Raskazvaje Alena Hnilakievič, terapieŭt miedycynskaha centra «Łade».
— Dva miesiacy zimy prajšli, a epidemii hrypu pakul nie było. Užo i nie budzie ci jašče čakać?
— Štohod hryp byvaje. Ale kolkaść zachvarełych zaležyć ad imunitetu ludziej. Pakul nie tak šmat chvareła. Ale marazy syšli, ciapier usio budzie tajać i ciačy — budzie ŭsplesk zachvorvańniaŭ. Tak zaŭsiody. Lepš marazy, tady prastud mienš.
— I što rabić? Pryščepki?
— Uvohule, ci zachvareje čałaviek, zaležyć ad stanu arhanizma i imunitetu. Ale zvyčajna ludzi, jakija viedajuć, što ŭ ich słaby imunitet, bierahuć siabie.
Kali čałaviek stomleny, imunitet taksama panižajecca. Ale pryščepkaj tut nie dapamožaš, bo pryščepki treba rabić zahadzia. Imunitet vypracoŭvajecca try tydni paśla pryščepki, i kali vy jaje zrobicie tady, kali ŭsie vakoł pačnuć chvareć, to heta pozna, pryščepka nie paśpieje vam dapamahčy.
— Ale kali zachvareŭ?
— Čałaviek zvyčajna viedaje, što ź im adbyvajecca i jak praciakaje chvaroba. Kali ŭsio jak zvyčajna, to try dni varta palažać doma. Paśla kali usio dobra, to dobra. Kali zachavałasia słabaść, stomlenaść, simptomy chvaroby — da doktara. Kali adčuvajećcie siabie horš — da doktara adrazu.
Kali zachvareŭ, to treba lažać u łožku. Nie zabyvacca pravietryvać pamiaškańnie. Nijakaj pracy i kantaktaŭ z kalehami. Bo vy nie sabie zrobicie horš, a im — prosta zarazicie ŭvieś ofis, kali vyrašycie, što chvaroba nie pieraškoda dla pracy.
Tamu lepš palažycie doma. Heta vyratuje i vas, i kaleh.
— Čałaviek zachvareŭ, na pracu nie pajšoŭ, lažyć doma. Što dalej? Jeści limony, pić harbatu?
— U kožnym kompleksnym preparacie, jakim lečać vostryja reśpiratornyja zachvorvańni, idzie askarbinavaja kisłata. Faktyčna toje, što jość u naturalnych cytrusach. Ich jeści možna i navat treba. Kali, kaniečnie, niama supraćpakazańniaŭ — kali jość prablemy sa straŭnikava-kišečnym traktam, to treba aściarožna ŭžyvać cytrusavyja. Bo askarbinavaja kisłata ŭ vialikich dozach moža tady naškodzić.
Karaciej, ceły limon jeści nie treba.
— A «čaj z malinavym vareńniem»?
— Usia sadavina i jahady majuć viałkija kompleksy vitaminaŭ. Heta ŭsio karysna. Kali idzie siezon jahad, daktary zaŭsiody rekamiendujuć ich jeści.
— Inšaja vadkaść?
Tak, treba šmat pić. Bo kali čałaviek chvareje — jon pacieje, hublaje vadkaść. Uvohule daktary rekamiendujuć pić 2,5—3 litry vadkaści ŭ sutki, kali zachvareŭ. Ale iznoŭ ža, nie zabyvajciesia, što kali jość hipiertanija, zachvorvańni sardečna-sasudzistaj sitemy, to jość abmiežavańni.
I vadkaść padychodzić nie kožnaja. Limanady, haziroŭka, ałkahol — nie padychodziać. Lepš vitaminizavanyja napoi — 70% vadkaści musić być ź vitaminami. Advary jahad, žuravinavy mors — vielmi dobra. Iznoŭ ža harbatu ź limonam.
Ale harbata nie pavinna być mocnaj. Kali čałaviek budzie litrami pić čornuju-čornuju harbatu, to akramia tachikardyi anijakaha efiektu nie budzie. Toje ž tyčycca i kavy.
— Minieralnaja vada?
— Minierałka niasie sol. Kali ŭ vas rotavirusnaja infiekcyja, to picie, ale lepš vypuścić haz. Bo kali ŭ čałavieka rotavirusnaja infiekcyja, to adzin ź simptomaŭ — zališniaje hazaŭtvareńnie ŭ arhaniźmie. I hazavanaja minieralnaja vada nie dapamoža, a naškodzić.
U ideale treba iści na pryščepku ŭvosieni, kastryčnik-listapad. Tym bolš, jana dziejničaje amal uvieś hod.
— A što lepš pry prastudzie: chatnija srodki, vitaminy ci ŭsio ž miedykamienty?
— Mnie zdajecca, siońnia sučasnamu čałavieku praściej znajści tabletki, čym advar šypšyny.
Stavić bańki — nie paškodzić, ale i dapamohi anijakaj nie pryniasie. Ad banak rasšyracca sasudy na pavierchni skury — i ŭsio. Efiektaŭ lekavych nie budzie. Jość jašče lehienda, što karysna schadzić u łaźniu, kali tolki-tolki zachvareŭ. Ale łaźniaj virus nie vyhaniš, heta mif.
Pry suchim kašli možna pastavić harčyčniki, ale kali niama tempieratury.
— Kapli ŭ nos?
Možna, ale niadoŭha. Bo praz 10 dzion u arhanizma ŭžo moža vypracavacca zaležnaść ad ich. Pramyvajcie nos, uvilhatniajcie jaho, siońnia šmat srodkaŭ isnuje dla hetaha.
— Ci źbivać tempieraturu, nižejšuju za 38 hradusaŭ?
— Heta vielmi dyskusijnaje pytańnie i siońnia. Ale bolšaść daktaroŭ ličyć, što da 38 hradusaŭ arhanizm musić spravicca sam.
— A kali anhina — jana ž upłyvaje na serca? Moža varta schadzić da kardyjołaha?
— Tak, jana ŭpłyvaje, ale lačyć jaje treba nie samastojna, a z dapamohaj doktara, kab paźbiehnuć uskładnieńniaŭ.
— Kałi možna viarnucca da zaniatkaŭ sportam paśla pieraniesiennych virusnych zachvorvańniaŭ?
— Uvohule, navat paśla zvyčajnaj virusnaj infiekcyi lepš tydzień paźbiahać fizičnych nahruzak. Kali vy zajmajeciesia sportam nie biažycie adrazu ŭ zał, pačakajcie. Bo adrazu napružvacca vielmi škodna dla serca. Paśla anhiny, u zaležnasci ad jaje ciažkasci, lepš paźbiahać fizičnych nahruzak da miesiaca.
Samaje hałoŭnaje — viedajcie asablivaści svajho arhanizma, što vam karysna, što nie, što možna, čaho nielha. Sačycie za imunitetam. Ludzi mała ruchajucca, niapravilna charčujucca, šmat pracujuć — heta ŭsio taksama nie idzie ŭ plus. Uvohule, ŭ lačeńni hałoŭnaje — nie naškodzić. Nie chvarejcie! Bieražycie siabie.
