LUSTRA DZION
Krajoŭcy iduć
Ulotki, raźviešanyja pa telehrafnych słupach, ź lakaničnym tekstam: «My — Krajoŭcy, my — idziem! Lubi Radzimu!» — i zdymkam chłopcaŭ u vajskovym adzieńni, smurhoncaŭ nie napužali. Nichto nie rychtujecca da sustrečy ź imi. Navat čyrvonaje słova “Kraj” dy symbal — viły, utorknutyja ŭ ziamlu, amal nikoha nie cikaviać. Pišuć? Niachaj sabie pišuć. Iduć? Niešta nie čuvać hrukatu padkavanych botaŭ. Voś pryjduć, tady pabačym. Chto z nas Radzimu bolej lubić.
Taciana Skarynkina, Smurhoni
Na 400 tysiač bolej
Doŭhi čas ličyłasia, što na terytoryi Biełarusi vajna zabrała 2 młn. 200 tys. čałaviečych žyćciaŭ. Adnak niadaŭna hrupa vučonych-historykaŭ, archivistaŭ i muzejnych pracaŭnikoŭ padviała vyniki svajho dvuchhadovaha daśledavańnia i pradstaviła novuju ličbu ludzkich strataŭ na terytoryi Biełarusi za 1941–44 h.: 2 młn. 596 tys. 676 čałaviek.
Napiaredadni vajny na terytoryi BSSR (u miežach na 22 červienia 1941 h.) žyli 10 młn. 528 tys. čałaviek. U 1945 h. nasielnictva Biełarusi (u novych miežach, bieź Biełastoččyny) składała 6 młn. 264,8 tys. čałaviek, a ŭ 1950 h. paśla reavakuacyi — 7 młn. 709 tys. čałaviek.
Pavodle BiełaPAN
Aryštavany amerykaniec
U Miensku ŭ piatnicu byŭ aryštavany amerykaniec Čarlz Peryjeła, kiraŭnik mienskaha pradstaŭnictva adukacyjnaha fondu ACCELS, jaki zajmajecca spryjańniem vyvučeńniu anhielskaj movy. Pry vobšuku ŭ amerykanca znajšli “traŭku”. Znajomyja sp.Peryjeła kažuć, što jon byŭ schilny da ekscentryčnych učynkaŭ. Adnak ci sapraŭdy jon užyvaŭ narkotyki, ci jamu ich padkinuli, nichto nia viedaje. Aficyjnaha kamentaru amerykanskaj ambasady pakul nie było. U lubym razie, aryšt skiravany na nahniatańnie antyamerykanskaj histeryi ŭ hramadztvie.
B.T.
BMZ — za “100 dalaraŭ”?
Sa studzienia da červienia biudžet “nie dabraŭ” 2,5 % padatkaŭ, i ŭradu ciažka znajści hrošy, kab spłacić zapazyčanaści pa zarobkach nastaŭnikam i medykam. Navat zamiežnych investaraŭ abkłali novymi padatkami na stabilizacyju ekanomiki, padtrymku sielhasvytvorcaŭ, budaŭnictva darohaŭ i žylla. Mnohija pradpryjemstvy raźličvali davieści zarobki da zahadanych 100 dalaraŭ dziakujučy kredytam. Adnak pazyki ŭžo dajuć tolki na dva miesiacy i daloka nia ŭsim. U takich umovach zastajecca tolki całkam spyniać inavacyjnyja adličeńni.
Pieršaj achviaraj kryzysu kredytnaj systemy moža stacca Biełaruski metalurhičny zavod. Kab płacić rabočym “planavyja sumy” i adnačasova kuplać syravinu dy materyjały, žłobincy nieadnojčy prasili dapamohi ŭ dziaržavy. Ale atrymali tolki dazvoł šukać pazyki za miažoj pad harantyju ŭłasnaha abstalavańnia. Kiprskija biznesoŭcy i dva rasiejskija banki hatovyja vyratavać pradpryjemstva. Praŭda, z umovaj: kali zavod nia zdoleje viarnuć hrošy praz hod, jon užo nia budzie biełaruskim.
Siaržuk Ivanoŭski
Paŭtor rekordu
Na minułym tydni FIFA vypuściła novy rejtynh nacyjanalnych zbornych 203 krainaŭ śvietu. Biełarusy padciahnulisia z 88-ha na 84-je miesca, paŭtaryŭšy rekord 5-hadovaj daŭniny. Našyja pieršavieraśnioŭskija supierniki – ukraincy – apuścilisia na 43-ci radok. Palaki zastalisia 23-mi ŭ śviecie. Sensacyjnuju prapanovu atrymali našy futbalisty kolki dzion tamu. Žadańnie zhulać z našymi vykazali partuhalcy — 5-ja kamanda ŭ śviecie! Adnak, našyja nie śpiašajucca pahadžacca. Maŭlaŭ, nia ŭsich lepšych zdolejem uziać. Ale dzie ž my paśla znojdziem takoha supiernika, kab pravieryć rezervy?
Vyśvietlilisia supierniki biełaruskich klubaŭ u eŭrakubkach. U Kubku UEFA babrujskaja «Biełšyna» zhulaje sa słavackim «Ružemberokam», BATE — z tbiliskim «Dynama», a «Šachcior» — z safijskim CSKA. Mazyrskaja «Słavija» ŭ kvalifikacyi da Lihi Čempijonaŭ paspračajecca z farercami.
A biełaruskaja kańkabiežka Anžeła Kaciuha vymušanaja rychtavacca da zimovaj Alimpijady za miažoj, bo ŭ Biełarusi niama adpaviednych umovaŭ. Heta kaštuje niemałych hrošaj, i Ministerstva sportu ŭziało z Anžeły dy treneraŭ raśpisku, što ŭ vypadku, kali jana nia ŭvojdzie na hulniach u Sołt-Łejk-Syty ŭ vaśmiorku lepšych, musić viarnuć usie vydatkavanyja na padrychtoŭku hrošy... Z kańkami tady, vidać, pryjdziecca “zaviazać”...
Siońnia startuje tenisny Ŭimbledon — nieaficyjny čempijanat śvietu. Letaś Vova Vaŭčkoŭ dajšoŭ ažno da paŭfinału. Ciapier – u finał?
Bohuś Bijatlanionak
Los Marynskaj vulicy
Napiaredadni śviatkavańnia 130-hodździa Baranavič haradzkija ŭłady paviesili kolki pamiatnych šyldaŭ na budynki horadu.
Tak, na muzei ciapier visić pamiatka, što ŭ časie pieršaj suśvietnaj vajny tam mieściŭsia štab niamieckich vojskaŭ, kudy dva razy zajaždžaŭ kajzer Vilhielm II. Budynak medyčnaj vučelni (padčas vajny štab SD), byŭ niekali hatelem, dzie spyniaŭsia Šałom Alejchiem.
A na pieršym budynku pa vuł.Savieckaj paviesili šyldy z usimi nazvami, jakija jana mieła: za Rasiejskaj imperyjaj vulica zvałasia “Mariinskaja”, za niemcami ŭ I suśvietnuju — “Hauptstrasse”, za palakami — “Szeptyckiego”, paśla vieraśnia 39-ha — “Sovietskaja”, padčas II-j suśvietnaj vajny — “Marynskaja”, a paśla 1945 h. i dasiońnia — znoŭ “Sovietskaja”.
Tolki šylda 1941—44 h. napisanaja pa-biełarusku. Vo jakaja ironija doli.
Rusłan Raviaka, Baranavičy
Zasłona
Patryjarch maskoŭski Aleksij na ŭkrainski vizyt Papy adkazaŭ vizytam u Biełaruś. Vandroŭka pačałasia ŭ Bieraści, što, pa aficyjnaj versii, jak i ŭvieś vizyt, było źviazana z 60-mi ŭhodkami napadu Niamieččyny na Saviecki Sajuz, dziela čaho pravasłaŭny hałava naviedaŭ Bieraściejskuju krepaść. Jon taksama aśviaciŭ stary saviecki pomnik “Vartavym miežam”. Dalej jahony maršrut pojdzie pa Paleśsi, praź Janova, Pinsk, Stolin i Turaŭ da Homiela, niby ŭzvodziačy duchoŭnuju zasłonu ŭzdoŭž ukrainskaje miažy. Start ź Bieraścia symbaličny: z horadu Unii i centru rehijonu, dzie žyvie mnoha ŭkrainskamoŭnych.
Patryjarch sprabuje procistavić biełarusaŭ niesłucham-ukraincam. Aleksij praviaraŭ i tryvałaść suviaziaŭ Biełarusi z Maskoŭskim patryjarchatam, a to, hladziš, i nasamreč u jakim 2004 h. Rymski Papa źjavicca ŭ Miensku...
Mikoła
Paciarpiełyja za Biełaruś
21 červienia ŭviečary ŭ Barysavie fašystoŭskija małojčyki źbili dźviuch niepaŭnahadovych aktyvistak moładzievaha ruchu «Zubr» Tacianu i Marynu Jasiuk.
