pressball.by
Cacki, hitara, prava hołasu
— Jak Vašy spravy?
— Usio dobra, pracujem u poŭnym abjomie. U siamji taksama ŭsio narmalna: dzieci padrastajuć.
— Jak siamji ŭ Homieli, darečy?
— Užo trochi pryvykli, aklimatyzavalisia. Dla starejšaj dački, kali pierajazdžali ŭ minułym hodzie, usio było novym: škoła, siabry, znajomstvy. A ciapier jana i nie suprać tut zastavacca i nadalej. Znajšła novych siabroŭ, adaptavałasia.
— Chodzicie na baćkoŭskija schody?
— U asnoŭnym žonka hetyja mierapryjemstvy naviedvaje, ale i ja byŭ adnojčy. Pasiadzieŭ, pasłuchaŭ. Ničoha drennaha nie pačuŭ. Naadvarot — starajecca. Praŭda, maleńkaja časam prosicca ŭ Minsk — u jaje ž tam asobny dziciačy pakoj, cacak šmat. Tamu pytajecca, kali pajedziem u Minsk. Ale i chutka zabyvajecca na heta.
— Starejšuju addali ŭ niejkuju siekcyju?
— Kali byli ŭ Minsku, jana zajmałasia ŭ roznych tancavalnych siekcyjach. Tut pakul što nikudy nie addavali. A ciapier jana choča navučycca hrać na hitary. Bližej da letnich kanikułaŭ zojmiemsia hetym pytańniem.
— Baćka moža joj pakazać paru akordaŭ?
— Na žal, nie. U dziacinstvie mnie niejki boj pakazvali, ale nie bolš za toje.
— A chto ŭ kamandzie hałoŭny ihrok na hitary?
— Navat nie hatovy skazać. Nie davodziłasia nam tak sustrakacca, kab ja kahości bačyŭ z hitaraj. Mahčyma, takich majstroŭ i niama.
— A jakim čynam tady adbyvajucca zbory kamandy ŭ niefarmalnaj abstanoŭcy?
— Nie skažu, što vielmi časta źbirajemsia. Byvaje, što možam sabracca dzie-niebudź futboł razam pahladzieć, ci prosta pahutaryć, ale nie časta. Voś sioleta, naprykład, jašče ni razu nie źbiralisia. Takich štotydniovych sustreč niama.
— Nu Vam ciapier, jak hałoŭnamu dziadźku ŭ kamandzie, varta brać inicyjatyvu ŭ svaje ruki.
— Ja nie liču siabie hałoŭnym dziadźkam. U nas jość piać-šeść čałaviek, jakija pavinny syhrać hałoŭnuju rolu jak u žyćciovym płanie — kamunikacyi, dapamohi pa roznych bytavych pytańniach, tak i ŭ spartyŭnym. Naturalna, što heta bolš starejšyja chłopcy, chto zastaŭsia ź minułaha siezona plus Saša Daniłaŭ, jaki ciapier zajmajecca z nami. Ale maładych my taksama nie pryciskajem — kožny maje prava hołasu na poli i za jaho miežami. Naprykład, padkazki na poli ad maładych starejšym tolki vitajucca.
— Zdarajecca i takoje?
— A čamu nie? Pakul takoje zdarajecca redka. Moža, moładź jašče saromiejecca. Ale ž ja nie mahu bačyć, što adbyvajecca zzadu. Tamu apornyja paŭabaroncy, jakija hulajuć pada mnoj, abaviazanyja padkazvać – pravuju mnie zonu zakryvać ci levuju. Patrabujem ad maładych, kab nie saromielisia.
— Što datyčycca jašče taho, jak Vy bavicie čas. U suviazi ź ciapierašniaj finansavaj situacyjaj chočacca daviedacca, ci byŭ u Vas adpačynak u hetym hodzie?
— Byŭ. Vyjazdžali ź siamjoj u Arabskija Emiraty na 10 dzion. Byli ŭ Abu-Dabi. Užo byli tam, viedali hetyja miescy. Darečy, u susiednim hateli žyŭ Alaksandr Jermakovič [hałoŭny trenier BATE], sustrakalisia ź im adzin raz, pili kavu. Darečy, heta možna nazvać vośmym cudam śvietu — tolki tam u prezidenckim hateli padajecca kava z załatoj stružkaj. Pahladzieli, što tam za stružka. Vyhladaje, jak załataja. Raspuściłasia, vypili. Voś taki adpačynak byŭ. Pahrelisia, papłavali, nabralisia stanoŭčych emocyj. Dla dziaciej taksama, na maju dumku, sonca, pavietra śviežaje ŭzimku – heta azdaraŭleńnie.
— U jakich ekzatyčnych miescach adpačyvali?
— Šry-Łanka, Maldyvy. Kuba była ŭ svoj čas. Jehipiet, Turcyja – heta ja nie biaru. U Turcyju pryjemna jeździć letam, zimoj tam nie tyja klimatyčnyja ŭmovy. Ja lublu ciopłaje mora, ciopły piasok. Mnie, jak i majoj siamji, nie treba ekskursii. Papłavać, u piasku pakapacca. Nie lubim my asabliva jeździć, roznyja słavutaści hladzieć – nam dastatkova hatela, dzie my bazujemsia.
— Kudy dakładna nie pajedziecie ŭ nastupny raz?
— U Jehipiet. Miesca dobraje, ale niedastatkova ciopła dla nas. Da abiedu kamfortnaja tempieratura, a paśla treciaj — prachałodna, pačynajucca viatry, kurtki apranać treba. Šry-Łanka taksama: dalekavata. Da taho ž ekzatyčnaje miesca sa svaimi municypalnymi plažami, jakija nie znachodziacca na terytoryi hatela – z taboj mohuć być miascovyja žychary.
— Vy šmat sabie dazvalajecie ŭ adpačynku, kab nie nadta zhubić formu?
— Dy ja nie skažu, što niešta sabie zabaraniaju. Usio zaležyć ad žadańnia i najaŭnaści niejkich śviataŭ. Ja nie schilny da naboru vahi. Mahu za adpačynak nabrać dva-try kiłahramy. Ale litaralna za tydzień-dva mahu ŭsio pryvieści ŭ normu — heta nie prablema.
Miks, abcirka, šabušnyja
— Vy kazali, što kamanda ciapier trenirujecca pa dva razy na dzień. Jak u takim tempie pracujecca?
— Pačniom z taho, što vyjšli paznavata – 26 studzienia. Praviali trochtydniovy zbor u Homieli. Paśla čatyry dni adpačyvali. Ciapier jašče adzin zbor. Ale na hetym užo pabolš hulniaŭ. Heta ŭžo dla nas jak śviata – adna hulnia ŭ dzień, a ŭ papiaredni – pieradhulniavaja treniroŭka.
— Uładzimir Holmak na što robić bolšy ŭpor – na pracu ź miačom ci fiziku?
— Chapaje i fizičnych praktykavańniaŭ, aerobnaj pracy, dastatkova trenažornaj zały. Ale i z hulniavymi praktykavańniami dobra. Kali ranišniaja treniroŭka biehavaja ci ŭ trenažornaj zale, viačerniaja – hulniavaja. Taki miks. Nie skažu, što zacyklivajemsia na niečym. Pierad hulniami taksama trochi praktykavańniaŭ pa taktycy.
— Skažycie, čaho možna čakać ad novaha siezona, kali Vam 34? Vas uvohule čym-niebudź možna ździvić?
— Napeŭna, nie. Što datyčycca siezona, to dumaju, što buduć za pieršyja miescy zmahacca try-čatyry kamandy. U pieršym kole ŭvohule jašče roŭna ŭsie mohuć iści. Moža, jašče pałovu druhoha koła. Paśla lidary pačnuć adryvacca, trojka ŭtvorycca. Nie staŭ by śpisvać z rachunku žodzinskaje «Tarpieda» – tam davoli dobraja kamanda pa składzie. «Šachcior» dobra ŭmacavaŭsia. BATE i «Dynama» – heta zrazumieła. Voś čatyry favaryty. Astatnija buduć roŭnaha ŭzroŭniu. Da taho ž, šaściorak nie budzie, jak i pramoha vyletu, tamu ŭsie buduć hulać bolš raźniavolena.
— U «Homieli» ciapier vopytnych hulcoŭ možna pa palcach pieraličyć. Jak, pa-Vašamu, heta skažacca na hulni kamandy?
— Nie lublu zahadvać. Kali pačniecca siezon, tady i pahladzim. Hulnia daść adkazy na šmatlikija pytańni. Adzinaje, što budziem vychodzić i staracca radavać zaŭziataraŭ. Našto kazać hetyja banalnyja słovy, što budziem zmahacca za piaciorku ci šaściorku, ahučvać niejkaje miesca? Kali vychodzić i addavacca hulni, dyk i miesca budzie vyšej.
— Pa-Vašamu, moładź razumieje ŭsiu adkaznaść, na jaje ŭskładzienuju?
— Napeŭna, jašče nie da kanca. Ale my kamunikujem ź imi, padkazvajem. Bačna, što jašče zaŭvažny pieryjad pierachodu ź junackaha futbołu ŭ darosły. Zdajecca, niedzie jon zhulaŭ, jak darosły, a paśla byvaje – bach – i dziciačaja pamyłka, z-za jakoj zabivajuć hoł i rujnujecca hulnia. Prosta im nie chapaje kancentracyi. Budziem staracca heta vypravić.
— Siabie ŭ hetym uzroście pamiatajecie?
— Voś jak raz niedzie ŭ takim uzroście ja prychodziŭ u Homiel u 1999 hodzie. Ale ja ž da hetaha času pavaryŭsia ŭ darosłym futbole: z 15 hod pačaŭ u minik hulać z mužykami. Dy jašče dva hady ŭ zbornaj pa mini-futbole pahulaŭ. Viadoma, niejkaje chvalavańnie prysutničała, ale nie saromieŭsia niedzie žorstka zhulać, padkacicca. U mianie hety pierachod niejak bolš płaŭna prajšoŭ. Chacia nie skažu, što ja adrazu zahulaŭ: mnie spatrebiłasia dva hady na abcirku, ja stabilna zahulaŭ tolki niedzie ŭ 2001 hodzie.
— Kali maładyja futbalisty bolš prafiesijna padychodzili da futboła?
— My taksama byli trochi šabušnyja: chaciełasia kudyś schadzić, pahulać. U toj ža čas i va ŭniviersitetach vučylisia. Mahu ščyra skazać, što kancentracyi na trenirovačnym pracesie i futbole nie było: niešta adciahvała pastajanna. Ciapier takaja ž historyja – nie skažu, što niešta źmianiłasia. Napeŭna, dla maładoha arhanizma heta naturalna. Ja nie kažu, što paŭnočy niedzie siadzieć, a praz paru hadzin iści na treniroŭku. Ale schadzić ź siabroŭkaj u kino ci futboł pahladzieć – nie baču prablemy. Hałoŭnaje, kab z ranicy narmalny byŭ na treniroŭcy.
Jurfak, narkamanija, Audi 80
— Ujaŭlaju, jak Vam było viesieła, kali Vy vyrvalisia ad baćkoŭ sa Śvietłahorska ŭ Homiel…
— A ja spačatku navat nie ŭ Homiel źjechaŭ. Spačatku hulaŭ za mini-futbolny śvietłahorski CKK. I adzin čałaviek mianie zaŭvažyŭ, vidać, mieŭ na mianie niejkija płany, chacieŭ stać maim ahientam, i ŭładkavaŭ mianie ŭ niedziaržaŭny instytut pravaznaŭstva ŭ Minsku. Zdymaŭ mnie žytło, apłačvaŭ navučańnie. Praz hod mnie pastupiła prapanova z «Homiela». Baki damovilisia, ja pierajechaŭ u Homiel i pieravioŭsia na jurydyčny fakultet univiersiteta imia Skaryny. Ale na jurfaku patrabavali naviedvalnaść. A ŭ mianie času nie było – zavaliŭ dekanat daviedkami ab vyzvaleńni. Jany mianie dalej vučyć nie zachacieli, tamu pieravioŭsia na fakultet fizičnaj kultury, tam užo było praściej.
— Dobra, vierniemsia da pačatku Vašaj karjery. Što takoje Śvietłahorsk u 90-ja hady?
— Dy mnie tolki zapomniłasia dobraje: kompleks naš trenirovačny, park, stadyjon «Kamunalnika». Čutki hetyja pra narkamaniju byli – mianie šmat chłopcaŭ pytalisia ab hetym. Ale ja ŭsim kažu, što takich siabroŭ u mianie nie było. Kali pa horadzie idzieš, taksama takoha nie zaŭvažaŭ – što niedzie narkamany kučkujucca. Mahčyma, niešta takoje było, ale nie na vidu i ŭ centry horada. Ja takoha nie zaŭvažaŭ.
— A jak Vy ŭ mini-futboł trapili?
— U dziacinstvie pačali zajmacca ŭ załach. Letam hulali na zvyčajnych palach, a zimoj – u zale. A ŭ tyja časy možna było adnačasova hulać i ŭ vialiki futboł, i ŭ minik – nie zabaraniałasia. Byvali na roznych mižnarodnych spabornictvach. Tak mianie zaŭvažyli ź mini-futbolnaj kamandy CKK, zaprasili patreniravacca. Prapanavali kantrakt, pačaŭ vystupać. A paśla trapiŭ i ŭ śvietłahorski «Kamunalnik». Niejak hulali tavaryskuju hulniu suprać «Homiela». Ja adkryŭ lik, paśla jany zraŭniali – tak i skončyli 1:1. Paśla źjaviłasia cikavaść z boku «Homiela». Ciažka było, viadoma, pierastrojvacca ź mini-futboła na vialiki, tamu pieršyja dva hady, jak ja i kazaŭ, pajšli na abkatku.
— Vy ŭzhadali pra pieršy kantrakt. A na što pieršuju zarpłatu patracili?
— Navat nie pamiataju ličbaŭ — nievialikija hrošy. A ŭ «Homieli» było dalaraŭ 200-300. Nie mahu ŭzhadać, na što patraciŭ pieršuju zarpłatu. Ja tolki niedzie praz dva hady kupiŭ pieršuju mašynu – Audi 80, jana kaštavała kala dvuch z pałovaj tysiač dalaraŭ. Tamu, napeŭna, ź pieršaj zarpłaty ja pačaŭ źbirać. Pamiataju, što nie prahulaŭ – naprava-naleva nie raskidvaŭ.
— Vy papracavali pad kiraŭnictvam šmat jakich trenieraŭ. Chto daŭ najbolš?
— Zaraz nie chaciełasia b akcentavać na kim-niebudź uvahu – było b nie zusim karektna paraŭnoŭvać trenieraŭ. U kožnaha było čamu pavučycca.
— Dobra. Kali b u Vas byŭ pult, pry dapamozie jakoha možna było b pieramatać čas nazad, što b Vy pamianiali ŭ svajoj karjery?
— Niejak miesiac nazad my ŭ raspranalni z Uładzimiram Holmakam abmiarkoŭvali, što kali b była mašyna času, što možna było b źmianić. I ja voś skazaŭ, što nie viedaju, ci treba było mianiać. Usio, što ni robicca — da lepšaha. Heta los, vola Boha. Ja zadavoleny. U mianie siamja, dvoje dziaciej, u futbole čahoś dasiahnuŭ, zarabiŭ. Mnie hrech skardzicca. Dy i što ŭ minułaje ŭciahvacca? Treba žyć ciapierašnim dniom.
— A ci nie zdajecca Vam, što varta było pasprabavać u Jeŭropie?
— Mahčyma. Ale tam ciažka psichałahična było – siamja nie mahła być pobač. Z movaj možna było spravicca – na łamanaj anhlijskaj movie. Ale tam staŭleńnie i adnosiny trochi inšyja. Niemcy taki narod: zdajecca, nie addalajuć ciabie, ale i blizka da siabie nie padpuskajuć. Ty i nie vorah, ale i nie siabar. Tamu siabroŭ tołkam nie było – tolki pierakładčyk z Ukrainy. Dy i źjaviłasia zaprašeńnie ad Ihara Kryušenki z «Sibiry» – tym bolš, što tam kamanda była pad zadaču, bačyŭsia bolš cikavy varyjant u toj situacyi. A paśla ŭžo dumaŭ – mo varta było tam pasprabavać zastacca?
Bałkancy, spartyŭny dyrektar, licenzija
— Pry ciapierašniaj finansavaj situacyi ŭ našaj moładzi bolš matyvacyi jechać za miažu?
— Tak. Bo navat u Rasii i Ukrainie ŭ futbole ŭsio ŭ paradku. Tak, u Rasijskaj premjer-lizie dobryja ŭkładańni ŭ futboł. Ale raniej u pieršuju lihu ŭ Rasii možna było jechać spakojna – umovy byli na paradak lepšyja, čym u nas. A ciapier jany litaralna takija ž. Tolki kamandy, jakija zmahajucca za vychad u vyšejšy dyvizijon, vydzialajucca. Što datyčycca Ukrainy, kudy raniej možna było narmalna trapić, ciapier tam taksama umovy źmianilisia. Kali ŭ kamandu ŭkładajucca hrošy, im patrebien hulec zbornaj i pažadana jaki-niebudź brazilec, arhientyniec, uruhvajec. Ci sierby jakija-niebudź, bałkancy, jakija na ty ź miačom, ledź nie śpiać ź im. Tamu kali vypadaje šaniec pajechać u Jeŭropu – varta im karystacca. Navat nie važna, kali na rolu zapasnoha – možna pieraciarpieć, padciahnucca.
Dla moładzi źjaviŭsia vialiki šaniec prajavić siabie – im ciapier buduć daviarać. I za hety šaniec im treba čaplacca ŭsimi siłami – staracca prajavić siabie ŭ kožnaj hulni, vykładvacca na poli pa poŭnaj.
— U Minsku z takoj finansavaj situacyjaj niekatoryja byłyja futbalisty iduć pracavać u taksi. Vy ŭžo zadumvali ab tym, što budziecie rabić, kali paviesicie bucy na ćvik?
— Tak, viedaju paru chłopcaŭ, chto pajšoŭ u taksi. Jašče na budaŭničy rynak va Uruččy iduć – voś dźvie asnoŭnyja haliny praciahu zarobkaŭ. Kankretna ŭ mianie płanaŭ nie było, ja jašče nie vyznačyŭsia. Pakul buduć silonki, pahulaju – pakul nie pabaču, što moładź padpiraje i hulaje lepš za mianie. Kali budu siadzieć na łaŭcy – našto siabie katavać i kłub? Ja lepiej pajdu na trybuny siadu i budu hladzieć, radavacca futbołu. Jość pakul nievialikija namiotki, ale afišavać nie chočacca. Tym bolš Kapski niejak kazaŭ «Budzieš zakančvać – pazvani». Nie viedaju, što jon mieŭ na ŭvazie, ale pamiataju.
— Vy ž Akademiju kiravańnia ŭ minułym hodzie taksama skončyli. Atrymlivajecca, u Jaŭhiena Pabałaŭca pad bokam surjozny kankurent.
— Tak, kankurencyja (uśmichajecca). Tym bolš, što z adnoj VNU vyjšli, tolki što fakultety roznyja. Takaja historyja. Niejak siadzieli ŭ kabiniecie Pabałaŭca pierad padpisańniem sa mnoj kantrakta na hety hod: ja, jon i Holmak. I Pabałaviec mnie kaža: «Hiena, viedaješ, jakaja ŭ mianie mara? Kab ty niejak uznačaliŭ kłub u jakaści treniera». Ja kažu, što nie płanavaŭ u trenierskuju spravu iści, bo ŭžo troški inšuju VNU skončyŭ — Akademiju kiravańnia. A Holmak kaža: «Hladzi, pad ciabie kapaje. Na tvajo miesca miecić». Ja jaho supakoiŭ: «Dy nie, Sanyč, nie pieražyvaj, ja tolki kali jakim spartyŭnym dyrektaram». Paśmiajalisia.
— A Vam samomu paśla zakančeńnia karjery futbalista, dzie chaciełasia b asieści – u Homieli ci ŭ Minsku?
— Zaležyć, dzie budzie praca, jakaja mnie spadabajecca. Viadoma, u Minsku ŭ nas kvatera, dačku taksama chaciełasia b adpravić vučycca ŭ stalicy. Tak što nie viedaju — dzie bolš zacikaviać. Što datyčycca samich haradoŭ, to mnie padabajecca i Minsk, i Homiel. Mnie kamfortna i tam, i tam.
— Tak što budzie zaležać, chto zrobić lepšuju prapanovu – Kapski ci Pabałaviec?
— Pahladzim. Śmiech śmiecham, razmovy razmovami. Čas pakaža, jak atrymajecca.
— Ale ž nie kožny futbalist u nas maje dźvie vyšejšyja adukacyi…
— Chto jaho viedaje, mo jašče na trenierskuju licenziju vučycca pryjdziecca.
