Biełaruski łaŭreat Nobieleŭskaj premii pa litaratury Śviatłana Aleksijevič napiaredadni pajezdki ŭ Stakholm dała vialikaje intervju Bi-bi-si.
Adkazvajučy na pytańnie, ci nie lahčej pisać pra padziei ŭ Rasii, žyvučy ŭ Biełarusi, jana zaznačaje:
«Sprava ŭ tym, što toje, što ja ŭžo amal 40 hadoŭ zajmałasia, - ja pisała historyju utopii, voś hetaj čyrvonaj utopii, čyrvonaj impieryi, jakaja panavała amal 100 hadoŭ. Ja jeździła nie tolki pa Rasii, ale i pa Ukrainie i Kazachstanie — pa ŭsioj toj prastory, što niadaŭna była Savieckim Sajuzam. Viadoma, bolš za ŭsio pa Rasii, bo ŭ Rasii hety ekśpierymient dajšoŭ da kanca.
Kali ŭ Biełarusi čas jak by spyniŭsia, — my jašče žyviem va ŭmovach sumiesi sacyjalizmu i, navat nie viedaju, impieratarskaha takoha prezidenctva, — to ŭ Rasii absalutna čysty ekśpierymient daviedzieny da kanca.
Zastaŭsia čyrvony čałaviek paśla čyrvonaj impieryi. I voś heta pramiežkavy stan, kali jon kidajecca to ŭ relihiju, to hatovy kidacca ŭ fašyzm, militaryzm. Tam lahčej prasačyć pracesy, jakija adbyvajucca. U nas inakš — my jak by žyviom ŭsio jašče ŭ paŭsavieckim časie.
A ci možna było paźbiehnuć hetaj źjavy?
— Historyja nie lubić umoŭnaha ładu. Usio adbyłosia ŭžo. Ale mnie zdajecca, što
vialikuju adkaznaść niasie elita, jakaja padčas kamunizmu dobra siadzieła na kuchni i maryła. A kali daviałosia budavać novaje žyćcio, akazałasia całkam niazdolnaja — nie mieła ni idej, ni viedaŭ, jak heta rabić, jak rastłumačyć narodu. I sama nie viedała šlachoŭ, pa jakich i jak iści.
Pobač z nami jość Polšča, jość Prybałtyka, jakim udałosia paźbiehnuć taho, što adbyvajecca ŭ Biełarusi i Rasii. Mabyć, tam inšaja histaryčnaja pamiać, inšyja mientalnyja navyki. Tut hetaha nie było.
