5 vieraśnia ŭ dolnaj zali kaściołu śv. Symona i Aleny adbyŭsia schod siabroŭ RHA «Biełaruski PEN-Centar. Na schodzie abrali novaha pieršaha namieśnika staršyni, uručyli premii imia F. Bahuševiča i A. Adamoviča.
Raspačaŭsia schod z ušanavańnia pamiaci siabra Biełaruskaha PEN-Centru Janki Bryla. Nastupnym było abrańnie pieršaha namieśnika staršyni arhanizacyi. Adzinahałosna byŭ abrany prapanavany Radaj PEN-Centru Andrej Skurko, namieśnik hałoŭnaha redaktara «Našaj Nivy».
Padčas schodu byli ŭručanyja premija imia F. Bahuševiča Leanidu Marakovu za knihu «Represavanyja litaratary, navukoŭcy, rabotniki aśviety, hramadzkija i kulturnyja dziejačy 1794–1991» i premija imia A. Adamoviča Siarhieju Navumčyku za knihu «Siem hadoŭ Adradžeńnia Frahmenty najnoŭšaj biełaruskaj historyi (1988-1995)».
Mierapryjemstva prachodziła pad znakam apošnich padziejaŭ: kančatkovaha vysialeńnia Sajuzu biełaruskich piśmieńnikaŭ z Domu litaratara, rasiejskamoŭnych padručnikaŭ pa historyi Biełarusi, dy inicyjavanych Łukašenkam źmienaŭ pravapisu. Z hetaj nahody vystupali Volha Ipatava, Siarhiej Zakońnikaŭ, Aleh Trusaŭ, Aleś Paškievič dy inšyja. Usie vystupoŭcy padkreślivali ciažkaje stanovišča niedziaržaŭnych arhanizacyjaŭ. Adnak varyjanty vychadu ź isnaj sytuacyi vykazvalisia roznyja: staršynia TBM prapanoŭvaŭ iści na kantakt z uładaj: «Hetym my pakažam, što my siła, prymusim ličycca z saboj i ŭrešcie pieramožam».
Z hetaj dumkaj šmat chto nie pahadziŭsia. Franc Siŭko, staršynia viciebskaj abłasnoj filii SBP, jakoj viciebskija ŭłady nie dali jurydyčny adras, ličyć kantakty z uładami biessensoŭnymi. Siarhiej Zakońnikaŭ i Volha Ipatava vykazali aptymizm z nahody svaich vystupleńniaŭ 1 vieraśnia ŭ staličnych škołach: «Nas viedajuć, zaprašajuć na sustrečy nia hledziačy na zabarony ministra adukacyi». Byłaja kiraŭnička piśmieńnickaha sajuzu zaklikała ščylna pracavać z rehijonami, dzie jašče jość mahčymaść, vydavacca. S. Zakońnikaŭ paraiŭ spadziavacca na svaje siły, bo «ni Ameryka, ni Eŭropa nas nie ŭratujuć, kali nie budziem zmahacca sami».
Na schodzie prahučali prapanovy sudzicca ź ministram adukacyi za zabaronu «niedziaržaŭnym» piśmieńnikam pravodzić tvorčyja sustrečy ŭ škołach. Taksama było vyrašana źviarnucca da kiraŭnikoŭ biełaruskich tvorčych abjadnańniaŭ architektaraŭ, mastakoŭ i h.d. z admysłovaj zajavaj pra ŭcisk biełaruščyny ŭ sfery adukacyi i kultury.
Staršynia arhanizacyi Ŭładzimier Niaklajeŭ padaŭ zajavu ab sychodzie z pasady. «Abjektyŭna kažučy, my, vychavanyja ŭ «saŭku», užo nie spraŭlajemsia dahaniać čas, my stamilisia». Adnak prysutnyja na schodzie siabry Centru nia vyznačylisia z kandydaturaj pierajemnika, tamu z kančatkovym abnaŭleńniem kiraŭnictva PEN-Centru daviadziecca pačakać.
Biełaruski PEN-Centar – adna z tych niedziaržaŭnych arhanizacyjaŭ, jakija byli stvoranyja pavodle inicyjatyvy źnizu, bieź nijakaha ŭpłyvu savieckaj spadčyny. Jaje stvaralnikami i kiraŭnikami ŭ svoj čas byli Vasil Bykaŭ i Karłas Šerman. Udzielniki apošniaha schodu nieadnakroć padkreślivali važnaść Centru i nieabchodnaść nia tolki jaho zachavańnia, ale j isnavańnia, hodnaha imionaŭ jaho stvaralnikaŭ.
