Kamiennyja straści
U toj dzień, kali biznesoŭca z Surhutu Anatola Silivončyka aryštavali za nalot jahonych hadavancaŭ na Mikałajeŭku, jaho čakali ŭ majsterni mienskaha skulptara Alaksandra Šomava: jon źbiraŭsia prafinansavać ustalavańnie ŭ Połacku pomnika aśvietnicy Eŭfrasińni.
Šomaŭskaja Eŭfrasińnia mieła šaniec paŭstać u Połacku jašče ŭ 1995 hodzie. Miascovyja biznesoŭcy, jakija zajmalisia naftaju, davali hrošy na pomnik. Što zaškodziła realizavacca prajektu? Suprać byŭ tahačasny namieśnik staršyni harvykankamu Alaksandar Kamaroŭ, jaki padtrymlivaŭ prajekt maładoj skulptarki Natalli Aliok.
U byłych fundataraŭ z prychodam Łukašenki naftavy biznes lasnuŭsia. I Šomaŭ źviarnuŭsia da Silivončyka. Ale Silivončyku ciapier davodzicca finansavać ramontnyja pracy ŭ homielskaj turmie. Takim čynam, Šomavu dvojčy nie pašancavała.
Adnak sioleta pytańnie pra pomnik Eŭfrasińni znoŭ aktualizavałasia. U Połackim harvykankamie adbyŭsia razhlad zusim novaha prajektu, jaki pradstaviŭ mienski skulptar Ihar Hołubieŭ. Darečy, niadaŭna ŭ Miensku ŭ dvary ŭniversytetu pastavili pomnik połackaj aśvietnicy jahonaha ž aŭtarstva. Małady skulptar pa haračych śladoch vykanaŭ jašče adzin prajekt — užo dla Połacku, z uchvałaju mitrapalita Fiłareta: kanony pravasłaŭnaj carkvy skulptar u svajoj pracy nie parušyŭ. Pryviez jon i hrošy na pomnik. Ad haradzkich uładaŭ patrabavałasia tolki zrabić dobraŭparadkavańnie terytoryi. Na taki varyjant ułady zhadzilisia chutka (bo sioleta treba adznačać 2000-ja ŭhodki chryścijanstva). Praŭda, u siabroŭ stvoranaha z hetaj nahody arhkamitetu ŭźnikli zaŭvahi — pałačanie paprasili pamienšyć na słavutaj ziamlačcy kolkaść kryžoŭ i prybrać nimb z hałavy.
Pomnik chočuć pastavić da siaredziny traŭnia i takim čynam paśpieć da aficyjnych uračystaściaŭ.
U toj samy čas u susiednim Navapołacku staršynia harvykankamu Alaksandar Kamaroŭ, były połacki vice-mer, skazaŭ na pres-kanferencyi, što horad źbirajecca ŭstalavać čyhunny pomnik zasnavalnikam junaha horadu. U Połacku i Navapołacku šmat prychilnikaŭ abjadnańnia dvuch miestaŭ. Tamu ŭ žurnalistaŭ adrazu paŭstała pytańnie: u jaki histaryčny kantekst patrapić kamaroŭski pomnik paśla abjadnańnia? Stanie manumentam zasnavalnikam niekalkich mikrarajonaŭ?
Vasil Krokva
