Pavieł Hančar, načalnik adździeła pa raźvićci fiksavanaj suviazi kampanii Velcom, raskazaŭ pra biełaruskuju movu ŭ biznesie.
Pra šlach da movy
— Adnojčy ja vyrašyŭ, što dalej tak žyć nie mahu: maje ŭnutranyja ŭstanoŭki i pierakanańni ŭvajšli ŭ kanflikt z tym, što ja dahetul razmaŭlaju pa-rusku.
Na toj čas ja byŭ dyrektaram kampanii «Dziełavaja sietka». Ludziej na pracy, ź jakimi my zvyčajna źbiralisia na płaniorku, ja papiaredziŭ: z Novaha hoda ja havaru tolki pa-biełarusku. Spačatku jany bajalisia, što im budzie ciažka mianie zrazumieć, ale ničoha strašnaha nie adbyłosia — z časam pryvykli.
Naohuł, treba sabie stavić zrazumiełyja smart-zadačy i ich vykonvać, kab adčuvać pieramohu i pośpiech.
U maim vypadku ja spačatku vyrašyŭ, što paŭhoda budu doma razmaŭlać pa-biełarusku, potym stolki ž jašče i na vulicy, a z Novaha hoda — pačynaju novaje žyćcio i paŭsiul razmaŭlaju pa-biełarusku.
Kaniečnie, u pieršy čas adčuvajecca žorstkaja «łomka», amal na fizičnym uzroŭni. Psichika pieranapružvajecca, bo ŭ adkaz ad surazmoŭcy zvyčajna čuješ ruskuju movu — i pieršyja miesiacy heta mocna ciśnie. Ale potym prachodzić.
Pra biełaruskaja movu ŭ kampanii
— Praź niekatory čas absłuhoŭvańnie ŭ nas u kampanii było bilinhvičnaje — śpiecyjalisty pa prodažach i słužby techničnaj padtrymki byli jak ruskamoŭnyja, tak i biełaruskamoŭnyja.
Tych, chto pracavaŭ pa-biełarusku, my stymulavali: dapłačvali kala 5% ad akładu.
Na dyskryminacyju z ruskamoŭnych nichto nie skardziŭsia: pa-pieršaje, heta nie takaja zaŭvažnaja suma, pa-druhoje, afierta była adkrytaj, da jaje moh dałučycca luby supracoŭnik.
Ale spravavodstva pa-biełarusku ja ŭvodzić nie staŭ, paličyŭšy heta hvałtam: na toj momant my ŭžo adpracavali bolš za dziasiatak hadoŭ — navošta ludziej prymušać? Kali b heta była novaja kampanija, to inšaja sprava. A tak nie chaciełasia adšturchnuć ad movy, bo ludzi sami pavinny ciahnucca da jaje.
Na žal, nośbit biełaruskaj movy siońnia ŭ masavaj śviadomaści asacyjujecca tolki ź ludźmi, jakich bjuć na mitynhach.
Dla siabie ŭ źviazku z hetym ja vyznačyŭ misiju: pasprabavać źmianić usprymańnie, być paśpiachovym biełaruskamoŭnym čałaviekam, kab astatnija zachacieli stać takimi ž.
Pra biełaruskuju movu na sajcie
— Adnojčy my zrabili novuju viersiju sajta kampanii i movaj pa zmoŭčańni pastavili biełaruskuju. Viadoma, byli i skarhi, pry čym davoli typovyja: maŭlaŭ, «u nas v stranie dvujazyčije, ja imieju pravo…». Nu, ciskaj na spasyłku «ru» i čytaj! Adnak, kolki było padziak, a jakija ščyryja! Prykładna na try skarhi prychodziłasia vosiem padziak.
Ja adsočvaŭ statystyku zachodaŭ na sajt: cikava, što spačatku ludziam było ciažka ŭsprymać infarmacyju pa-biełarusku: bolšaść ciskała na «ru» i pierachodziła na ruskamoŭnuju viersiju. Ale prykładna praź piać miesiacaŭ takich naviedvalnikaŭ zastałosia ŭsiaho 15%. Heta kaža pra toje, što ludziam da biełaruskaj movy prystasavacca niaciažka.
Pra stasunki z kalehami
— Ciapier ja pracuju ŭ kampanii Velcom, i tut nijakich prablem u stasunkach z kalehami i kiraŭnictvam niama. Znajšlisia navat dva biełaruskamoŭnyja supracoŭniki, a jašče kala dvaccaci ruskamoŭnych sa mnoj razmaŭlajuć pa-biełarusku.
Listavańnie taksama adbyvajecca pa-biełarusku, u tym liku z top-mieniedžmientam. Nichto nie prasiŭ pisać pa-rusku, naadvarot, kazali, što biełaruskaja vielmi padabajecca.
Pra dziełavyja pieramovy
— Pa zmoŭčańni naturalna pačynaju pa-biełarusku. I jašče nie było vypadkaŭ, kab čałaviek ź biełaruskaj kampanii paprasiŭ mianie pierajści na ruskuju. Pradstaŭniki ruskich kampanij — prasili. I ja pierachodziŭ, bo nie baču ŭ hetym nijakaj prablemy. Navat kali na vulicy niechta mianie nie razumieje, to zaŭsiody pryjazna paŭtaraju niezrazumiełaje słova pa-rusku, i kamunikacyja praciahvajecca — heta nie nahoda pierajści na ruskuju movu, a nahoda prosta padkazać słova.
Pra rekłamu pa-biełarusku
— Ciapier prasočvajecca trend vykarystańnia biełaruskaj movy ŭ rekłamie.
U bujnym biznesie ličycca dobrym tonam mieć biełaruskamoŭnuju rekłamu.
Ale ŭličvajučy toje, što kamunikatyŭnaja funkcyja biełaruskaj movy jak srodku raskazać ludziam niešta kankretnaje pra tavar spracoŭvaje nie na 100%, to rekłamu, jakaja pradaje, usio ž taki pakinuli ruskamoŭnaj, a biełaruskamoŭnaj robiać statusnuju, «imidžavuju» rekłamu.
Ale raźličvać na toje, što hramadstva chutka i samastojna piarojdzie na vykarystańnie biełaruskaj movy, było b vielmi idealistyčna. Dobra, što jość trend, što ŭ elicie i moładzievym asiarodku heta ličycca modnym, ale asablivych źmienaŭ nie budzie biez padtrymki z boku dziaržavy abo biez źjaŭleńnia niejkaj źniešniaj pahrozy, jakaja moža stać stymułam.
