 |
Paet i palityčny aktyvist Eme Sezer (26.06.1913 - 17.04.2008) pamior na Martynicy 17 krasavika, va ŭzroście 94 hadoŭ.
Eme Sezer (Aimé Césaire) byŭ hołasam karybskaha antykalanijalizmu ŭ 1960‑ia. U svaich tvorach jon razhladaŭ šlachi naviazvańnia francuskaj kultury hramadzianam inšaha pachodžańnia. Tema aktualnaja i pa siońnia, kali Francyja vyrašaje prablemy ź intehracyjaj u hramadztva etničnych arabaŭ i afrykancaŭ.
Mižnarodnaje pryznańnie atrymali tvory «Kalanijalny dyskurs» (1950) i adaptacyja šekśpiraŭskaje «Bury» dla vykanańnia čornaskurymi aktorami. U SSSR była bolš viadoma paema «Dziońnik viartańnia ŭ rodnuju krainu».
Mienavita Eme Sezer paspryjaŭ šyrokamu vykarystańniu terminu «negritude», jaki aznačaje honar z prynaležnaści da nehroidnaj rasy.
U 2005 h. Sezer admoviŭsia sustrecca ź Nikala Sarkazi — tahačasnym ministram unutranych spraŭ Francyi. Kanservatyŭnaja partyja miełasia pryznać byłuju kalanijalnuju palityku stanoŭčaj. Niahledziačy na heta Sarkazi nazyvaŭ Sezera «čałaviekam dziejańnia», «ambasadaram mira j ciarplivaści».
Miž inšym, napačatku svajoj dziejnaści, Sezer byŭ źviazany z Francuskaj kamunistyčnaj partyjaj, ale ŭ 1950‑ia stvaryŭ ułasnuju — Prahresiŭnuju partyju Martyniki, jakaja da pačatku 1990‑ch supracoŭničała z francuskimi sacyjalistami.
Eme Sezer byŭ deputatam francuskaha parlamentu i meram Fort‑de‑Fransu, stalicy Martyniki, z 1945 pa 2001 h.
