Džordž Frydman, vieteran amierykanskaj vajskovaj i palityčnaj analityki, ličyć, što sproba hrupoŭki tureckich vajskoŭcaŭ zachapić uładu ŭ krainie nie supiarečyć tamu, što ŭ budučym Turcyja ź vialikaj vierahodnaściu stanie rehijanalnaj supierdziaržavaj.
independent.co.uk
Frydman dziesiacihodździami byŭ kansultantam i vykładčykam u roznych amierykanskich dziaržaŭnych i pryvatnych siłavych strukturach, i dahetul pierš za ŭsio kancentrujecca na vajennych i palityčnych prahnozach.
U 1996 hodzie jon zasnavaŭ «pryvatnuju raźviedvalna-analityčnuju» kampaniju Stratfor, jakaja dahetul ličycca adnoj ź lidaraŭ u hetym siektary.
«Paŭstańnie krainy jak lidara ŭ rehijonie stvaraje vialikaje napružańnie… Źmiena bałansu ŭ vonkavych siłach adbivajecca na ŭnutranym stanoviščy. Vynik hetaha my bačym u Turcyi — sutyknieńnie varahujučych hrupovak z adroznymi pohladami, putč i, na dadzienym etapie, dyktaturu», — napisaŭ Frydman u anłajn-rassyłcy This Week in Geopolitics.
Jon paraŭnaŭ situacyju ŭ Turcyi ź situacyjaj u ZŠA u pieryjad Hramadzianskaj vajny 1863-65 hadoŭ.
«Adna častka ZŠA (Poŭnač) pačała chutka mianiacca sacyjalna i ekanamična. Poŭdzień chacieŭ zachavać svaju ekanomiku, zasnavanuju na płantacyjach, i sacyjalnuju sistemu. Heta pryviało da Hramadzianskaj vajny i da paŭmiljona zabitych», — piša Frydman.
Hramadzianskaja vajna nie źmianiła kurs amierykanskaj historyi i nie asłabiła ZŠA, naadvarot, «ačyściła pałubu» i stvaryła novuju sistemu ŭłady, bolš zdolnuju davać rady ŭ novych sacyjalna-ekanamičnych realijach.
Takim ža čynam dyktatura paŭstała i ŭ Japonii ŭ 1920-ja hady, pierad tym, jak kraina pačała rychtavacca da maštabnaj źniešniej ekspansii, dadaje analityk.
«Dziaržava, jakuju stvaryŭ Ataciurk, bolš nie moža isnavać. Prajeŭrapiejski siekularyzm straciŭ byłuju moc. Ekanamičny rost stvaryŭ novych hulcoŭ pa-za miežami zakrytaj hrupy elity… Važna razumieć, što siońniašni chaos chutčej za ŭsio ŭzmacnić Turcyju, a nie asłabić jaje», — piša Frydman.
