (…) płanujem ukaraniać z 2016 hoda». Kažučy ab reformie rynku pracy, ministr ekanomiki rastłumačyŭ, što «ŭradu nieabchodna budzie pravieści jaje ŭ nastupnaj piacihodcy».
Zapyt na źmieny ŭ hramadstvie jość, ale…
Zajavy ŭrada ab budučych reformach Anton Bałtočka ŭviazvaje z žadańniem uładaŭ apraŭdać čakańni nasielnictva.
Pavodle daśledavańnia Biełaruskaha instytuta stratehičnych daśledavańniaŭ (BISS, Litva), bolš za 75% respandentaŭ ličać praviadzieńnie reformaŭ u toj ci inšaj stupieni nieabchodnym. Ciarpieć niehatyŭnyja nastupstvy reformaŭ hatovyja bolš za 50% biełaruskich hramadzian.
Praŭda, ujaŭleńnie ab reformach siarod biełarusaŭ dosyć razmytaje. Na dumku bolšaści, ich vynikam pavinna stać sistema palityčnaha i sacyjalna-ekanamičnaha ładu, padobnaja da šviedskaj.
Rasija moža nienaŭmysna padšturchnuć da pieraŭtvareńniaŭ
Reformy mohuć startavać u śniežni 2015-ha albo pačatku 2016 oda, kali nie pryciśnie «situacyja sa źniešnimi faktarami», miarkuje Bałtočka.
Na jaho dumku, toje, što słabieje Rasija, na jakuju zaviazana pałova biełaruskaha VUP, moža niehatyŭna paŭpłyvać na stan našaj ekanomiki, što zapatrabuje pieraŭtvareńniaŭ.
Jak tłumačyć ekanamist, z-za skaračeńnia popytu na biełaruskuju pradukcyju na rasijskim rynku i devalvacyi rasijskaha rubla ŭžo i tak pakutujuć našy eksparciory.
Dalejšaje padzieńnie koštu na naftu pryviadzie da taho, što biełaruski biudžet niedaličycca srodkaŭ ad vyvaznych mytnych pošlin. Akramia taho, nie fakt, što ŭ isnujučych ekanamičnych umovach Rasija znojdzie lišnija adzin-dva miljardy dalaraŭ kredytaŭ dla padtrymki Biełarusi.
«Kali ŭsio heta pryciśnie i hrošaj nie budzie chapać, tady treba budzie iści na ekstrannyja miery: albo pradavać ułasnaść, što ŭłady zrobiać u skrajnim vypadku, albo pravodzić reformy, albo šukać hrošy pad reformy», — kaža Anton Bałtočka.
Kryzis zmusić varušycca
U adroźnieńnie ad ekśpierta z «Libieralnaha kłuba», Alaksandr Abuchovič prahnazuje praviadzieńnie reformaŭ u bolš poźni termin.
«Na siońniašni dzień čynoŭniki i dyrektarski korpus kateharyčna suprać reformaŭ. Usio budzie zaležać ad hłybini kryzisu paśla 2015 hoda», — kaža Abuchovič.
Jon bačyć vialikuju vierahodnaść paŭtareńnia finansavaha kryzisu 2011 paśla prezidenckich vybaraŭ, što padšturchnie ŭłady da reformaŭ.
«Realny start reformaŭ možna adnieści da 2017—2018 hoda. Paśla paŭtareńnia kryzisu navat da samych vialikich tuhadumaŭ dojdzie, što treba niešta rabić. Tady, paśla raźlutavanych sprečak, mahčymyja niejkija zruchi», — ličyć Abuchovič.
