My ciapier dzieci Božyja,
ale jašče nie vyjaviłasia,
čym budziem.
I Jana 3:2
Rovar, novieńki «Busieł» minskaj vytvorčaści, mnie padaravali bieraściejskija chryścijanskija demakraty — kab raz na tydzień štoniadzieli paśpiavać u carkvu. Uvieś astatni čas im karystajucca «chimiki», i, kab pa pjani nie dabili dy nie zhubili, davodzicca pryznačać adkaznaha arandatara z klučykam — pakul toj nie vyzvalicca ci nie adpravicca ŭ «zonu». Apošnim staŭ najmaładziejšy z kuplinskich asudžanych, sprytny 20-hadovy chłopčyk. Z našym pakaleńniem, generation last, abo pieramožcaŭ, jak kamu padabajecca, užo ŭsio jasna (90-ja forever!) — rovaram jany karystajucca złosna dy na znos — a voś što za pakaleńnie niezaležnaści, vyrasłaje za Łukašenkam, plemia maładoje, nieznajomaje?..
Chłopčyk akazaŭsia nadziva zdolny. Parepany, raschlabany da stohnaŭ i jenkaŭ rovar padkruciŭ, zmazaŭ, pryładziŭ na bahažnik jomki koš dla hruzu… Lubata.
I praz paru tydniaŭ na hetym samym rovary daŭsia z kamiendy naŭcioki.
Uvohule, tuju moładź, što siadzić u kuplinskaj śpieckamiendatury, lohka ŭjavić jak vynik abłavy ŭ siarednim biełaruskim horadzie: zatrymać pa dvarach paŭsotni maładzionaŭ 18—25 hadoŭ — i hatovaja «chimija». Takija ž, jak usie: prosta trapilisia. Ad siońniašniaj chvali maładafrontaŭcaŭ — tyja ž 18—25, z tymi ž karotkimi stryžkami, mabiłkami dy fłeškami, aŭtaspynami i hrubymi hałasami, panačaplanymi z «kantaktu» chvostkimi frazami i trochi hreblivym staŭleńniem da žyćcia — ich adroźnivaje zusim niašmat. Chiba što mova. I viera.
Ale dla kanvojnaha ci dziažurnaha z klučami, narodžanych u SSSR (što na Akreścina, što ŭ Kuplinie) i adnyja, i inšyja — usio tyja samyja azłoblenyja małaletki, niepakorlivaje i chudarlavaje zło, jakoje nie choča, blin, pracavać i psuje žyćcio narmalnym ludziam.
Nu jakoj jano voli choča, hetaje pakaleńnie, typu niezaležnaści?
Voś Uładź Jaromienak, viasioły 22-hadovy chłopiec-katalik ź Mioraŭ, duša pilihrymak, adbyŭ 8 miesiacaŭ turmy za Płošču, i, vyzvaleny, užo paśpieŭ atrymać nahlad dy 66 sutak za maładafrontaŭskija akcyi.
Voś Mikoła Dziemidzienka, 23-hadovy namieśnik staršyni MF, darečy, z tych ža Mioraŭ, mažny kučaravy asiłak, poŭny alimpijskaha spakoju dy ŭpeŭnienaj mocy, arhanizatar moładzievaj kaalicyi «Ihnor-2012», što źbirajecca bajkatavać «pałatkavyja vybary» — adpraŭlajecca dasiedžvać svaje 62-ja «sutki» za apošni hod.
Voś Źmicier Kramianiecki (emefaŭskaja mianuška «Kremień»), 24-hadovy ŭdzielnik našumiełaj antykamunistyčnaj akcyi 7 listapada, jaki ŭžo paśpieŭ adsłužyć u vojsku… taksama ź Mioraŭ (vo prarvała Vilenščynu!) — 70 adsiedžanych «sutak».
Voś Michaś Muski ź Niaśviža, 21-hadovy hieroj z 65-ciu «sutkami» ź lipienia 2011-ha, hvałtoŭna zaviezieny ŭ vajskovuju čaść pad Lepielem.
Voś 19-hadovy Pavał Siarhiej, vyklučany za palityku z Maładziečanskaha kaledža, u jakoha stalinisty adsudzili 1 młn 897 tys. rubloŭ paśla zakidvańnia jajkami pomnika Leninu — bolš za miesiac na Akreścina.
Voś Nastačka Pałažanka ź Minska, z 14 hadoŭ u Maładym Froncie, jakaja maje «sutak» dy «kryminałak» bolej, čym pałova apazicyjnych lidaraŭ, razam uziatych, — jak ilvica, zmahajecca za svajho kachanaha…
I narešcie, najmacniejšy bajec, 22-hadovy maładafrontaviec z Žodzina Raman Vasiljeŭ: za apošnija 10 miesiacaŭ — 95(!) «sutak» na doškach, u choładzie i hoładzie, rekord u našaj najnoŭšaj historyi.
Viera i mova… Siedziačy razam na Akreścina, damaŭlajucca: chto maciuknuŭsia — atrymaj piendala. Ty ž maładafrontaviec, čuješ!
U Azierbajdžanie, dzie i režym padobny, i apazicyja pryblizna ŭ hetkim ža stanie, što i naša, ličycca, što palityka — sprava nadzvyčaj surjoznaja, i zajmajucca joj mužčyny 30—50 hadoŭ. Manifiestacyja ŭ Baku — iduć tysiačy zdarovych mužykoŭ, ad skuranych kurtak dy pinžakoŭ čorna. I našych dziejačaŭ z hidlivaściu, nie mienš vyraznaj za kaŭkazski akcent, pytajucca: a słuchaj, čaho za vas vajujuć vašyja dzieci?
Voś užo 15 hadoŭ niezaležnaści MF trymaje front vuličnaha supracivu — akcyjami, «latučymi pikietami», bieł-čyrvona-biełymi ściahami, «kryminałkami» dy asabistaj samaachviarnaściu.Nie paśpieła schłynuć chvala «chłopcaŭ Płoščy» — i voś užo nakatvaje novaja. Tyja, chto hatovy trymać małady front, pakul darosłyja dziadźki za ichnimi śpinami myčać, žujuć sopli i vyśviatlajuć adnosiny kryŭdliva, byccam padletki.
Vakoł čaho jadnacca im, starejšym? Dy vakoł padtrymki maładafrontaŭcaŭ. Kavalenki. Vaśkoviča. Bialackaha. Statkieviča. Daš-jeviča. Łobava. Usich tych, chto prymaje ŭdar na siabie, kab režym nie ŭvarvaŭsia na kuchni.
Sustrakać moładź z «sutak» dy adsiedak, źbirać poŭnyja zały na sudy, dapamahać baćkam i davodzić: nie ŭščuvać takich dziaciej treba, a hanarycca imi!
U 2007-m, kali Daškievič dy Fińkievič siadzieli pa turmach, a kolkidziasiat maładafrontaŭcaŭ chadzili pad «kryminałkami», naj-vastrejšyja akcyi MF pravodziła dziavočaja «bryhada panteraŭ» — Kasia Halickaja, Lusia Atakułava, Kasia Krasnova.
Ciapier — znoŭ chłopcy. «Choć jość za kaho zamuž vychodzić biełarusačkam», — važka padsumoŭvaje Mikoła Dziemidzienka.
…A chłopčyka, što ŭciok na partyjnym «Buśle», złavili.Rovar zastaŭsia ŭ lesie. U dziažurcy zapytali, ci budu pisać zajavu — usio-taki kradziež. Dla šustryka — ličy, adrazu turma. Pisać, viadoma, nie staŭ.
Rovar adšukali i pryvieźli siabry. Spraŭny, koły kruciacca. Uviečary dzicia niezaležnaści pryjšło z prabačeńniami. Pryhniečanaje — praz svaju durnuju vandroŭku ciapier siadzi, čakaj vyraku načalstva. Ale pavitaŭsia pa-biełarusku. I naprykancy razmovy paprasiŭ Bibliju.
Spakusaŭ dy vyprabavańniaŭ na dolu dziaciej niezaležnaści chopić. Ale jany ŭžo adčuvajuć niešta takoje, što prymušaje ich baćkoŭ apuskać vočy i pieravodzić hutarku na drobiazi.
Zrazumieć ich, pryniać ich — sprytnych i razhublenych, pakinutych i adčajnych, zabłytanych u sacyjalnych sietkach i takich mocnych — zdolny tolki Toj, Chto addaŭ za nas Svajho adzinaha ŭlubionaha Syna. Boh-Ajciec.
