 Fota — 65nalibaki.at.tut.by |
Ksiondz probašč a. Maryjan Šeršań kala adzinaha ŭ RB pomniku achviaram partyzanskaha hvałtu skłaŭ nievialikuju pramovu ŭ pamiać nalibačanaŭ, što trahična zahinuli ŭ 1943‑m.
Samaja staraja parafijanka padzialiłasia svaimi ŭspaminami ab trahiedyi. Pavodle jaje słovaŭ, partyzany mielisia spačatku damovicca z kiraŭnictvam miascovaj samaabarony, kab «zymitavać» karnuju akcyju ŭ peŭnaj častcy Nalibokaŭ. Vidavočna, partyzany musili zdać adpaviednuju spravazdaču ŭ BŠPD, jaki vymahaŭ ad atradu Bielskich «bolš rašučych dziejańniaŭ suprać pasobnikaŭ hitleraŭcaŭ», ale, kali vieryć hetaj infarmacyi, sprabavali abyścisia małoj kryvioju. Adnak papiarednie ŭzhodnieny scenar (kali jon mieŭ miesca) nie spracavaŭ, bo ŭ kahości z samaabarony nia vytrymali niervy, i jon zastreliŭ raźviedčyka ź pieradavoha partyzanskaha patrula, što spravakavała pomstu, absalutna nieadekvatnaha maštabu, i nakiravanuju ŭ značnaj stupieni suprać mirnaha nasielnictva, a nie «samaabarony».
Trahiedyja ŭ Nalibokach, jak i mnohija inšyja złačynstvy suprać cyvilnaha nasielnictva ŭ byłoj BSSR, ździejnienyja roznymi bakami, pa‑raniejšamu zastajecca naležnym čynam nie daśledavanaj, vinavatyja ŭ joj nienazvanymi i nieasudžanymi.
Uvosień na ekrany śvietu musić vyjści halivudzki «blokbaster» pryśviečany pazytyŭnamu boku dziejnaści atradu Bielskich — ratavańniu cyvilnaha nasielnictva habrejskich hieta ad źniščeńnia, ale naŭrad ci hladač atrymaje abjektyŭnuju karcinu, nie daviedaŭšysia pra košt, jaki za biezumoŭna vysakarodnuju misiju «Jerusalimu ŭ lesie» zapłaciła nasielnictva Nalibokaŭ.
Paźbiahajučy zaklikaŭ da pomsty i mižnacyjanalnaj varažniečy, varta pamiatać taksama pra persanalnuju adkaznaść kankretnych ludziej za kankretnyja złačynstvy, jakaja nia maje terminu daŭnaści. Usie akty hvałtu suprać mirnaha nasielnictva, kim by i suprać kaho jany nie byli nakiravanyja i jakim b vysokimi metami nie apraŭdvalisia, musiać być abjektyŭna daśledavanymi, i vinavatyja musiać panieści, chacia b paśmiarotnuju i symbaličnuju, ale adkaznaść.
