Heta adna ź mier pa ačystcy ŭźbiekskaj kultury ad savieckaj i rasijskaj spadčyny.
Novy hod u pieravažna musulmanskaj Centralnaj Azii pačali śviatkavać u savieckija časy. Ale siońnia tradycyjnyja navahodnija piersanažy, Dzied Maroz i Śniahurka, pieratvarylisia ŭ niaprošanych prychadniaŭ.
Chto kankretna addaŭ zahad ab ich zabaronie — nieviadoma.
«Nam prosta zahadali nie pakazvać Dzieda Maroza i Śniahurku, — raspaviadaje adzin taškiencki teležurnalist. — Ścipłuju navahodniuju jalinku — možna, ale dzieści na zadnim płanie».
Žurnalist prosić nie nazyvać jaho imia i nie viedaje, adkul zychodzić hety zahad — z urada ci administracyi prezidenta.
Ale
va Uźbiekistanie, dzie ŚMI znachodziacca pad žorstkim kantrolem, takija rečy biez uzhadnieńnia z uładami nie adbyvajucca.
«U pieradačach možna kazać tolki pra toje, što nabližajecca novy hod — i ŭsio. Uspaminać Kalady taksama nielha, — praciahvaje žurnalist. —
Kiraŭnictva kaža, što uźbiekskuju kulturu treba abaraniać ad čužaziemnych upłyvaŭ».
Aficyjna na kanałach admaŭlajuć, što Dzied Maroz i inšyja
Heta praŭda.
Navahodnija jalinki jašče staviać na płoščach uźbiekskich haradoŭ, śviatočnyja mierapryjemstvy dla dziaciej usio jašče arhanizujuć — ale adbyvajecca ŭsio heta ŭ značna bolš ścipłych maštabach, čym u saviecki čas.
Tady heta było vialikaje siamiejnaje śviata. Z relihijaj jano nikoli nie źviazvałasia — tym bolš u naskroź musulmanskaj krainie.
Zatoje savieckaja ŭłada vykarystała jaho jak sposab jadnańnia roznych etnasaŭ i relihij «čyrvonaj impieryi». I ŭ peŭnaj stupieni joj heta ŭdałosia.
U mnohich uźbiekskich siemjach da hetaha času zachoŭvajucca savieckija jołačnyja ŭpryhažeńni, mnohija da hetaha času kuplajuć jołki na Novy hod. Vialikija siemji źbirajucca 31 śniežnia na śviatočnuju viačeru.
Ale uźbiekskija ŭłady sprabuje pavoli vykaraniać hetuju savieckuju tradycyju. Jak i kantralavać «zachodnija» ŭpłyvu nakštałt repu ci moładzievych alternatyŭnych subkultur. U lutym zabaranili adznačać Dzień śviatoha Valancina. Zamiest jaho ŭźbiekam prapanujuć ušanoŭvać siaredniaviečnaha kiraŭnika i paeta Babura, jaki zasnavaŭ impieryju Vialikich Mahołaŭ i naradziŭsia 14 lutaha.
Mnohim ludziam ciažka pavieryć, što ŭłada, jakaja składajecca z byłych partyjcaŭ, viadomych svaim pieraśledam musulman, ciapier tak abaraniaje intaresy relihii.
Navina ab źniknieńni Dzieda Maroza z telekanałaŭ vyklikała burnyja dyskusii ŭ internecie.
