«U historyi mastactva bieły zachodni mužčynski punkt hledžańnia, jaki nieśviadoma prymajecca ŭ jakaści adzinaha punktu hledžańnia mastactvaznaŭcy, moža źjaŭlacca nieadekvatnym nie tolki pa maralnych ci etyčnych mierkavańniach abo tamu, što jon elitaryscki, ale i pa čysta intelektualnych pryčynach», — pisała prafiesar.
Kirujučysia ducham krytyki Lindy Noklin i była stvoranaja hetaja padborka dziesiaci najbolš vartych uvahi pradstaŭnic tvorčaj nivy.
Amryta Šer-Hił (1913 — 1941)
Try dziaŭčyny, 1935. Fota Getty Images.
Pracy mastački indyjska-vienhierskaha pachodžańnia Amryty Šer-Hił nabyli papularnaść u Indyi i Jeŭropie tolki paśla jaje śmierci va ŭzroście 28 hod. Siońnia jaje karciny źjaŭlajucca adnymi z najdaražejšych siarod usich rabot indyjskich žančyn-mastakoŭ na suśvietnych aŭkcyjonach, a sama jana ličycca pijanieram sučasnaha indyjskaha mastactva, jak i ruchu avanhardu.
Fiede Halicyja (kala 1574 — kala 1630)
Judzif z hałavoju Ałafierna, 1596. Fota Alamy.
U toj čas jak mastačka epochi Adradžeńnia Artemisija Džencileski karystajecca šyrokaj cikavaściu da svajoj pracy i historyi žyćcia, imia Fiede Halicyi zastajecca amal nieviadomym za miežami mastackich kołaŭ Italii. Tym časam jaje možna nazvać pijanieram pobytaapisalnaha žanru. Razam z tym jana była taksama vydatnaj partretystkaju i aŭtarkaj minijaciur. Cikava, što jak i Džencileski, jana namalavała biblijny siužet Judzifi, jakaja abiezhałoŭlivaje Ałafierna. Niekatoryja historyki śćviardžajuć, što tvar Judzifi — heta aŭtapartret samoj mastački.
Uemura Sioen (1875 — 1949)
Jan Hujfej, 1922. Fota Alamy.
Historyja mastactva pierapoŭnienaja vyjavami pryhožych žančyn, namalavanych mužčynami, ale japonskaja mastačka Uemura Sioen, małodšaja dačka handlara harbataj, što pamior za dva miesiacy da jaje naradžeńnia, pieraadoleła mužčynskuju pierśpiektyvu hetaha vidu mastactva. Dapamahli jaje znakamityja bijinga-karciny: eciudy žančyn, vykananyja technikaj hraviury.
Hienryjet Braŭn (1829 — 1901)
Paŭnočnaafrykanskaja sialanka, 1867. Fota Alamy.
Žonka dypłamata, francuzskaja aryjentalistka i mastačka Hienryjet Braŭn (sapraŭdnaje imia Safi de Butejie) vykarystoŭvała mahčymaści, źviazanyja z prafiesijnymi padarožžami svajho muža, kab ubačyć śviet ułasnymi vačyma. Jana malavała siužety z krain ad Siryi da Maroka. Braŭn nie mahła padpisvacca svaim sapraŭdnym imiem, pakolki prafiesijnyja zaniatki žyvapisam nie ličylisia prystojnymi dla žančyny z arystakratyčnych kołaŭ.
Elizabet Katlet (1915 — 2012)
Žniaja, 1952. Fota Alamy.
Katlet była madernistkaju pad mocnym upłyvam afrykanskich i mieksikanskich mastackich tradycyj. Jana vykarystoŭvała hetyja styli, kab prailustravać svoj žyćciovy dośvied afra-amierykanki ŭ 20-m stahodździ. Elizabet była ŭnučkaj vyzvalenych niavolnikaŭ i kazała, što meta jaje mastactva — «pakazać čornaha čałavieka ŭ jaho pryhažości i hodnaści dla siabie i inšych, kab zrazumieć ich i atrymlivać asałodu».
Łuiza Rałdan (1652 — 1706)
Śviaty Chines-de-ła-Chara, kala 1692. Fota Getty Images.
Pieršaja viadomaja ŭ Ispanii žančyna-skulptar, jakuju sučaśniki nazyvali «La Roldana», była paśpiachovaj mastačkaj epochi Kontrrefarmacyi. U koła jaje klijentaŭ uvachodzili arystakraty i navat karol Karłas II. Jana była dačkoj skulptara, i vyjšła zamuž za skulptara. Jaje pracy aceńvaŭ vielmi vysoka najbolš značny piśmieńnik epochi Antonija Pałamina. Palichromnyja draŭlanyja skulptury Łuizy, jak Statuja Sv. Chinesa, vykarystoŭvalisia padčas relihijnych pracesij.
Emili Kejm Nhvaraj (1910 — 1996)
Emili Kejm Nhvaraj z adnoj z svaich karcin. Fota Alamy.
Karennaja aŭstralijskaja mastačka, Nhvaraj raptoŭna stałasia siensacyjaj u vaśmidziesiacihadovym uzroście — paśla taho, jak jana, narešcie, vyrašyła pryśviacić svoj čas prafiesijnamu žyvapisu. Jana była prychilnicaj abstraktnaha stylu, napaŭniała svaju pracu jaskravymi farbami łandšaftaŭ Paŭnočnaj terytoryi, dzie jana žyła.
Frensis Makdonald (1873 — 1921)
Son, 1910. Fota Alamy.
Siostry Makdonald — Frensis i Marharet — byli šatłandskimi mastačkami, jakija malavali ŭ «styli Hłazha» ciaham 1890-ch hadoŭ. Malunki z napaŭprazrystymi vyciahnutymi fihurami mieli značny ŭpłyŭ na ruch art-nuvo i zaŭvažnyja ŭ tvorčaści takich mastakoŭ, jak Hustaŭ Klimt. Frensis mienš viadomaja, čym jaje siastra, praz toje, što jaje muž, mastak Hierbiert MakNejr, źniščyŭ značnuju častku jaje karcin paśla jaje śmierci.
Edmonija Ljuis (1844 — 1907)
Śmierć Kleapatry, 1876. Fota Alamy.
Edmonija Ljuis była mižnarodna viadomaj skulptarkaj i pieršaj žančynaj karenna-indziejskaha i afra-amierykanskaha pachodžańnia, jakaja dasiahnuła takoha statusu. Jana prytrymlivałasia nieakłasičnaha stylu, adlustravaŭšy ź jaho dapamohaj histaryčny dośvied afra-amierykancaŭ i karennych narodaŭ u svajoj skulptury Kleapatry.
Anna Darateja Terbuš (1721 — 1782)
Aŭtapartret z manoklem, 1777. Fota Alamy.
Mastačcy stylu rakako i partretystcy, Terbuš daviałosia amal całkam admovicca ad žyvapisu, kali jana vyjšła zamuž za ŭładalnika hatelu, jaki chacieŭ, kab zamiest malavańnia jaho žonka dapamahała ŭ hatelnym restaranie. Tym nie mienš, jana praciahvała malavać partrety pruskaj karaleŭskaj siamji. Na hetym aŭtapartrecie z manoklem mastačka byccam pryznajecca va ŭłasnaj blizarukaści.
