Naviny za tydzień
11 zatrymanych u dzień pravoŭ čałavieka
U mižnarodny dzień pravoŭ čałavieka pravaabaroncy vyjšli na vulicy biełaruskich haradoŭ z fotazdymkami achviaraŭ palityčnaha teroru. U Miensku na praspekcie manifestavali paŭtary sotni čałaviek, u tym liku svajaki źnikłych palitykaŭ. Zinaida Hančar padpilnavała Viktara Šejmana, što ŭ časie akcyi jakraz pryjechaŭ u KDB, kala budynku jakoha pratestavali pravaabaroncy, ale łukašenkaŭski šery kardynał uchiliŭsia ad razmovy.
Siły pravaparadku adkazali zatrymańniami: u Miensku pryłavili Jurasia Ziańkoviča, Siarhieja Skamiejku i Ludmiłu Bažko ź siabroŭkaj, u Bieraści — Uładzimiera Vialičkina, Aleha Dydyšku, Kiryłu Dańka i aŭtaraŭ “NN” Jaŭhiena Białasina i Sieržuka Bachuna, u Barysavie — Anatola Askierku i Źmitra Barodku, paviedamili nam u Pravaabarončym centry “Viasna”.
Šeście 18 śniežnia
18 śniežnia Svabodny prafsajuz biełaruski ładzić šeście j mitynh pratestu suprać paharšeńnia žyćcia, rostu cenaŭ dy ŭcisku prafsajuzaŭ. Udzielniki planujuć sabracca a 16-j la Mienskaha traktarnaha i prajścisia šeściem pa vulicach Daŭhabrodzkaj, Kazłova, Varvašeni i Bahdanoviča na pr.Mašerava, dzie nasuprać Pałacu sportu maje prajści mitynh.
Nastaŭniki buntujucca
7 śniežnia prafsajuz adukacyi i navuki zajaviŭ, što nastaŭniki škołaŭ dy vykładčyki VNU hatovyja zastrajkavać, kali siaredni ŭzrovień apłaty ich pracy nie daviaduć da siaredniaha ŭzroŭniu ŭ pramysłovaści dy nie ŭstanoviać studenckija stypendyi na ŭzroŭni, vyšejšym za 50% pražytkovaha minimumu. Pad hetymi patrabavańniami pastavili podpisy 170 tys. čałaviek – kožny druhi pracaŭnik systemy adukacyi.
Pratestanty sudziacca
z “Narodnaj hazietaj”
Mienskija chryścijanskija hramady patrabujuć uzbudzić hramadzianskuju spravu suprać “Narodnaj haziety” dy žurnalistki hetaha vydańnia Niny Janovič. Pryčyna – jaje artykuł “Biełarusi pahražaje perspektyva pieratvarycca ŭ pratestanckuju respubliku, ci Nas nastojliva padšturchoŭvajuć zdradzić vieru našych prodkaŭ», nadrukavany sioleta. Janovič śćviardžaje, što neapratestanctva pahražaje asnovam isnavańnia nacyi. Paśla taho jak sudździa Savieckaha rajonu Miensku Hienadź Dašuk admoviŭsia ŭzbudžać hramadzianskuju spravu, bo paličyŭ źviestki, padadzienyja ŭ artykule, navukovymi. Pratestanty padali skarhu ŭ sudovuju kalehiju pa hramadzianskich spravach Mienskaha haradzkoha sudu.
Žaŭtačka ŭ Malkavičach
U vioscy Malkavičy Hancavickaha rajonu – epidemija hiepatytu A. Žaŭtačka skasiła bolš za try dziasiatki viaskoŭcaŭ, bolšaść ź jakich – vučni dy nastaŭniki miascovaje škołki. Biedaki atrucilisia niajakasnaju pitnoju vadoju. Daktary čakajuć novych chvorych, bo inkubacyjny peryjad zachvorvańnia ciahniecca ad 18 da 100 dzion.
Kaladnyja jalinki
Kaladnyja jalinki pačnuć pradavać u Bieraściejskaj dy Haradzienskaj abłaściach z 20 śniežnia, u Viciebskaj – z 21-ha, u Miensku dy Mienskaj vobłaści – z 23-ha, u Homielskaj i Mahiloŭskaj – z 25-ha. Letaś pradali 164 tys. dreŭcaŭ. Kolki ž ludzi pavysiakali sami — nie źličyć. Sioleta jalinki buduć kaštavać ad 600–700 rub. na Homielščynie da 2–3 tys. u Miensku.
Ordeny Skaryny – japoncu i anhielcu
5 śniežnia japonski lekar Akira Suhienoja atrymaŭ orden Skaryny. Sp.Suhienoja sa svajoj achvoty pryjechaŭ u 1996 h. u Biełaruś. Za try z pałovaj hady jon biaspłatna praaperavaŭ 758 pacyjentaŭ, siarod ich 45 dzietak, chvorych na rak ščytavicy. Japoniec taksama na ŭłasnyja 137 tys. dalaraŭ nabyŭ darahoje abstalavańnie dla Mienskaha haradzkoha ankalahičnaha dyspanseru. Zaraz doktar Suhienoja biaspłatna pracuje kansultantam u homielskim abłasnym ankadyspansery.
Orden Skaryny dali taksama anhielskamu biełarusistu Haju de Pikarda. Uručali jaho padčas kancertu choru biełaruskaha Ministerstva abarony. Pradstaŭniki biełaruskaj dyjaspary ŭ Anhielščynie rezka krytyčna pastavilisia da rašeńnia Pikarda pryniać uznaharodu, dadzienuju Łukašenkam, i ciapier unikajuć kantaktaŭ ź im.
Začynili
školnuju hazetu
Nie paśpieŭ vyjści ŭ śviet treci numar školnaj hazety “Zialvianačka”, jak jaje začynili ŭłady: vydańnie niezarehistravanaje. Supracoŭnikaŭ redakcyi vyklikali ŭ Zelvienski rajvykankam dy pahrazili vyhnać z pracy. Ale začynienaja hazeta ŭsio-tki budzie vychodzić – užo jak maładziovaje vydańnie.
Haspadar zabiŭ złodzieja
4 śniežnia ŭ adzin z pryvatnych damoŭ u Mahilovie zaleźli rabaŭniki. Haspadar, čyj dom užo abrabavali miesiac tamu, pračnuŭsia, schapiŭ strelbu dy streliŭ u pavietra, kab raspužać nieznajomcaŭ. Ale było ciomna, i šrot trapiŭ u adnaho z rabaŭnikoŭ tady, kali jany ŭžo leźli ŭ ciemry cieraz płot. Złodziej zahinuŭ, ciapier viaduć śledztva.
Pavodle BiełaPAN, Radyjo Racyja i ŭłasnaj infarmacyi
Maračnaje čarniła
Z dvuma medalami viarnulisia z Maskoŭskaha mižnarodnaha konkursu “Lepšaje šampanskaje, vino j kańjak hodu” pradstaŭniki Baranavickaha charčovaha kambinatu. U naminacyi “Pładovyja viny” napoj “Asieńniaja fantazija” atrymaŭ załaty, a “Paschalnaje” — srebny medal.
Cikava, što niešta nie čuvać pra hetkija hučnyja pieramohi našaha čarniła na konkursach u toj ža Polščy. Mabyć, “Šept manaški” (papularnaje baranavickaje “čarniła”) ci słavuty “Kryžačok” niazdatnyja paspaborničać jakaściu navat z prostym polskim “vinom marki vino”.
U hety ž čas z Ukrainy ŭ ciahnikach, schavanyja ŭ matracach, jeduć da nas kantrabandaju raznastajnyja “kahory” j pradajucca pa 1,5–2 dalary. navukovymi.
Raviaka Rusłan,
Baranavičy
Zorka spahady
5 śniežnia ŭ pakul jašče haścinnaj zali staličnaha Domu litarataraŭ adbyłasia prezentacyja albomu balad Alesia Kamockaha na słovy Ryhora Baradulina “Zorka spahady”. Achvočyja mahli tut i nabyć vydadzienuju admysłova da imprezy kasetu j knižačku z tekstami. Pryjšli nia tolki zaprošanyja, ale j zahladali vypadkovyja naviedniki susiedniaha “Biełaruskaha bistro”. Vabili nia tolki balady A.Kamockaha, ale j daścipnyja pokazki R.Baradulina, jaki raskazaŭ ź dziasiatak lehiendaŭ pra svajho siabra Ŭładzimiera Karatkieviča, jubilej jakoha dahetul adznačaje kraina.
Pačatak, adnak, byŭ prazaičniejšy. Spačatku havaryŭ pradjuser prajektu Źmicier Padbiareski. A paśla Ryhor Baradulin čamuści zhadaŭ pra niabožčykaŭ dy pra viečnaść. Zrešty, dzie spačyvaćmieš — niavažna, miarkuje klasyk: “Kažuć, Karatkievič piŭ i pamior praz heta… Ale Karatkievič napisaŭ 25 tamoŭ — ci mahło hetak być, kab jon piŭ?! Hrošaj u Karatkieviča nikoli nie było, hrošy byli ŭ Makajonka, kazali — Makajonak pacieŭ hrašyma. Makajonak zapomnicca tolki tym, što ŭ jaho pazyčaŭ Karatkievič hrošy!”
Karatkieviča sapraŭdy pomniać — zala plaskała słovam z Baradulinavaha “Akafista Ŭładzimieru”: “Byŭ! Jość! Budzieš! Budzieš! Budzieš! Žyvie Biełaruś!”
“Karatkievič viedaŭ sabie canu — što jon adziny j niepaŭtorny, ale nikoli hetaha nie padkreślivaŭ. Jon naradziŭsia nie na hołym miescy, nie na dzikim poli, bo hienii na pustcy nie naradžajucca. Jon vyhadavaŭsia na Aršanščynie, dzie była Aršanskaja bitva!” — zaciemiŭ R.Baradulin. I žyćmie Biełaruś datul, dakul nie spustošany darešty našy dušy j naša ziamla. “RAsy pieramiašalisia, jak lasy, — ja za čyściniu rasY!” — hetak zakončyŭ narodny paet imprezu.
Viktar Muchin
Naviny Połaččyny
Spadkajemcy
Łazara Bohšy
Učora ŭ Połacku adbyłasia niezvyčajnaja padzieja — prezentacyja admysłovaj specyjalizavanaj juvelirnaj kramy, jakaja raźmiaściłasia ŭ starym budynku pobač z centralnym haradzkim placam Voli. Krychu raniej, na pačatku sioletniaj vosieni, u hetym ža budynku adkryłasia juvelirnaja majsternia. Haspadynia domu — Alaksandra Dyjanava, kiraŭnica kamercyjnaj firmy “Dyjana”. Połackaja firma čaćviertaja ŭ Biełarusi atrymała licenziju na vytvorčaść juvelirnych vyrabaŭ. Cikava, što zusim pobač z novaj kramaj naprykancy 80-ch viadomy archieolah Siarhiej Tarasaŭ raskapaŭ vialikuju siadzibu tutejšaha juvelira. Vykazvałasia navat zdahadka, ci nie na siadzibu słynnaha Łazara Bohšy natrapili archieolahi. Duža ž bahatym byŭ toj połacki juvelir. Dyj čas, jakim datavalisia znachodki, supadaŭ z hadami žyćcia majstra, aŭtara słavutaha Kryža, vyrablenaha na zamovu Eŭfrasińni Połackaj. Adnak zdahadka zastałasia zdahadkaj — bo na takoje śćvierdžańnie patrebny hruntoŭnyja dokazy. Padčas prezentacyi kramy Alaksandra Dyjanava skazała, što sučasnyja spadkajemcy spravy Łazara Bohšy abaviazkova buduć trymacca połackaj tradycyi juvelirnaha majsterstva. A Siarhiej Tarasaŭ padrychtavaŭ dla majstroŭ “Dyjany” admysłovy kataloh najbolš cikavych upryhožańniaŭ, znojdzienych u samym starym horadzie Biełarusi. Padčas raspracoŭki novych vyrabaŭ tutejšyja juveliry buduć uličvać asablivaści połackaj škoły juvelirnaha mastactva.
Vystava daśpiechaŭ
Połacki rycarski klub “Žalezny voŭk”, badaj, samaje aktyŭnaje hramadzkaje abjadnańnie Połaččyny. “Vaŭki” znachodziacca ŭ stanie permanentnych mierapryjemstvaŭ — turniry, spektakli, vystavy, zdymki ŭ kino, sustrečy z moładździu. Hetymi dniami ŭ Połackim centry nacyjanalnych kulturaŭ i ramiostvaŭ rycary naładzili čarhovuju vystavu daśpiechaŭ časoŭ Vialikaha Kniastva Litoŭskaha.
Kažuć, što “žaleznyja vaŭki” na siońnia najlepš ekipavanyja siarod biełaruskich rycarskich klubaŭ. Pryčym jany z pedantyčnaj dakładnaściu imknucca ŭznaŭlać zbrojny ryštunak taho času. U adroźnieńnie ad amataraŭ rycarskaj ramantyki z zachodnich krainaŭ, dzie robiać daśpiechi ź lohkich metałaŭ, u pałačanaŭ samaja što ni na jość sapraŭdnaja stal. Tamu poŭny rycarski “bajekamplekt”, a ich na vystavie 5, važyć kala 50 kilahramaŭ. Čuŭ pra taki vypadak: u Trokach adzin z hledačoŭ paśla pakazalnaha boju ŭ zamku padyšoŭ da pałačanaŭ i paprasiŭ prymieryć kalčuhu. Chłopcy nie admovili i sprytna nakinuli na cikaŭnaha stalovuju kašulu, toj, nie čakajučy takoj vahi, tak i prysieŭ, jak byccam štanhist, jakamu nie paddajecca spartovy snarad. Zatoje amerykanski pasoł Denieł Spekhard, kali sioleta pierad adjezdam na radzimu naviedaŭ siadzibu klubu ŭ Połacku, apranuŭsia ŭ rycarskuju amunicyju pa poŭnaj vykładcy. Praŭda, jamu prapanavali nie samy ciažki kamplekt, ale i hety važyć nia mienš jak 30 kh. Šanoŭnaha hościa, jaki ŭdała prajšoŭ vyprabavańnie, pryniali ŭ połacki rycarski orden i navat dazvolili sfatahrafavacca la klubnaj charuhvy.
