Navat ad tych, chto nia vieryć apošnim «ahłušalnym» ličbam Centravybarkamu, možna pačuć: «Łukašenka moh by abyścisia 55 pracentami, ale ž jamu karcieła pakazać, što apazycyju ŭžo nichto nie padtrymlivaje, što jon hara siarod myšej».
Pra Łukašenkava žadańnie niama čaho j spračacca. Chapaje i ludziej, jakim padabajecca jahonaja palityka. Voś tolki ci jość tyja 55 pracentaŭ?
U časie prezydenckich vybaraŭ 2001 hodu možna było spasyłacca na bolš-mienš niezaležnyja i vierahodnyja apytańni hramadzkaj dumki. Jany pakazvali, što Łukašenka sapraŭdy nabraŭ u pieršym tury krychu bolš za pałovu hałasoŭ. Ciapier spasyłacca niama na što.
Tut nie viadziecca pra toje, jaki byŭ by rejtynh Łukašenki, kali b jahonym supiernikam dazvalali ładzić narmalnyja sustrečy z vybarcami, kali b ich nie zatrymlivali i nie źbivali, kali b apazycyja mieła rehularny dostup da televizara, a nia dźvie parezanyja hadziny na piać hadoŭ. Reč navat i nia ŭ tym, što sioleta dazvoł na apytańni kala vybarčych učastkaŭ atrymali tolki dźvie «pravieranyja» arhanizacyi. Hałoŭnaja prablema -- ci možna ŭvohule vieryć niejkim apytańniam na palityčnyja temy ŭ Biełarusi, kali ludziej štodnia aryštoŭvajuć dziasiatkami, a staršynia KDB praź dziaržaŭnuju televiziju pahražaje ŭsim udzielnikam demanstracyi pratestu śmiarotnym pakarańniem.
Rasiejski sacyjalahičny centar Lavady pasprabavaŭ pravieści apytańnie ŭ dzień vybaraŭ, ale nie kala vybarčych učastkaŭ. Pradstaŭniki centru ŭvohule admovilisia ahučvać vyniki – jany tłumačać, što tracina apytanych nie chacieła adkazvać, a heta stavić pad sumnieŭ lubyja ličby. «Komsomolskaja pravda» padaje epizod z pracy centru Ecoom kala adnaho z vybarčych učastkaŭ u Miensku – ź 19 apytanych adzin za Łukašenku, adzin za Milinkieviča, adzin suprać usich, a 16 admovilisia adkazvać. Nahadaju, užo z ranicy 19 sakavika Ecoom, jak zaŭždy, ahučyŭ vializarnyja ličby padtrymki ŭłady.
Mnie samomu ciapier daviałosia paŭdzielničać u apytańni, jakoje ładzili ŭ biełaruskija studenty kala ambasady Biełarusi ŭ Prazie. Za dzień vybaraŭ apytali 157 čałaviek. Ź ich 30 admovilisia adkazvać, adzin prahałasavaŭ za Hajdukieviča, šeść suprać usich, vosiem za Kazulina, dzieviać za Łukašenku i 103 za Milinkieviča.
Adnamu z arhanizataraŭ apytańnia supracoŭniki ambasady potym pakazali kopiju pratakołu vybarčaj kamisii. Pavole aficyjnaj versii, ahułam prahałasavała 259 čałaviek, za Łukašenku – 156, za Milinkieviča – 92, za Kazulina – 4, za Hajdukieviča – 2, adzin biuleteń pryznany niesapraŭdnym. Varta padkreślić, što my apytvali mienavita tych, chto vychodziŭ z vybarčaha ŭčastku ŭ ambasadzie i kazaŭ, što braŭ udzieł u vybarach. Biełaruskija palituciekačy, jakija niekalki hadzinaŭ ładzili kala pasolstva pikiet, u apytańni nia ŭdzielničali.
Prostaja matematyka nie sychodzicca, navat kali zrabić fantastyčnaje dapuščeńnie, što ŭsie, chto hałasavaŭ daterminova, chto admoviŭsia adkazvać u apytańni i kaho my paprostu nie zaŭvažyli, prahałasavali za Łukašenku.
Niechta moža zapiarečyć, što hałasavańnie ŭ ambasadzie nie adlustroŭvaje nastroi vybarcaŭ u Biełarusi. Mahčyma, chacia reakcyi apytanych časam nahadvali, hramadzianami jakoj krainy my ŭsie jość. Mnie zapomniłasia para siaredniaha vieku, jakaja admoviłasia ahučyć svoj vybar. Mužčyna adrazu schavaŭsia ŭ mašynu, burknuŭšy: «Nie mahu». Žančyna čyściutkaj biełaruskaj movaj paprasiła chvilinku pačakać, pierakłała ŭ bahažnik niejki pakiet, a potym sama spytałasia: «Heta ž ja mahu adkazvać, a mahu i nie adkazvać?» «Nu tak, naturalna,» – krychu razhubiŭsia ja. «Tady ja lepiej nia budu adkazvać». Ja amal adrazu ž paškadavaŭ, što nie pravioŭ eksperymentu – jak by jana reahavała na zajavu, što adkazvać abaviazkova?
Kali biaz žartaŭ, dyk hetaksama možna piarečyć i lubym vynikam apytańniaŭ na palityčnyja temy ŭ Biełarusi. Tolki kali sacyjolahi daviaduć, što jany prakantralavali faktar strachu, što jany majuć nadziejnyja metodyki, kab hety strach zamieryć i zrabić na jaho papraŭki – tolki tady možna kazać, što ich libčy sapraŭdy niešta adlustroŭvajuć. Bo ŭłada paraźbivała lusterki, i ciapier joj niama kudy hladziecca, kab ubačyć ułasny tvar. A hetaje vidovišča našmat strašniejšaje, čym «zavedzhanyja francužanki» na mienskich reklamach, što niekali tak raschvalavali Łukašenku.
