«Lapis Trubiackoj» hraje na «Taŭryjskich hulniach».
Fota Jurasia Busła
Repartaž ź fiestyvalu «Taŭryjskija hulni»: sustrečy ź Jurjem Jechanuravym i ziaciem Julii Cimašenki, Kijeŭ uviesnu i inšyja ŭražańni z ukrainskaje vandroŭki. Pišuć Juraś Busieł i Aleś Kvitkievič.
XV mižnarodny rok-festyval «Tavrijśki Ihri», prachodziŭ va Ŭkrainie z 29 krasavika pa 1 traŭnia. Ideja pajechać tudy natchniała. Pa-pieršaje, cudoŭnaja mahčymaść źbiehčy ad paślavybarnaj kałatniečy z usimi jaje akaličnaściami, a, pa-druhoje, redakcyjnaje zadańnie «NN» na rukoch. Pryjechaŭšy zahadzia kuplać kvitki, my byli niepryjemna ździŭlenyja: z-za mnostva vychodnych dzion patrapić na festyval u horad Kachoŭka Chersonskaje vobłaści možna było tolki ciahnikom praz Kijeŭ 29 krasavika. Kvitkoŭ na inšyja ciahniki paprostu nie było.
Kijeŭski vakzał sustreŭ bieł-čyrvona-biełymi ściahami – to hrupa ŭkraincaŭ čakała svaich siabroŭ ź Biełarusi, što jechali ŭ susiednim z nami vahonie. Majučy dziesiać hadzin da ciahnika na Kachoŭku, vyrašyli na hety čas stać častkaju kijeŭskaha žyćcia. Chryščacik, Majdan, Safija, Michajłaŭski sabor, Kantraktova płošča ź lehiendarnaj Kijeva-Mahilanskaj akademijaj, da zasnavańnia jakoj spryčynilisia j biełarusy... Miescy mianialisia, uražańni nie paśpiavali ŭkładacca ŭ śviadomaści.
Na pakručastym Andrejeŭskim uzvozie, addadzienym vuličnym handlaram suvenirami, sustreli ŭkrainskaha premjer-ministra Jurja Jechanurava. Naša žadańnie sfatahrafavacca ź im krychu ździviła achovu, ale piarečańniaŭ nia vyklikała. Jechanuraŭ nie admoviŭsia sfatahrafavacca pobač ź bieł-čyrvona-biełym ściaham. Raźvitvajučysia, pažadaŭ nam dobraha dnia i ščaślivaj darohi. Cikava, praŭda? Premjer špacyruje z žonkaj pa vulicach stalicy; da jaho možna padyści, sfatahrafavacca, zadać pytańnie, vykazać niezadavolenaść jaho pracaj. Ci nia heta jość demakratyjaj? Zdajecca, taki vypadak adlustroŭvaje maksymalnaje nabližeńnie ŭłady da narodu.
My dabralisia da Kachoŭki i adrazu nakiravalisia na pres-kanferencyju z Aleham Skryp-kam.
Pytańnie pra sytuacyju ŭ Biełarusi i biełaruski rok u pryvatnaści Skrypku ŭzrušyła. «Što možna skazać pra stanovišča, kali zabaraniajuć mastactva?! Ale ja pryviadu adzin prykład. U kancertnaj zali «Miensk», padčas supolnaha vystupu z vašaj «Krambambulaj», my hrali pieśniu «Śvit». I razam sa mnoj całkam uvieś tekst śpiavali ŭsie try tysiačy čałaviek, što pryjšli na kancert. Ja byŭ u šoku, pa skury muraški biehali, bo navat na radzimie takoha nie zdarałasia daŭno. Tekst hetaj pieśni, ja ŭpeŭnieny, navat z prysutnych tut ukrainskich žurnalistaŭ viedajuć niamnohija.
Biełaruskaja nacyja žyvie duchoŭnym žyćciom niahledziačy na ŭsie zabarony, a značyć, i kraina žyvie! Na vialiki žal, pakul usio jašče ŭ tatalitarnych umovach, ale moža być jakraz heta jość faktaram taho, što ŭ biełaruskaha narodu zavostrany kulturnyja receptary. Ja viedaju šmat jakija biełaruskija hurty. Zaprašaŭ «Pałac» na pieršy fest, jaki sam arhanizoŭvaŭ, – «Krajina Mrij». Sioleta ŭ nas budzie navat dźvie biełaruskija hrupy. Raniej ja zaŭsiody ličyŭ, što ŭkrainskija kamandy najlepšyja ŭ śviecie, i ŭsich u hetym pierakonvaŭ, pakul nie paznajomiŭsia ź biełaruskaj muzykaj. Vaš rok kruciejšy ad našaha ŭ dva, a to i ŭ try razy! Prosta najpryhažejšyja pieśni z usich, što ja kali-niebudź čuŭ! Heta vielmi mocny ŭzrovień. Nia viedaju: ci to praz toje, što ŭ krainie dyktatura, ci to heta ŭ biełarusoŭ ad pryrody... A nakont salidarnaści skažu tak: BIEŁARUSY! MY Z VAMI!»
Ziemlakoŭ ź «Lapisa Trubiackoha» na pres-kanferencyi nie było. Paśla kancertu my sami ich znajšli. Chłopcy, što nas uraziła, byli nievykazna radyja pahutaryć na rodnaj movie, raspaviali bieźlič cikavych rečaŭ dy pažalilisia, što takaja mahčymaść (sustreć ščyrych biełarusaŭ daloka za miežami Radzimy) vypadaje redka. Zatoje na pres-kanferencyju zavitali hurty DVS (jaho salist-anhielec – ziać Julii Cimašenki), «Borŝ», «Okiean Jelzi»... Možna adznačyć najaŭnuju zornuju chvarobu ŭ lidera apošniaha – Śviatasłava Vakarčuka. U adkaz na niepavažlivaje staŭleńnie, usie žurnalisty demanstratyŭna advaročvalisia ad sceny, kali na joj źjaŭlaŭsia «Okiean Jelzi»...
Finalny kancert uražvaŭ. Za piać hadzin na adnoj scenie, aproč «OJE», pabyvali takija zorki, jak Mad Heads XL, DVS, «Borŝ», «Tanok na Majdani Konho», «Vopli Vidaplasava», «Lapis Trubiackoj». Drajvu chapała ŭsim, jakaść vykanańnia ŭražvała, a pa-nad šmattysiačnym natoŭpam łunali bieł-čyrvona-biełyja ściahi (paralelna z nami da Kachoŭki dajechali jašče niekalki «delehacyj» ź Biełarusi).
Svoj «prapor» (pa-ŭkrainsku «ściah») my nasili na plačach ciaham usiaje ŭkrainskaje vandroŭki. Ludzi i ŭ Kijevie, i ŭ Kachoŭcy, i ŭ Adesie, jakija paznavali biełaruski nacyjanalny štandar, vitalisia pokličam «Žyvie Biełaruś!», na što atrymlivali hučny adkaz «Žyvie viečna!».
Viartańnie, jak i zaŭždy ŭ takich vypadkach, taksama poŭniłasia roznaha kštałtu pryhodami. I niespadziavankami… Žurnalisty radyjo «Kijeŭ», jakija amal paŭsiul nas supravaždali, tak upadabali našuju kampaniju, što kinuli ŭsie spravy, adkłali pracu dy ŭziali kvitki… na Miensk! Jany pryvieźli nam nia tolki kijeŭski tort, ale j Nadzieju. Dakładniej, pieśniu, što hučała na «Taŭryjskich hulniach» i stałasia nieaficyjnym himnam našaje tusoŭki.
- Ta poki Soncie siaje, poki voda tiečie
– Je-je-je! Nadija je!!!
Licha bida minaje, prosto povir u cie
– O-o-o! Nadija je!!!
Ciaham dvuch dzion, znajomiačysia ź biełaruskimi vabnotami, ukrainskija siabry nie stamlalisia nam paŭtarać, što i ŭ našaj krainie ŭsio budzie cudoŭna, što niezaležnaja supolnaść kirujecca pravilnym šlacham, i pieramoha niepaźbiežnaja. Bo nadzieja jość zaŭždy, treba tolki pačać dziejničać!
Juraś Busieł, Aleś Kvitkievič
Miensk–Kijeŭ–Cherson–Kachoŭka–Adesa– Kijeŭ–Miensk
❏
«Taŭryjskija hulni» – najmaštabniešy i najprestyžniejšy muzyčny fest va Ŭkrainie. Upieršyniu jon prajšoŭ u miastečku Kachoŭka ŭ 1992 h. Za 15 hadoŭ festyval naviedali 3 młn 500 tys. hledačoŭ. Na jaho scenie vystupili bolš za 200 zorak z 22 krainaŭ śvietu. Siarod ich – Slade, VV, Krys Norman, «Bravo», Deep Purple, Status Quo, Doctor Alban, «Skriabin», Rusłana, «Lubie», «Lapis Trubieckoj» i inš. Tradycyjna ciaham usiaho festu na dzionnaj scenie vystupajuć maładyja ŭkrainskija vykanaŭcy. Tamsama adbyvajecca j papularny piŭny čempijanat, finalisty jakoha zmahajucca za tytuł čempijona na viečarovaj scenie ŭ apošni dzień festu. Padčas «Hulniaŭ» prachodzić i konkurs «Karaleva Ŭkrainy». Štohod u Kachoŭcy za hety tytuł zmahajucca 26 samych čaroŭnych dziaŭčat z usich rehijonaŭ Ukrainy.
