Mitrapalit Iziasłaŭ |
Janka Brucki naradziŭsia 22 studzienia 1926 h. u Biełavušy (siońnia Stolinski rajon Bieraściejskaj vobł.) u sialanskaj siamji Daniły j Maryi Bruckich‑Stempkoŭskich. Byŭ trecim synam u siamji, jakaja mieła 25‑ci hektaravuju haspadarku.
Paśla prychodu ŭ Zachodniuju Biełaruś savietaŭ baćka byŭ aryštavany i vyviezieny ŭ Kazachstan. Potym trapiŭ u Armiju Andersa, byŭ u lahiery cyvilnych va Ŭhandzie.
Janka Brucki ŭ traŭni 1943 h. byŭ vyviezieny na prymusovyja pracy ŭ Niamieččynu. Pracavaŭ na fabrycy ŭ Flensburhu, potym na ramoncie čyhunačnych rejek.
Pa kapitulacyi Niamieččyny apynuŭsia va ŭkrainskim lahiery ŭ Hanovery. Uletku 1947 h. vyjechaŭ u Kanadu, adpracavaŭ pavodle kantraktu dryvasiekam u pravincyi Antaryjo, potym pierabraŭsia ŭ pravincyju Manitoba ŭ horad Vinipeh, dzie pražyvali jahonyja svajaki, a ŭ 1949 h. pierajechaŭ baćka.
Janka Brucki skončyŭ Manitobski universytet pavodle specyjalnaści inžynier‑budaŭnik. U 1954 h. pierajechaŭ u Taronta, pracavaŭ u adździele daroh (zajmaŭsia darožnym budaŭnictvam), braŭ udzieł u biełaruskim hramadzkim žyćci — byŭ aktyvistam Zhurtavańnia biełarusaŭ Kanady (ZBK), prychodu śv. Kiryły Turaŭskaha BAPC. U 1957—1959 hh. byŭ staršyniom ZBK.
U 1962 h. vyjechaŭ u Detrojt (ZŠA), potym pierasialiŭsia ŭ Kaliforniju, žyŭ u Łos‑Andžełasie, dzie ŭznačalvaŭ miascovy adździeł Biełaruska‑amerykanskaha zadzinočańnia (BAZA), pracavaŭ u etničnych strukturach Respublikanskaj partyi.
Z 1969 h. žyŭ u Kliŭlendzie (štat Ahajo), dzie ŭznačaliŭ parafijalnuju radu prychodu Žyrovickaj Božaj Maci Biełaruskaj aŭtakiefalnaj pravasłaŭnaj carkvy.
29 krasavika 1979 h. mitrapalitam Andrejem (Krytam) vyśviačany na dyjakana, a 26 žniŭnia 1979 h. uładykam Mikałajem na śviatara.
22 lutaha 1981 h. u Baŭnd-Bruku (Ńju-Džerzi) mitrapalitam Andrejem i ukrainskimi japiskapami Janka Brucki chiratanizavany ŭ japiskapy BAPC z manaskim imiem Iziasłaŭ. Chiratanizacyju nie pryznaŭ uładyka Mikałaj (Macukievič), što pryviało da raskołu ŭ BAPC, jaki tryvaŭ dva dziesiacihodździ.
Častka prychodaŭ BAPC pryznali ŭładu Iziasłava: u Anhlii, Aŭstralii, prychod u Hajlend-Parku ŭ ZŠA. Astatnija prychody ŭ ZŠA, prychod u Kanadzie stali na bok Mikałaja. Iziasłaŭ padaŭ u śviecki sud na niepakornyja prychody i častkova adsudziŭ sabie hetu majomaść. Heta vielmi niepryhožaja staronka ŭ historyi biełaruskaj emihracyi.
De-fakta Iziasłaŭ uznačaliŭ abodva kryły BAPC paśla carkoŭnaha saboru 2003 h. jaki adbyŭsia pśla śmierci Mikałaja Macukieviča 20 červienia 2003 h.
Apošnija niekalki hadoŭ Iziasłaŭ pravioŭ u domie dla sastarełych, słaba razumiejučy navakolnuju rečaisnaść.
***
Kastuś Mierlak naradziŭsia 25 śniežnia 1919 h. u v. Dzietamla (siońnia Navahradzki r‑n). U 1940 h. skončyŭ kursy inspektaraŭ Dziaržbanku BSSR u Biełastoku. Pracavaŭ buchhaltaram, staršym kredytnym inspektaram.
Padčas vajny — u biełaruskaj administracyi na Navahradčynie, intendant pry Navahradzkim švadronie Barysa Rahuli.
Ź leta 1944 h. — na vyhnańni. Pry kancy vajny apynuŭsia ŭ Italii, dzie byŭ internavany. U 1947 h. vyjechaŭ u Arhientynu, dzie stvaryŭ i uznačaliŭ Zhurtavańnie biełarusaŭ u Arhientynie, jakoje było vymušana «vajavać» z bolš čym dziasiatkam biełaruskich arhanizacyj, što znachodzilisia pad mocnym upłyvam savieckaj ambasady.
U 1954 h. razam ź siamjoj pierajechaŭ u ZŠA. Pasialiŭsia ŭ Ńju-Jorku. Uznačaliŭ Sektar Rady BNR na ZŠA, upravu Biełaruska‑amerykanskaha zadzinočańnia na Ńju‑Jork, u 1959—1963 hh. — staršynia Hałoŭnaj Upravy BAZA.
U 1963 h. na vybarach novaha staršyni BAZA prajhraŭ Stanisłavu Stankieviču. Pavodle K. Mierlaka, jaho źmiaścili za pasady za toje, što jon rezka krytykavaŭ dziejnaść prezydenta Rady BNR Mikoły Abramčyka.
U 1964 h. Mierlak byŭ pazbaŭleny pasady staršyni akruhovaha adździełu BAZA. Razam z prychilnikami — Vasil Ščećka, Piotra Mieljanovič, Leanid Laŭkovič, Jan Kaźlakoŭski dy inš. — zasnavaŭ Biełaruska‑amerykanskaje abjednańnie ŭ štacie Ńju‑Jork.
U 1965 h. razyhraŭsia jašče adzin kanflikt. Hetym razam u prychodzie śv. Kiryły Turaŭskaha ŭ Bruklinie (Mierlak byŭ adnym ź inicyjataraŭ nabyćcia budynku carkvy na Atlantyk‑aveniu) ź japiskapam BAPC Vasilom (Tamaščykam).
U 1965 h. prajšli pieravybary ŭ carkoŭnuju radu prychodu, u jakoj - tak atrymałasia - apynulisia amal usie paplečniki Mierlaka (i jon sam), što na toj čas arhanizavali Biełaruska-amerykanskaje abjednańnie. Japiskap Vasil novaj carkoŭnaj rady nie pryznaŭ, a stvaryŭ svaju radu z prychilnikaŭ (Janka Nichajonak, Alaksandar Mickievič, Barys Daniluk dy inš). Vynikam dvuch hadoŭ supraćstajańnia stała adłučeńnie Mierlaka Vasilom ad carkvy. Da taho ž japiskap Vasil źviarnuŭsia ŭ śviecki sud. Vynikam sudovych sprečak stali vialikija hrašovyja sumy, vydatkavanyja na praces, dy papsavańnie reputacyi bruklinskaha prychodu.
U vyniku Mierlak z paplečnikami pakinuli parafiju i zasnavali ŭ 1968 h. prychod z analahičnaj nazvaj — śv. Kiryły Turaŭskaha — na toj ža samaj vulicy Atlantyk‑aveniu, tolki ŭ inšym rajonie Ńju‑Jorku — Ryčmand‑Hił. U 1969 h. prychod (tut pracavali śviatary Śviatasłaŭ Koŭš, Piotra Saŭčyc, Jazep Strok, Hrehary O'Kif dy inš.) pierajšoŭ u jurysdykcyju kanstancinopalskaha (suśvietnaha) patryjarcha.
U 1983 h. było kančatkova skončana ŭźviadzieńnie carkvy. 30 kastryčnika 1983 h. carkva śv. Kiryły Turaŭskaha ŭ Ryčmand-Hile była ŭračysta vyśviačana.
U siaredzinie 1990‑ch Kastuś Mierlak adyšoŭ ad aktyŭnaj hramadzkaj dziejnaści.
U 1992 h. vydaŭ u Ńju‑Jorku hruntoŭnyja uspaminy: "Dziejnaść Kastusia Mierlaka na emihracyi: praniklivaść i praktyčny padychod", napisanyja ad treciaje asoby.
Pa sabie pakinuŭ žonku Hannu Hubert dy synoŭ Juljana, Daniłu, Vincenta.
Panichida i adpiavańnie projdzie ŭ carkvie ŭ Ryčmand-Hile.