Ci treba biełarusam bajacca zbližeńnia Rasiei z Amerykaj?
Viartańnie na ziamlu
Rasieja i ZŠA blizkija da vyrašeńnia asnoŭnych supiarečnaściaŭ, što padzialali ich u apošnija hady: pa staŭleńni da stvareńnia Amerykaj novaj systemy procirakietnaj abarony i da pašyreńnia NATO na ŭschod. Rasieja vyrakajecca raniejšych pretenzij i prapanuje Amerycy najciaśniejšaje partnerstva. Pavietranaja prastora Rasiei adkrytaja dla amerykanskich vajskovych samalotaŭ. Sibir harantuje kampensacyju patrebaŭ Eŭropy ŭ palivie ŭ vypadku źmianšeńnia pastavak ź Blizkaha Ŭschodu. Ameryka adkazvaje ŭzajemnaściu: “Skončyłasia nia tolki chałodnaja vajna, skončyŭsia i paślachałodnavajenny peryjad”, — zajaviŭ dziaržsakratar Kolin Paŭeł u Šanchai.
Zbližeńnie Maskvy j Vašynhtona vyklikaje pieraściarohi biełaruskich niezaležnikaŭ, jakija ŭsie 90-ja hady vykarystoŭvali hieapalityčnaje supiernictva Kramla z Zachadam dziela źbieražeńnia suverenitetu Biełarusi i pošuku resursaŭ na dziejnaść “paralelnaha hramadztva”. Niezaležniki bajacca apynucca sam-nasam z maładym rasiejskim kapitalizmam zvonku i samadurstvam savietyzujučaje viarchuški ŭsiaredzinie.
Jany niedaaceńvajuć toj fakt, što za 80—90-ja biełaruskaja nacyjanalnaja ideja nastolki ŭmacavałasia ŭ hramadztvie i, hałoŭnaje, u dziaržaŭnym aparacie, palityčnych i haspadarčych elitach, što samo heta robić Biełaruś samastojnym hulcom na mižnarodnaj scenie. Vialikija pahrozy biełaruskaj niezaležnaści zastalisia ŭ minułym. Navat mižnarodnaja izalacyja biełaruskaje viarchuški ničoha nie mianiaje. Suverenitet usprymajecca biełaruskimi elitami jak niešta nieadjemnaje. Amal niejmavierna, kab jany choć kali pastavili jaho pad sumnieŭ. Marazmatyk abo navat “ahient” u mienskim kiraŭnictvie ničoha nie zmahli b z hetym parabić. Letucieńniki-imperyjalisty ŭ Maskvie chaj raźvitajucca ź iluzijami.
Heta źmianiaje i ŭmovy palityčnaje hulni ŭ Biełarusi. Abarona nacyjanalnaje niezaležnaści pierastaje być palityčnym kozyram sama pa sabie. Zamiest abarony niezaležnaści biełaruskija vybarcy čakajuć abarony nacyjanalnych intaresaŭ.
Zbližeńnie Vašynhtonu i Maskvy adbyvajecca na całkam novych asnovach. Maskva admaŭlajecca ad hlabalnych pretenzijaŭ. Maskoŭskaja presa sprabuje pradstavić spravu tak, nibyta jana robić heta ŭzamien na prava na rehijanalnaje liderstva ŭ SND.
Tak heta ci nie, budučynia Biełarusi moža być tolki takoj samaj, jak i budučynia dziasiatka našych siarednieeŭrapiejskich susiedziaŭ. Časovyja adroźnieńni histaryčna nieistotnyja i ŭrešcie buduć pieraadolenyja. Hieapalityčnaja sytuacyja Biełarusi vyklučaje inšyja varyjanty. ZŠA nia mohuć stavicca da Biełarusi pryncypova inačaj, čym da susiedak. Nia źmienicca j pazycyja Eŭropy. Adzin rehijon — adno staŭleńnie. Maskvie pryjdziecca z hetym prymirycca. Śviadomaść biełarusaŭ nie była hatovaja da pierachodu z-pad apieki Maskvy ŭ zachodni śviet na pačatku 90-ch. Ciapier šmat što pamianiałasia. Usie 90-ja hałoŭnaj suverenizujučaj i prazachodniaj siłaj u krainie była apazycyja. Suverenitet adstajali. Ciapier takoj siłaj stanie dziaržaŭny biurakratyčny aparat. A jon — nadziejnaja systema.
Niebiaśpiečny vuhlik sibirskaje pychi jašče raźjadaje čas-časam ciapierašniuju Rasieju. Adnak realnyja mahčymaści našaje “sajuźnicy paniavoli” ścipłyja. Rasieja — hieahrafičny, infarmacyjny i atamny vołat. Va ŭsim astatnim jana maje nievialiki patencyjał. Maralny kryzys joj nie ŭdałosia spynić. Jaje rynkavaja ekanomika mocna kryminalizavanaja. Metastazy rasiejskaha kryzysu ŭsie 80-ja i 90-ja padtočvali j Biełaruś.
Para raźvitacca ź piačornym ujaŭleńniem: čym horš maskalu, tym nam lepš. Biełaruś i Rasieja — nie spałučanyja sasudy, kab z adnaho ŭ adzin niešta pieraciakała. Mienavita tamu, što Biełaruś i Rasieja za XX st. pieratvarylisia ŭ dva asobnyja nacyjanalnyja arhanizmy, prahres Rasiei aznačaje taksama prahres Biełarusi.
Čym bolej demakratyi ŭ Rasiei, tym bolej jaje budzie ŭ nas. Čym macniej vesternizujecca Rasieja, tym lahčej realizujecca zachodniaje paklikańnie našaha kraju-zubra. Čym bolš plonu daduć pucinskija reformy, tym bolš umacujecca biełaruskaja haspadarka, a razam ź joj i pačućcio zdarovaha biełaruskaha ekanamičnaha nacyjanalizmu. Aljansu Rasiei z Amerykaj nia treba bajacca.
Usio viartajecca ź niabiosaŭ na ziamlu: i Maskva na čale z realistam-Pucinym pryznaje, što moža zachavacca jak dziaržava tolki pad kryłom Ameryki. I Biełaruś — nasupierak usim iłžeprarokam — nia moža nie zastacca niezaležnaj. Niepaźbiežnaje spaŭniajecca.
Andrej Dyńko
