Nikas Safronaŭ.
Fota «Briestskaja hazieta».
Pabačyŭšy ŭ Breście karcinu «Alaksandr Łukašenka ŭ kaściumie časoŭ Franciška Skaryny» Nikasa Safronava, naviedvalniki leźli ŭ kišeniu pa mabilniki, kab sfatahravać niečakany tvor. U toj ža dzień staršynia abłvykankama Kanstancin Sumar asabista advioz karcinu, jakuju mastak padaryŭ Łukašenku, u Minsk.
«Naša Niva» parazmaŭlała z Safronavym pra partrety palityčnych dziejačaŭ i paraleli pamiž Franciškam Skarynam i Alaksandram Łukašenkam.
«Naša Niva»: Vy šmat pracavali z palityčnym partretam, jakija asablivaści maje hety žanr?
Nikas Safronaŭ: Palityčnaha partreta jak žanru nie isnuje. Kali kazać pra partret palityčnaha dziejača, jon moža być pradstaŭleny ŭ hieraičnym vobrazie, jak, naprykład, Napaleon na pieravale San-Biernar pendźla Davida. Jość i histaryčny partret, na jakim pradstaŭlenyja značnyja palityčnyja dziejačy, naprykład, Franka abo Pinačet, taksama isnuje paradny aficyjny partret, kali prezident malujecca ŭ kaściumie z halštukam, na fonie ściaha i inšych atrybutaŭ svajoj krainy. Mastaki imknucca najbolš vyhadna pakazać jaho vobraz, padkreślivajuć značnaść i status, pakazvajuć jaho jak histaryčnaha dziejača.
«NN»: Jak Vy abirajecie svaich piersanažaŭ?
NS: U pieršuju čarhu heta finansavy intares. Ale heta nie hałoŭnaje. Ja taksama pišu i tych ludziej, da jakich prosta adčuvaju pavahu, niezaležna ad ich pasady. Mianie pryciahvajuć jarkija asoby, jakija dasiahnuli pośpiechu i pryznańnia ŭ svajoj prafiesii. Chtości adnojčy skazaŭ: «Nikomu nie cikavy toj, chto šukaje miljon, ale ŭsim cikavy toj, chto jaho znajšoŭ». Taksama jak i inšym, mnie cikavyja tyja ludzi, jakija «znajšli svoj miljon», jakija prymusili kazać pra siabie, niachaj heta budzie Fidel Kastra ci były prezident Turcyi Sulejman Demirel.
«NN»: Čamu Vy vyrašyli napisać partret Alaksandra Łukašenki?
NS: Ja šmat hadoŭ viedaju Alaksandra Ryhoraviča, i jon byŭ mnie zaŭsiody cikavy, bo źjaŭlajecca adnoj z samych jarkich palityčnych fihur u sučasnym śviecie, biaskonca tvorčym i charyzmatyčnym kiraŭnikom, jaki zaŭsiody prysłuchoŭvajecca da hołasu svajho rozumu i hołasu naroda.
«NN»: Viadoma, što ŭ kožnaha z palitykaŭ jość admietnyja rysy, na jakija mastaki źviartajuć uvahu ŭ pieršuju čarhu. Naprykład, łob u Lenina. Na jakija rysy Łukašenki źviarnuli ŭvahu Vy?
NS: Uśmieška, prastata pohladu, hustyja vusy, jakija jamu tak pasujuć, niezvyčajny łob, ułaścivy tolki talenavitym, ja b skazaŭ, hienijalnym ludziam, dobrazyčlivaść u znosinach!
«NN»: Vy pisali partret pa fatahrafii?
NS: Nie. Z Alaksandram Ryhoravičam my niekalki razoŭ razmaŭlali, i ja ŭvažliva naziraŭ za jahonym tvaram i žestami. Choć jon admysłova nie paziravaŭ, ale daŭno abiacaŭ.
«NN»: Ci atrymali Vy vodhuk na svaju pracu?
NS: Tak, Alaksandr Ryhoravič pieradaŭ praz hubiernatara vielizarnaje vitańnie i padziaku i taksama prapanavaŭ zabiaśpiečyć padtrymku majoj vystavy ŭ Breście i ŭ inšych haradach Biełarusi, jon skazaŭ, što źbirajecca asabista adkryvać maju vystavu ŭ Minsku, jakaja, spadziajusia, adbudziecca ŭ bližejšy čas.
«NN»: U adnym ź intervju Vy skazali, što Alaksandr Łukašenka zhadziŭsia paziravać Vam dla nastupnaha partreta.
NS: My šmat hadoŭ damaŭlajemsia, i Alaksandr Ryhoravič nie admaŭlajecca. Jon, darečy, nikoli nikomu nie paziravaŭ, ale dla mianie abiacaŭ zrabić vyklučeńnie. Niekalki razoŭ, kali my ź im sprabavali damovicca pra sustreču, jon paviedamlaŭ pra toje, što ŭ Jaho — pasiaŭnaja abo ŭboračnaja, i paziravańnie dla partreta pieranosicca ź miesiaca na miesiac, z hoda na hod. Ale i ja taksama praz svaju zaniataść asabliva nie nastojvaju.
Prydvorny žyvapisiec
Raboty Nikasa Safronava kaštujuć dziasiatki tysiač dalaraŭ. Jon maluje zorak estrady, aliharchaŭ dy čynoŭnikaŭ u vyhladzie histaryčnych słavutaściaŭ.
Letaś Safronaŭ trapiŭ u niepryjemnuju situacyju. Akazałasia, što mastak machlaryć: drukuje svaje karciny na pryntary, a paśla nanosić na vyjavu farbu. Takija štampavanyja partrety jon pradavaŭ jak tvory mastactva.
