Vitaju!
Mahčyma, Vam budzie cikava pračytać moj apovied.
Užo sutki, jak ja viarnuŭsia z Majdanu. Emocyi krychu sucišylisia, i ciapier ja pasprabavaŭ u formie adkazaŭ na pytańni padahulnić i praanalizavać toje, što adbyvajecca ŭ Kijevie i što ja tam adčuŭ.
U čym siła Majdanu? Čamu jon tryvaje i budzie tryvać dalej?
Hałoŭnaja siła Majdanu ŭ nieabyjakavych dy ščyrych ludziach, u narodnaj salidarnaści, jakaja panuje zaraz siarod ukraincaŭ. Mnohija ŭkraincy adkłali ŭsie svaje spravy i vydatkoŭvajuć značnyja (dla mnohich apošnija) srodki na padtrymku demanstrantaŭ.
Što najbolš uraziła na Majdanie?
Maštab vyšejuzhadanaj padtrymki. Ludzi stajać u vialikich čerhach, kab addać nieabchodnyja rečy, hrošy, ježu. Jość vielmi šmat vałancioraŭ, jakija aktyŭna pracujuć na marozie.
Nastupnym hłybokim uražańniem byŭ uzrostavy skład ludziej, jakija pryjšli na Majdan. Asnoŭnaja častka kijeŭskaha Jeŭramajdanu – heta mocnyja rašučyja mužčyny 30-50 hadoŭ, jakija pryjšli ad imia svajoj siamji. Davoli šmat zvyčajnych pracoŭnych z zavodaŭ, byłych milicyjantaŭ, afhancaŭ, budaŭnikoŭ — ludziej, jakija zarablajuć fizičnaj pracaj, nie vielmi adukavanych, ale ščyrych patryjotaŭ i dobrych dušoj.
Mienavita hety fakt vielmi mocna adroźnivaje kijeŭski Jeŭramajdan ad lvoŭskaha studenckaha Jeŭramajdanu dy ad biełaruskich akcyj, na jakija vychodzić pieravažna moładź, intelihiencyja dy staryja.
Apošnim hłybokim uražańniem była aktyŭnaja padtrymka Jeŭramajdanu z boku duchavienstva. Ijerarchi pravasłaŭnych, hreka-katalickaj dy pratestanckich cerkvaŭ nie tolki ažyćciaŭlali ŭsialakuju padtrymku ŭ chramach (načleh, charčavańnie), ale byli i ŭ avanhardzie pratestavaha ruchu, pieršyja išli nasustrač bierkutaŭskim ačapleńniam, pramaŭlali malitvy dy patryjatyčnyja kazańni ŭprost na mitynhach.
Jakija arhanizacyjnyja momanty Jeŭramajdanu možna było b pieraniać u Biełarusi?
Kijeŭski Jeŭramajdan, na maju dumku, dobra zarhanizavany mienavita tamu, što isnuje značnaja centralizacyja ŭ pracesie pryniaćcia klučavych rašeńniaŭ (isnuje adziny Štab nacyjanalnaha supracivu), a taksama vielmi dobraja kaardynacyja dziejańniaŭ pamiž apazicyjnymi palitykami i partyjami.
Tak, naprykład, kožnaja partyja adkazvaje za svaju barykadu, adnak u čas patreby chutka prychodzić na padtrymku inšaj. Apazicyjnyja lidary nakiroŭvajucca tudy, dzie ich klučavyja kampietencyi buduć najbolš zapatrabavanymi: dla dypłamatyčnych sustrečaŭ — pieradusim Jacaniuk, tam dzie patrebnaja mocnaja ruka i jość vialikaja vierahodnaść pravakacyj «citušak» i «Bierkuta» – Kličko, pałymianaja pramova, padniaćcie duchu pratestoŭcaŭ u najbolš kryzisny momant – Ciahnibok.
U suviazi z tym, što arhanizacyjny dośvied ukraincy atrymali jašče padčas Pamarančavaj revalucyi, uvaha nadajecca važnaj drobiazi: niepadalok ad barykadaŭ stajać bijatualety, žurnalisty i najbolš advažnyja pratestoŭcy chodziać u kaskach (jak ža jany byli b darečy na našaj Płoščy-2010!), najbolš achoŭvajucca ŭvachody na Majdan (tam nie prapuskajuć pjanych pravakataraŭ), padychod da sceny dy pres-centra (pa try kardony z najbolš mocnych achoŭnikaŭ).
Bačna było taksama, što za apošni čas va Ukrainie sfarmavałasia mocnaja hramadzianskaja supolnaść — značnaja kolkaść ludziej, jakija dakładna viedajuć svaje pravy, adčuvajuć siabie adkaznymi za los Radzimy i vymahajuć takoha ž ad ułady.
Jaki biełaruski dośvied spatrebiŭsia b na Majdanie?
Biełarusy, u adroźnieńnie ad ukraincaŭ, majuć bolšy dośvied žyćcia pad uładaj dyktatara ŭ milicejskaj dziaržavie, tamu mohuć dać niekalki siabroŭskich paradaŭ ukraincam.
Janukovič hraje na daviery ŭkraincaŭ i kaža, što moža adpuścić palitviaźniaŭ, – hetamu nie varta vieryć. Dyktatar nie tolki nie daść słabinu, ale i nie adstupicca tak prosta ad svajoj
ułady. Kryvavyja razhony ludziej na barykadach u apošnija dni tolki paćviardžajuć toj fakt, što razhon studentaŭ 30 listapada nie vypadkovaść i pravakacyja suprać ułady, a spłanavanaja pacyfikacyja, sankcyju na jakuju daŭ asabista Janukovič. Nie treba spadziavacca na pierachod ułady ŭ vyniku čarhovych parłamienckich ci prezidenckich vybaraŭ – bieź źmieny zakanadaŭstva ich lohka sfalsifikujuć
Jakija adnosiny na Majdanie pamiž palitykami dy hramadstvam?
Jak trapna skazaŭ viadomy ŭkrainski piśmieńnik Jury Andruchovič, narod razhladaje palitykaŭ na Majdanie vyklučna jak instrumienty ŭ pracesie jeŭraintehracyi i demakratyzacyi Ukrainy. Aproč niešmatlikich haračych prychilnikaŭ dy siabroŭ partyj, apazicyjnych lidaraŭ pratestoŭcy ŭsprymajuć krytyčna, jak mienšaje zło ŭ paraŭnańni ź dziejsnaj uładaj.
U čym hałoŭnaja asablivaść palityčnych pramovaŭ Jeŭramaŭdanu?
Ukrainski jeŭraaptymizm nie moža nie ździŭlać. Asabliva dadzienuju tendencyju bačna ŭ kantraście da vuhorskich, brytanskich dy tureckich ahulnych jeŭraskieptyčnych nastrojaŭ. Na Majdanie možna było nazirać ahulnuju błytaninu ŭ paniaćciach «ustup u ES» dy «padpisańnie damovy ab asacyjacyi»/»padpisańnie damovy ab volnym handli ź ES».
Bolšaść pratestoŭcaŭ vystupajuć mienavita za ŭstupleńnie Ukrainy ŭ Jeŭrasajuz.
Ź inšaha boku, bačna praźmiernaje, na maju dumku, ačarnieńnie Mytnaha sajuza («Tajožny sajuz», jak kažuć na Majdanie). Usio ž dałučeńnie da Mytnaha sajuza vielmi dalokaje ad straty suvierenitetu dy niekatoruju karyść ŭ karotkaj pierśpiektyvie dla haspadarki Ukrainy jano mahło b prynieści.
Čym adroźnivajecca Majdan-2004 ad Majdanu-2013?
Hałoŭnym adroźnieńniem, jak uzhadvałasia raniej, jość adsutnaść palityčnych kumiraŭ. Ludzi ŭ pieravažnaj bolšaści stajać nie za
Jacaniuka / Ciahniboka / Klička / Łucenku, a suprać złačynnaj ułady. Surazmoŭcy kazali taksama pra toje, što ŭ 2004-m udzielniki demanstracyj byli našmat bolš upeŭnienyja ŭ pieramozie, čym ciapier. Jak kazaŭ Łucenka, tady Kučma nie chacieŭ ryzykavać asabistym dabrabytam za Janukoviča. Ciapier ułada trymajecca našmat macniej.
Jak ukraincy reahujuć na biełarusaŭ i bieł-čyrvona-bieły ściah?
Na Majdanie sustreŭsia z paŭsiudnaj cikavaściu da bieł-čyrvona-biełaha ściaha. Kala 50 razoŭ karotka tłumačyŭ jaho historyju, a taksama toje, čamu jon adroźnivajecca ad aficyjnaha ściaha RB. Daviedaŭšysia, što ściah zabaronieny ŭ Biełarusi, šmat razoŭ surazmoŭcy-ŭkraincy prasili padaravać im «prapor» (ściah pa-ŭkrainsku), było taksama niekalki prapanovaŭ nabyć jaho.
Časam nas, biełarusaŭ, błytali z palakami, časam — z hruzinami, adnojčy navat z łatyšami, adnak najbolš pytańniaŭ da nas było ŭ dzień vystupu Lapisaŭ: treba było šmat razoŭ zaznačać, što my pryjechali na Majdan nie dziela kancerta i ničoha nie viedajem pra ich vystup.
Ahułam, ludzi, daviedaŭšysia, što my biełarusy, ščyra dziakavali nam za padtrymku, fatahrafavalisia z nami, vielmi cikavilisia palityčnaj situacyjaj u Biełarusi, našaj historyjaj, kulturaj i asabliva movaj.
Surazmoŭcy dzivilisia, nakolki jana padobnaja da ŭkrainskaj. Kožnyja 5 chvilin ad minakoŭ my čuli klič «Žyvie Biełaruś!», za jakim bačyli vietłuju ŭśmiešku ŭkraincaŭ dy pačućcio ŭpeŭnienaści ŭ tym, što pieramoha dakładna za nami!
Z pavahaj,
Alaksiej Buranok
