Va ŭschodnich słavian śviaty Mikałaj pa značnasci nabližaŭsia da samoha Boha — «druhi paśla Boha zastupnik».
Pa narodnych ujaŭleńniach, śviaty Mikałaj byŭ «starejšym» siarod usich śviatych. Śviaty Mikoła ličyŭsia ŭ narodzie achoŭnikam ziemlarobstva i žyviołahadoŭli, haspadarom ziamnych vodaŭ, zastupnikam ad biedaŭ i chvarobaŭ,
pamočnikam u samych ciažkich spravach i abaviazkach.U kožnaj chacie zaŭsiody była abraz Mikałaja — achoŭnika chatniaha dabrabytu.
Mikołaŭ dzień — pačatak zimovaha svataŭstva. U hety dzień abaviazkova słužyli nabaženstvy tyja, chto chacieŭ ažanicca ci ažanić: žanichi i niaviesty, a taksama ich baćki.
Moładź z hetaha dnia pačynała padrychtoŭku da Kaladnych śviatak: damaŭlalisia ab najmie chaty, dzie buduć naładžvać viačorki, narychtoŭvali drovy, łučynu, vybirali stroi, vyrablali śviatočnyja maski dla pieraapranutych.
Śviaty Mikałaj staŭ achoŭnikam rybakoŭ i marakoŭ, pakolki moža kiravać vodnaj i ziamnoj stychijami.Tamu pieršy ŭłoŭ nieabchodna było abaviazkova achviaravać śviatomu Mikołu, u čas bury vynosić na pałubu ikonu śviatoha i słužyć jamu nabaženstva. Na hrudzi kožnaha rybaka zaŭsiody byŭ maleńki abraz z vyjavaj śviatoha Mikałaja.
U kazkach i padańniach mienavita śviaty Mikałaj sustrakaje dušy ludziej na tym śviecie.U ChVII—ChVIII stahodździach u ruki pamierłym kłali nievialiki kavałak papiery — «list da śviatoha Mikałaja».
Śviatoha Mikałaja ličyli dobrym daradčykam, ale mienavita jon karaŭ «drennych» ludziej, jakija parušali ahulnapryniatyja zabarony. Naprykład, žančyn, jakija pracujuć u niadzielu, mužčyn, jakija hulajuć u karty ci svaracca.
Paŭsiudna 19 śniežnia byŭ śviatočny dzień:«U Mikolin dzień va ŭsiakaj chacie piva», «Dla kuma Mikolščyna bražku varyć, dla kumy pirahi piače». Kazali, ušanoŭvajučy zapaviety dziadoŭ: «Na Mikolščynu klič i siabra, i voraha».
Pa Mikolinym dni mierkavali ab nadvor'i:
Jaki dzień na Mikołu zimovaha, taki i na Mikołu letniaha.
Nadyšoŭ by Mikolin dzień, budzie i zima na sankach.
Pieršyja surjoznyja marazy — Mikolskija.
Na dzień śviatoha Mikałaja zima lutuje.
Zima moc nabiraje, sonca na viasnu pavaročvaje.
Kali na Michajłaŭ dzień (21 listapada) zakuje, to na Mikołu raskuje.
Da Mikoły niama zimy nikoli.
Pieršyja marazy — Mikolskija, druhija — kaladnyja.
