Brytanskija zakładniki ŭ Čačenii
Usie ŭžo stali pryzvyčajvacca da taho, što ŭ paślavajennaj Ičkieryi źnikajuć ludzi. U noč na 3-ha lipienia z rajonu Taškała ŭ Hroznym byli vykradzienyja dvoje anhielcaŭ — Džonatan Džejms i Kamiła Kar. Ja sustreŭ ich za dva tydni da hetaha ŭ Maskvie, kudy jany pryjaždžali, kab padoŭžyć rasiejskuju vizu. Tamu, kali ministar unutranych spravaŭ Čačenii Kaźbiek Machašaŭ nazvaŭ ich anhielskimi špijonami, ja šmat što zrazumieŭ u paviedamleńniach pra inšych zakładnikaŭ: spačatku ludzi źnikali, zatym jany akazvalisia tajemnymi ahientami FSB albo niejkaj inšaj raźviedki.
Chto ž takija Džonatan Džejms i Kamiła Kar? Hetaja para — vałanciory z Anhlii, jakija pracavali biaspłatna, što vynikaje ź ichnaha dobraachvotnaha statusu, u dziciačym psychalahičnym reabilitacyjnym centry «Zoračka» ŭ Hroznym. Jany apiekavalisia prykładna 250 čačenskimi dziećmi, jakija atrymali stres u časie biesprecedentna žorstkaj rasiejska-čačenskaj vajny. U svajoj pracy pa psychalahičnaj reabilitacyi jany źviartalisia da vyjaŭlenčych mastactvaŭ, dramatyčnaj tvorčaści j hulnievaj terapii. Jany pracavali ŭ Hroznym z pačatku červienia i źbiralisia zastavacca tam da kanca žniŭnia. Zatym, jak raskazvaŭ mnie Džonatan, jany chacieli viarnucca ŭ Anhliju i šukać tam sponsarskuju padtrymku dla padaŭžeńnia svajoj dziejnaści ŭ Čačenii. Džonatan i Kamiła — niezamožnyja ludzi, i ŭ Anhlii ŭ ich nie było stałaj pracy. Paśla źvierskaha zabojstva supracoŭnikaŭ Čyrvonaha Kryža jany stali pieršymi achviarami razbojnaha napadu na asobaŭ ź liku zamiežnych siabroŭ humanitarnych i miratvorčych arhanizacyjaŭ u Ičkieryi. Amal adnačasova ź imi ŭ Nazrani (Inhušecija) byŭ skradzieny francuski lekar z arhanizacyi «Lekary biaź miežaŭ», a ŭ žniŭni byli skradzienyja ŭ Machačkale i pieraviezienyja ŭ Čačeniju 4 supracoŭniki francuskaj humanitarnaj arhanizacyi «Ekilibr».
Paźniej, naprykancy kastryčnika, francuskamu lekaru paščaściła vyzvalicca, skarystaŭšy chibu jahonaj varty, ale praktyčna adrazu ž u Hroznym byli skradzienyja dva supracoŭniki Vuhorskaj Mižnarodnaj Arhanizacyi. Pra zamiežnikaŭ jašče paviedamlajuć, ale pra toje, što bolš za 40 dahiestancaŭ stalisia zakładnikami ŭ Čačenii, mała chto viedaje. «Paśla rasiejska-čačenskaj vajny, — piša karespandent «Tajms» Nikałas Vud, — Hrozny, jaki jašče ŭčora apisvaŭsia jak druhaja Chirasima, staŭ suśvietnaj stalicaj zakładnictva».
Varta adnak adznačyć, što skradajuć nia tolki ŭ Čačenii albo pablizu jejnych miežaŭ. Apošnim časam u zakładniki brali ludziej u Jemenie, Samali i Baskonskaj pravincyi ŭ Hišpanii. Kali ja abmiarkoŭvaŭ prablemu zakładnictva z adnym maim siabram z Kałumbii, jon mnie raspavioŭ, što kałumbijcy, u bolšaści, majuć imunitet suprać strachu stać zakładnikam. Zusim niadaŭna zakładnictva ŭ Kałumbii mieła masavy charaktar, brali ž zakładnikaŭ, jak i ŭ Čačenii, dziela taho, kab atrymać dobry vykup. Tamu mierkavać, što zakładnictva — unikalnaja čačenskaja ci paŭnočnakaŭkaskaja źjava, niasłušna.
Dumajecca, što asnoŭnyja pryčyny ŭzrastańnia kolkaści zakładnikaŭ u Čačenii palahajuć u sfery ekanomiki. Za 21-ha miesiac najciažejšaj vajny z Rasiejaj kvitniejučaja dahetul ekanomika krainy była zrujnavanaja. Biespracoŭje dasiahnuła žachlivaha ŭzroŭniu — 70%. Vialikaja kolkaść uzbrojenych ludziej i skrajniaja mizernaść vytvorčaści tavaraŭ i pasłuhaŭ — heta jość, na moj pohlad, pažyŭnaje asiarodździe kryminalnaha biznesu praz zachop zakładnikaŭ, pry hetym spracoŭvajuć staryja savieckija ŭjaŭleńni pra toje, što kožny zamiežnik — biassprečna bahaty čałaviek.
Čačenskaja dziaržaŭnaść vytrymała vyprabavańnie vajnoj, ale zatym jana sutyknułasia, jak bačna, ź nia mienš składanymi prablemami. Užo siońnia mnohija ŭrady nastojliva rajać svaim hramadzianam nia jeździć u Čačeniju. Vidavočna: zachop zakładnikaŭ viadzie da ŭsio bolšaj izalacyi respubliki. Zdahadvajusia, što častkova kryminalny chaos padahrajecca zvonku, ale ŭsio ž paśla taho, jak federalnyja rasiejskija vojski pakinuli Čačeniju, čačenskaja dziaržava musiła vykazać bolš mužnaści i rašučaści va ŭstalavańni takoha paradku, kali i čačency (a ich taksama biaruć zakładnikami), i zamiežniki nia buduć uvieś čas dumać pra toje, što ich mohuć skraści.
Jaki ž los źnikłych brytancaŭ? Užo minuła 5 miesiacaŭ z času ichnaha skradańnia, ale pa-raniejšamu amal ničoha nie viadoma. Jość davoli peŭnyja źviestki, što jany žyvyja, i što za ich patrabujuć vykup — 2 młn. dalaraŭ. Były skarbnik Kanservatyŭnaj partyi łord Makełpajn u siaredzinie listapada zrabiŭ zajavu, što hrupa byłych aficeraŭ brytanskaha antyterarystyčnaha padraździaleńnia rychtujecca da pajezdki ŭ Čačeniju, kab dapamahčy čačenskamu specatradu pa baraćbie z teraryzmam vyzvalić brytanskich zakładnikaŭ, i jon spadziajecca, što heta spraŭdzicca dastatkova chutka.
Michaił Roščyn, Birminhem
