8 červienia na sajcie čarnasocienskaj arhanizacyi «Rumoł» źjaviŭsia narys 19-hadovaha studenta Instytuta žurnalistyki BDU, pryśviečany akcyi «Maładoha frontu» na adkryćci rasijskaha hrafici ŭ Minsku.
Druhakurśnik Daniła Citarenka pasprabavaŭ vyśmiejać Daškieviča i jahonych paplečnikaŭ, nazyvajučy ich «žałkimi parniškami», «rabiaciškami» i «naščadkami paskud», jakija «skandavali nacysckija łozunhi pad nacysckaj simvolikaj».
Skrynšot z sajta aktyvistaŭ pa prasoŭvańni «ruskaha śvietu» u Biełarusi.
Zahinuły va Ukrainie Aleś Čarkaš (aŭtar pamyliŭsia ŭ proźviščy — Čarkašyn) — «adkid». Žurnalist «Radyjo Svaboda» Anton Trafimovič — «subtylny biełabrysy junak».
Taksama student «pavučyŭ historyi» «Małady Front», napisaŭšy, što ŭ časy kazackich vojnaŭ i paŭstańnia Kalinoŭskaha biełarusy vajavali z palakami.
«A kali ž biełarusy vajavali z ruskimi? — piša aŭtar «Rumoła». — Tolki prośba, spasyłki na sajty «Biełaruskaha partyzana» i padobnych nie dasyłać».
Poŭnuju viersiju jahonaha narysa možna pračytać tut.
Daniła Citarenka, fota sa staronki UKantakcie.
«Naša Niva» pacikaviłasia ŭ chłopca, što padšturchnuła jaho pisać abraźlivyja materyjały na čarnasocienski sajt.
Chłopiec adrazu skazaŭ, što naradziŭsia ŭ Minsku, ale praciahły čas žyŭ u rasijskim Novym Urenhoi, i voś ciapier viarnuŭsia ŭ Biełaruś, kab atrymać vyšejšuju adukacyju.
«Jany padalisia mnie vielmi maładymi», — tak 19-hadovy student patłumačyŭ, čamu nazvaŭ «žałkimi parniškami» maładafrontaŭcaŭ.
«Prosta nie toje što mnie hetyja chłopcy nie padabajucca, mnie nie padabajucca ichnija mietady. Ja ŭ tym ža «Rumole» aśviatlaŭ Čarnobylski šlach, i ja nie pamiataju, kab tudy pryjšoŭ chtości z ruskim ściaham i pačynaŭ kryčać supraćlehłyja vokličy. Ja nie asabliva ŭjaŭlaju, kab na dziejańni apazicyi chtości pryjšoŭ i pieraškadžaŭ. Bo mierapryjemstva (adkryćcio hrafici) było pa fakcie sarvanaje. Ja bačyŭ viadučaha, bačyŭ jahony płan adkryćcia, zamiest hetaha pradstaŭnik meryi Maskvy ŭsiaho tolki pieradaŭ pamiatny dypłom pradstaŭniku Minska. Nu što heta takoje? Ichnija pavodziny mnie vielmi nie padabajucca. Tamu ja napisaŭ materyjał», — patłumačyŭ Daniła.
Pra sfarmulavany Jankam Kupałam voklič «Žyvie Biełaruś» chłopiec skazaŭ, što jon nacyscki, jak i nacyjanalny bieła-čyrvona-bieły ściah.
Maŭlaŭ, usio heta — simvolika kałabaracyjanistaŭ, «kštałtu BKA ci Čornaha Kata», takich viedaŭ chłopiec nabraŭsia ŭ «navukovych recenzavanych vydańniach».
Ale voś kali «nacyscki» łozunh «Žyvie Biełaruś» vykarystoŭvajecca razam ź ciapierašniaj dziaržaŭnaj simvolikaj, to heta, pavodle chłopca, — užo inšaja sprava.
Sučasnaja ž rasijskaja simvolika jaho nie zasmučvaje. Pavodle Daniły, rasijskija kałabaranty vykarystoŭvali andrejeŭski ściah. Pra toje, što bolšaść «biełych» złučeńniaŭ rasijskich kałabarantaŭ vajavali pad sučasnym bieła-sinie-čyrvonym ściaham, jon nie čuŭ.
My pacikavilisiai taksama, jak jon stavicca da kłasikaŭ biełaruskaj litaratury.
«Vasil Bykaŭ vielmi padabajecca, ja na siaredzinie «Alpijskaj bałady», a jašče Janka Bryl vielmi padabajecca», — skazaŭ chłopiec i vykazaŭ zdahadku, jak ža tak atrymałasia, što vieteran vajny Bykaŭ ličyŭ svajoj simvolikaj «nacysckuju».
«Ja viedaju, što piśmieńniki — heta ludzi, jakija časta źmianiajuć svaje pierakanani. Dobry ŭzor — šmatlikija manarchičnyja piśmieńniki časoŭ Vialikaj Kastryčnickaj revalucyi źmianili svaje pierakanańni. Jość i advarotnyja vypadki, kali sacyjalisty byli zmušanyja emihravać praź źmianieńnie pohladaŭ. Ja nie liču, što ŭ Vasila Bykava byli tryvałyja pohlady. Štości na jaho paŭpłyvała», — skazaŭ Daniła.
«Aŭtar i jahonyja tvory — heta roznyja rečy. Voś mnie tvory Lermantava padabajucca, u jakaści prykładu, ale jaho samoha ja liču nu nie vielmi dobrym čałaviekam. I heta zvyčajnaja reč, kali aŭtar — kiepski čałaviek, a jahonyja tvory — vialikija», — padsumavaŭ student, dadaŭšy, što padyskutavaŭ by z Bykavym, kali b toj dažyŭ da siońnia.
Dalej chłopiec raskazaŭ, što nie ličyć rumołaŭcaŭ čarnasociencami, bo za svajo žyćcio bačyŭ kudy bolej šavinistyčnyja arhanizacyi.
A meta jahonaha siabroŭstva z «Rumołam» — heta «supraćstajańnie šalonaj rusafobii ŭ apazicyjnych ŚMI». Jak uzor takoha «ŚMI» jon nazvaŭ sajt «Biełaruskaha partyzana», ale my zrabili zaŭvahu, što takoje «ŚMI» nidzie nie zarehistravana.
Radyjo «Svaboda» taksama nie zarehistravanaje ŚMI — paryravaŭ chłopiec i vielmi ździviŭsia, daznaŭšysia, što ŭ «Svabody» tut akredytavany karpunkt na dziasiatak čałaviek.
Paśla hetaha chłopca paniesła ŭ ekanamičnyja razvahi.
«Rusafobiju ŭ Łatvii i Estonii zrabili padmurkam svajho vałavaha pradukta. Nijakaj kankurentnaj ekanomiki jany dahetul nie stvaryli, nijakich pryrodnych resursaŭ ni ŭ Estonii ni ŭ Łatvii niama», — vypaliŭ chłopiec.
My nahadali jamu, što siaredni zarobak u Estonii — 1210 jeŭra.
Chłopiec z tym pahadziŭsia, ale znajšoŭ novy «arhumient».
«A vy ličycie, što hetyja krainy niezaležnyja? Jany ŭ składzie Jeŭrapiejskaha Sajuzu! Ich zamiežnaekanamičnyja i zamiežnapalityčnyja rašeńni zaležać ad Jeŭrasajuza, jany nie całkam niezaležnyja. A ŭ Biełarusi ŭzrovień žyćcia i zarobki nižejšyja, bo my pa fakcie niezaležnyja», — skazaŭ aŭtar «Rumoła», ale padkreśliŭ, što jon vystupaje za siabroŭstva z Rasijaj i suprać abjadnańnia, bo «ŭnutranyja siły zrobiać tak, što jano vylezie bokam».
Taksama student padzialiŭsia z nami svaimi viedami historyi Biełarusi — hetaj navukaj, pavodle chłopca, jon vielmi cikavicca.
Tak, Daniła pierakanany, što sacyjał-demakraty — zasnavalniki BNR, i maskoŭskija kamunisty — stvaralniki SSSR — heta adnoje i toje ž.
Aproč hetaha, chłopiec nasamreč dumaje, što biełaruski narod nikoli nie vajavaŭ z ruskimi. Voś što jon raskazaŭ nam pra Livonskuju vajnu, jakuju my pryviali ŭ jakaści adnaho z prykładaŭ.
«Tady havorka išła pra vajnu ruskaha cara i, oj, nie nahadajecie, Reč Paspalitaja ŭžo była? Nu dyk voś, i Rečču Paspalitaj — abjadnańniem niekalkich narodaŭ. A biełaruskaja dziaržava źjaviłasia našmat paźniej», — skazaŭ chłopiec, paŭtaryŭšy schiemu ideołahaŭ zachodnierusizmu.
(Nasamreč Reč Paspalitaja ŭtvaryłasia praz 10 hadoŭ paśla pačatku Livonskaj vajny. Adbyłosia heta pa inicyjatyvie VKŁ u adkaz na akupacyju Połacka maskoŭcami. Nasielnictva Połacka tady vyrazali, paśla čaho jon bolš nikoli nie dasiahnie byłoj vieličy. Darečy, pieršaja biełaruskaja hazieta vyjšła mienavita praź źniščeńnie Połacka, jana nazyvajecca «Naviny hroznyje a žałostlivyje…». Pra heta raskazvajuć u kursie historyi na 3-m kursie, da jakoha Daniła jašče nie davučyŭsia — Aŭtar.)
Naprykancy razmovy my nahadali Daniłu pra los čarnasocienca Kiryła Avierjanava-Minskaha, jaki dapisaŭsia da taho, što jaho pazbavili biełaruskaha hramadzianstva i zabaranili ŭjezd u krainu.
Daniła skazaŭ, što dumaŭ pra heta, i abiacaŭ «być abjektyŭnym».
