Вось што я вам скажу: пасля 70-ці кожны няўчасны тэлефонны званок выклікае страсенне сэрца, нявызначаную трывогу і сумятню думак. Карацей кажучы, стрэс.
Яно так, бо раз-пораз сыходзяць блізкія табе людзі — сваякі, сябры дый проста добрыя знаёмыя, побач з якімі тваё ўласнае жыццё мела хаця б нейкі стваральны сэнс. Сумная з’ява. Але спрэс людская. Ці ж былі б мы людзьмі, калі б не хварэлі ды не паміралі?
Не паміраюць робаты.
Менавіта робат абудзіў мяне ў тую раніцу, каб нагадаць пра абавязак разлічыцца за камунальныя паслугі да 25-га… Інакш…
Не, я не даслухаў яго, кінуў слухаўку, як раблю кожны раз, калі пасля доўгага, падобнага да хваравітага дыхання, патрэсквання чую металічны, накшталт камісарскага, жаночы голас: «…ждите сообщения… ждите сообщения…» Гэта недзе з паўгода, калі ён (ці яна?) упершыню ўціснуўся ў маё жыццё, я, стрымліваючы трывожныя прадчуванні, чакаў «сообщения», ліхаманкава згадваючы, дзе тут найбліжэйшае бамбасховішча. Але я не ведаў, што ён толькі прыглядаўся да мяне, намацваў, так бы мовіць, межы маёй цярплівасці. І калі зразумеў, што мая цярплівасць бязмежная, вырашыў, што я знудзіўся па ім, чакаў усю ноч. І з’явіўся зрання…
Што праўда, уся ноч прайшла ў паўсне, ва ўспамінах пра нядаўна пахаванага сябра і змрочных думках пра несупынны бег часу…
Пацягнуўся па валідол і кінуў позірк на каляндар. 28 мая — амаль тыдзень, як я з ім разлічыўся. Чаго яму яшчэ трэба?!
І ў гэты момант ён з’явіўся ізноў. Я ізноў кінуў слухаўку. Праз паўгадзіны — ізноў… І так да апоўдня…
Мабыць, пакрыўдзіўся, вырашыў я. І патэлефанаваў у разліковы цэнтр, які штомесяц дасылае так званыя жыроўкі. Нарэшце! Нарэшце я пачуў мілагучны жаночы голас. «Слухайце, — сказаў я, — ваш упаўнаважаны робат з’ехаў з глузду… Я ж разлічыўся з дзяржавай ажно тыдзень таму». — «Як прозвішча?» Раптам мілагучны голас набыў усё тую ж камісарскую металёвасць: «Не маніце! Грошай ад вас няма».
У рэшце рэшт размова пацякла ў да болю знаёмым рэчышчы: «Вы што, не ведаеце, колькі ў нас неплацельшчыкаў?» — «Не ведаю. Навошта мне гэта ведаць?» — «Як гэта навошта? Вас не цікавіць, у якім стане наша дзяржава?!» — «Ну, у пэўным сэнсе цікавіць. Але ў дадзеным выпадку ў мяне з дзяржавай асабістая замова. І прычым тут…» — «Пры тым, што вашых грошай няма. Вы — неплацельшчык!» — «Добра, неплацельшчык… А самі вы ведаеце, колькі іх? Хаця б на вашай тэрыторыі». — «Навошта мне гэта ведаць?»
Кола замкнулася. Адзіным выйсцем з яго стала паступовае высвятленне таго, што і пошта дрэнна працуе, і банкі марудзяць, і… «Дык разбярыцеся з поштай, банкамі, з неплацельшчыкамі — у судзе… Навошта людзей вашым робатам тыраніць?» — «Ну што вы прычапіліся да яго? Ён проста нагадвае, што трэба плаціць… Па праграме… Калі вы дасцё гарантыі, што будзеце плаціць, і абавязкова ў дамоўлены тэрмін, мы прыбярэм вас з базы…» — «А ў якім выглядзе даць вам гарантыі?» — «Ну… ну… Проста паабяцайце…»
…Нядаўна я ўдзельнічаў у журналісцкім семінары. Высвятлялася, чаму і адкуль з’яўляецца ў СМІ мова варажнечы. Чаму, да прыкладу, на гэтай мове ўсе каўказцы — махляры і забойцы, усе ўкраінскія нацыяналісты — фашысты і «бендэры», усе рускія — ушчэнт імперцы, а ўсе апазіцыянеры — адмарозкі і «пятая калона»…
Чаго ж яшчэ чакаць ад дзяржаў, нашчадкаў разваленай камуністычнай імперыі, што ад пачатку размаўляла са сваімі грамадзянамі на мове варажнечы?!
Пад падазронасцю ўсе. Такі вось базавы прынцып.
Вось і лічыце, хто тут насамрэч вораг — людзі дзяржаве ці дзяржава людзям.
Хтосьці мо палічыць гэту гісторыю выпадковай дробяззю.
Ну, гэта як паглядзець.
P.S. Праз два дні, калі мяне нібыта «прыбралі з базы», я выцягнуў з паштовай скрыні вось такі «ліст шчасця».
Што ж, глядзіце.
