Ab usim patrochu
Hienerał Kasmovič
23 krasavika — dziasiatyja ŭhodki z dnia śmierci kiraŭnika Biełaruskaha Vyzvolnaha Frontu hienerała Dzimitryja Kasmoviča (1909—1991).
Kasmovič — adzin z apošnich dziejačaŭ biełaruskaj pavajennaj emihracyi, jaki aktyŭna j prafesijna zajmaŭsia palitykaj: pašyraŭ na Zachadzie infarmacyju pra Biełaruś, uznačalvaŭ Zamiežny sektar Biełaruskaj Niezaležnickaj Partyi, kiravaŭ Biełaruskim Vyzvolnym Frontam, byŭ siabram Biełaruskaj Centralnaj Rady, vydavaŭ časopis “Baraćba”.
Aktyŭny ŭdzielnik biełaruskaha studenckaha ruchu ŭ mižvajennaj Eŭropie, uvosień 39-ha Kasmovič zajmaŭ upłyvovuju pasadu ŭ savieckaj administracyi Niaśvižu. Jon byŭ abrany delehatam na “Narodny schod Zachodniaj Biełarusi” i sfatahrafavaŭsia pobač sa Stalinym. A ŭžo ŭletku 1941-ha kiravaŭ mienskaj palicyjaj... Razam sa stryječnym bratam Michałam Vituškam jon stvaraŭ biełaruskija vajskovyja farmavańni j padpolle BNP na Smalenščynie j Branščynie. A potym była emihracyja.
Dzimitry Kasmovič zastaŭsia žyć u Zachodniaj Niamieččynie, u Štutharcie. Doŭhi čas byli vialikija spadziavańni na chutkaje vyzvaleńnie Biełarusi. A kali jany nie zbylisia, Kasmovič praciahvaŭ aktyŭna dziejničać, vieryŭ, što “pryjdzie toj čas, kali... padymucca maładyja biełaruskija siły i zdabuduć Volnaść i Niezaležnaść Biełaruskaj Dziaržavie”.
Siarhiej Jorš
Łukašenku — dom Canavy
Polskuju ambasadu vysialajuć ź viły na vuł.Rumiancava (heta na hary la płoščy Pieramohi).
Biełaruskija ŭłady admovili palakam praciahnuć damovu ab arendzie i prapanavali vyzvalić pamiaškańnie da 1 lipienia. Polskaje pradstaŭnictva mieścicca tam jašče z BSSRaŭskich časoŭ, tady jano było jašče na ŭzroŭni nie ambasady, a tolki konsulstva. Druhoje — niamieckaje — znachodzicca cieraz płot. Kažuć, što nieŭzabavie vysielać i jaho. Ułady, nibyta, majuć pabudavać tut uradavy kompleks. Ale skandału, jak z Drazdami, vidać, nia budzie — palaki nia chočuć hałasu ŭ hod vybaraŭ.
Za žadańniem symbalična “pakarać” susiedziaŭ-palakaŭ prahladajucca hieapalityčnyja aryjenciry siońniašniaj mienskaje ŭłady.
Asabniak paŭstaŭ pry kancy 40-ch — spačatku tam žyŭ sumnaviadomy vierchavod NKVD BSSR Canava. Budynak daŭno ŭžo ciesny i znachodzicca nie ŭ najlepšym stanie. A kapitalnaha ramontu palaki nie rabili, bo nia ichnaja ŭłasnaść. Niekamu ž vo spatrebiŭsia dom Canavy.
Siarhiej Rak
Roznaja sałomka
U Bieraście pryjechała pierasoŭnaja vystava narodnaj tvorčaści supracoŭnikaŭ biełaruskich mytniaŭ, prymierkavanaja da 10-hodździa mytnaj słužby Respubliki Biełarusi.
Usiaho na vystavie 245 ekspanataŭ, siarod jakich jość i tvor načalnika mytni «Zachodni Buh» Viačasłava Asincava — «Hałava kania», vykananaja huaššu na kardonie. Siarod tvoraŭ supracoŭnikaŭ Bieraściejskaj mytni niamała vyšyvak, raźby pa drevie, viazanych rečaŭ i vyrabaŭ z sałomki. Darečy, dniami pamiežniki Pinskaha atradu, ahladajučy dyzel «Zabałaćcie—Bieraście», jaki chodzić z Ukrainy, znajšli pakiet ź inšaj – makavaj – sałomkaj, vahoj 660 hramaŭ. Haspadar pakietu nia vyjaŭleny. A ŭ Horadni pamiežniki zatrymali troch hramadzianaŭ Biełarusi, jakija pieravozili 1300 h makavaj sałomki.
Pavodle BiełaPAN
List u redakcyju
Śviata knihi Zianona
12 krasavika adbyłasia prezentacyja knihi Zianona Paźniaka “Hloryja Patryja”, arhanizavanaja siabrami KCHP-BNF
Raspačaŭ prezentacyju dziciačy chor, jaki vykanaŭ pieśniu “Ave Maryja” na słovy Zianona Paźniaka (vierš, darečy, zaviecca “Hučańnie aniolskaha hołasu”). Hetaja malitva zaŭsiody kranaje dušu, asabliva, kali jaje śpiavajuć dzieci...
A potym vieršy, cudoŭnyja vieršy pra Rodny kraj, pryhažość pryrody, pra luboŭ nievymiernuju da rodnaha kutočka, da maci, pra žadańnie zaŭsiody być razam sa svajoj Baćkaŭščynaj. I ŭsio heta — z vusnaŭ maładych chłopcaŭ i dziaŭčat, što nadavała asabisty, kranalny sens deklamavanamu.
Prafesar, doktar filazofskich navuk Mikałaj Krukoŭski rapavioŭ pra filazofski sens paezii Z.Paźniaka. Paźniak — filozaf, heta zrazumieli j adčuli ŭsie.
Pryjemna adznačyć, što vieršy Zianona Paźniaka pierakładzienyja na inšyja movy. Pa-polsku, u pierakładzie Seniucha, čytaŭ vieršy Valery Bujvał, pa-arabsku — aŭtar pierakładu sp.Chašem.
Usio heta napaŭniała dušu ščaściem i honaram za aŭtara, jakoha nam padaravaŭ los.
U prahramie viečara byli i słajdy fatazdymkaŭ z knihi Zianona na vialikim ekranie. Słajdy supravadžała muzyka ŭ cudoŭnym vykanańni laŭreata mižnarodnych konkursaŭ Michaiła Lavončyka.
Usie prysutnyja byli źjadnanyja luboŭju da Radzimy. Heta asabliva adčuvałasia nia tolki ŭ apladysmentach, ale i ŭ tym, jak usie naprykancy praśpiavali himn “Mahutny Boža”. Kniha Zianona Paźniaka vielmi patrebnaja nam, biełarusam, jakraz siońnia, kab jašče hłybiej lubić našu Biełaruś i pracavać na jaje ščaście.
Volha Kaciankova, Miensk
