U 88 hadoŭ skanaŭ Tadevuš Kanvicki. Jon byŭ adnym z najvialikšych piśmieńnikaŭ paślavajennaj Polščy, aŭtaram, u pryvatnaści, kultavaha ramana «Mały Apakalipsis» i filma «Apošni dzień leta».
Fotorzepa.fot
Kanvicki pamior paśla ciažkaj chvaroby. Paśla vypiski z balnicy jon znachodziŭsia ŭ atačeńni rodnych i blizkich.
«Ja apošni, chto pamiataje pačatak XX stahodździa», — žartavaŭ Kanvicki, jaki ŭ maładości byŭ partyzanam Armii Krajovaj, a ŭ darosłyja hady — pierakananym marksistam, i, narešcie, — skieptyčnym suziralnikam historyi.
Kanvicki byŭ karaniami ź Vilenščyny i na ŭsio žyćcio zachavaŭ nastalhiju pa race Vilency, pavahu da biełarusaŭ i luboŭ da biełaruskaj movy.
Jaho raman «Mały Apakalipsis» na biełaruskuju movu pierakłaŭ Aleś Piatkievič (publikovałsia v «Arche» v 2002 hodu).
«Biełaruś, Biełaruś. Čamu ty zaviešsia Biełaruśsiu, kali nie maješ u sabie hetaj bieli. Biełyja tolki tvaje pali vosieńniu, biełyja — tvary stomlenych ludziej. Ty pavinna nazyvacca Dabraruśsiu, Dobraj Ziamloju Dobrych Ludziej, — pisaŭ jon u svajoj knizie «Kalandar i piasočny hadzińnik» u 1976 hodzie.
— Nie ŭrezałasia ty ŭ pamiać ludskuju, Biełaruś. Nie adbirała ty ŭ inšych voli, nie rabavała čužoj ziamli, nie hubiła ludziej dziela sprečak za miežy. Ty mieła pavahu da čužakoŭ i haścinny karavaj, addavała rabaŭnikam apošniuju karovu i apošni akrajec chleba sa znakam kryža. Addavała harotnym ściakajučaje kryvioj serca i svajo biednaje niaradasnaje žyćcio. Biełaruś, Biełaruś šera-zialonaja, z ahromnistym niebam nad bialavaj hałavoj… Ty zanadta dobraja, zanadta łahodnaja, zanadta vysakarodnaja dla našych časoŭ».
«Kali pryhadaju biełaruskaje słova, kali padźmie viecier z paŭnočnaha ŭschodu, kali ŭbaču pałatnianuju kašulu sa ścipłym vyšyvanym uzoram, kali pačuju kryk bolu biez skarhi — zaŭsiody macniej zabjecca majo serca, padkradziecca adniekul cichi smutak, zaŭsiody padpłyvie raptoŭny choład nievyraznych dakoraŭ sumleńnia», — pisaŭ Kanvicki.
