U śniežni 2016 hoda na sajcie www.change.org źjaviłasia pietycyja z prapanovaj pryznać etnahrafičnuju hrupu tudaŭlanie, Ćviarskoj vobłaści (Rasija), biełarusami. Na dadzieny momant pad zvarotam da prezidenta Rasii Uładzimira Pucina i hubiernatara Ćviarskoj vobłaści Ihara Rudzieni padpisałasia 146 čałaviek.

«Dapamažycie adnavić histaryčnuju spraviadlivaść i viarnuć narodu jaho byłuju historyju i kulturu! Sprava ŭ tym, što na zachadzie Ćviarskoj vobłaści, u Aleninskim rajonie, pražyvaje etnahrafičnaja hrupa tudaŭlanie. Dadzienaja hrupa ŭtvaryłasia ŭ vyniku asimilacyi biełaruskaha nasielnictva, jakoje pražyvaje ŭ hetych krajach. U našych vioskach i siołach havaryli na dyjalekcie biełaruskaj movy — tudaŭlanskija havorki, zachoŭvajučy asobnyja frazy i słovy až da siaredziny 20 stahodździa. A tradycyi, kultura, adzieńnie adroźnivałasia ad susiedziaŭ, ab čym nieadnarazova pisali etnohrafy i historyki vyłučali tudaŭlan z ahulnaha nasielnictva, adznačajučy biełaruskaje pachodžańnie. Niahledziačy na ŭsio heta aficyjna ŭ zahsie zapisvajuć nacyjanalnaść — ruski», — havorać stvaralniki pietycyi.

«Tudaŭlanie - etnahrafičnaja hrupa ruskich na zachadzie byłoha Ržeŭskaha pavieta Ćviarskoj hubierni, dzie jany składali ŭ pieršaj pałovie XVIII stahodździa kala 10%. Pa pachodžańni źjaŭlajucca asimilavanymi biełarusami, albo naščadkami prasłavianskaha aŭtachtonnaha nasielnictva. Jašče ŭ pačatku XX stahodździa tudaŭlanie zachoŭvali šerah bytavych i linhvistyčnych asablivaściaŭ, zbližajučych ich ź biełarusami», — tak pišacca ŭ ruskamoŭnaj Vikipiedyi.

Jaŭchim Karski aceńvaŭ kolkaść tudaŭlan u 45 tysiač čałaviek. Nazva pajšła ad raki Tudaŭka, abapał jakoj i žyli tudaŭlanie.

U tudaŭlanskich havorkach zachavałasia bahata biełaruskich form słovaŭ — «vitacca», «hulnia», «drobny», «paniadziełak», «chmarny», «cybula» i šmat inšaha.

«Mnohija naščadki tudaŭlan i siońnia žyvuć u našym rajonie. Naturalna, usie jany daŭno, šmat pakaleńniaŭ tamu, stali ruskimi», — tak adreahavaŭ kiraŭnik na pietycyju Aleninskaha rajona Ćviarskoj vobłaści, nazvaŭšy inicyjatyvu «kurjoznaj».

U sacyjalnaj sietcy Ukantakcie dziejničaje supołka «Tudaŭlanie», na jakuju padpisana bolš za 200 čałaviek.

Клас
1
Панылы сорам
0
Ха-ха
0
Ого
0
Сумна
0
Абуральна
0

Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj ananimna i kanfidencyjna?