Śviatłana Sachonienka pieršaj ź biełarusaŭ zavajavała załaty miedal Paralimpijady ŭ Pchiončchanie. Jana pieramahła ŭ łyžnaj honcy na 15 kiłamietraŭ volnym stylem siarod atletaŭ z kiepskim zrokam. Šmat hadoŭ tamu Śviatłana treniravałasia razam sa zvyčajnymi spartsmienami, ale prablemy sa zdaroŭjem pastavili kryž na karjery. Amal vypadkova praz 6 hadoŭ jana viarnułasia ŭ sport usiaho za hod da startaŭ u Pchiončchanie, i ź pieršaha ž zavajavała zołata. A taksama vyjhrała bronzu ŭ bijatłonie.
«Ja zadavolenaja kožnym svaim miedalom, załatym asabliva. Tamu što heta samaja najvyšejšaja ŭznaharoda, jakuju moža atrymać luby spartsmien, jaki da niečaha imkniecca», — žvava adkazvaje Śviatłana na vinšavańni.
Pra viartańnie ŭ sport, prablemy sa zdaroŭjem, svoj aptymizm, a taksama pra toje, nakolki składana z kiepskim zrokam jechać pa łyžni i stralać pa mišeniach — Jeŭraradyjo raspytała samu Śviatłanu Sachonienka.
U bijatłonie stralajem vušami. Umieć kancentravacca na huku taksama vielmi składana, i nie lahčej, čym vačyma
Jeŭraradyjo: Nie ŭsie da kanca razumiejuć, jak adbyvajucca honki siarod ludziej sa słabym zrokam, asabliva ŭ bijatłonie. Patłumačcie, jak vy jedziecie pa trasie z pamočnikam, jak stralajecie z kiepskim zrokam?
Śviatłana Sachonienka: Hajd — heta maje vočy, heta čałaviek, jaki viadzie mianie pa dystancyi, jaki kaža, jak prachodzić spuski, bo časam niaroŭnaści ŭsie niabačnyja, i heta składana. Kali my pryjazdžajem na strelbišča, usio adbyvajecca pa huku. My apranajem navušniki. I spačatku idzie huk, jaki pieraryvajecca, «tuk-tuk-tuk», a potym, jak tolki ty navodziš bližej da mišeni, tady pačynajecca bieśpierapynny huk, i čym bližej da celi, tym jon tančejšy. I my stralajem. To bok, stralajem vušami. Umieć kancentravacca na huku taksama vielmi składana, i nie lahčej, čym vačyma.
Jeŭraradyjo: Vy zajmalisia łyžami ŭ ahulnaj hrupie, a potym u vas pačalisia prablemy sa zrokam. Što zdaryłasia?
Śviatłana Sachonienka: Pryčynu dahetul nie mohuć vyśvietlić. Zrok pacichu pačaŭ padać, i daktary prosta nie prasačyli momant. Spačatku kazali: «Blizarukaść, aj, heta jość u kožnaha druhoha», ale pastupova heta pierarasło ŭ surjoznuju prablemu. Heta niemahčyma rastłumačyć. Padzieńnie zroku idzie niezrazumieła adkul i čamu, ale z kožnym hodam horš.
Jeŭraradyjo: Majecie mahčymaść lačycca? Mahčyma, pieramoha na Paralimpijadzie finansava paspryjaje hetamu?
Śviatłana Sachonienka: Kali nie viedaješ, ad čaho lačyć, davodzicca padtrymlivać toj zrok, jaki jość, kab jon dalej nie paharšaŭsia. Niešta dapamahaje, niešta nie — źmianiajem. U mianie vielmi dobraja doktarka, jakaja lečyć mianie ŭ klinicy pry prezidencie, inšaha ja žadać nie mahu. Ale ničoha my zrabić nie zmožam, bo pryrodu nie padmanieš.
Ja sprabuju nie pakazvać siabie invalidam i chavać svaje niedachopy, jak zrok. Ja nie chadžu z pałkaj, chacia časam moža jana i patrebnaja
Jeŭraradyjo: Nakolki ŭvohule składana žyć z takim zrokam jak u vas? Knižki atrymlivajecca čytać?
Śviatłana Sachonienka: Mnie vielmi składana ŭ apošni čas čytać uvohule — maksimum ja mahu heta rabić 10 chvilin. Ja nie mahu pracavać za kampjutaram bolš za 15 chvilin, bo stamlajucca vočy: paśla hetaha ja paŭhadziny adpačyvaju, a potym znoŭ 15 chvilin pracuju. Ja vielmi lublu čytać, ale ŭ mianie niama takoj mahčymaści — vočy napružvajucca ŭmomant i pačynaje baleć hałava. Ja chadžu ŭ linzach -12. Dziakuj Bohu, što ŭ ciapierašnim śviecie jość mahčymaść rabić linzy, bo ja vielmi saromiejusia nasić akulary. Uvohule ja sprabuju nie pakazvać siabie invalidam i chavać svaje niedachopy, jak zrok. Ja nie chadžu z pałkaj, chacia časam moža jana i patrebnaja. Ja lepš urežusia, ale budu z hodna padniataj hałavoj pakazvać, što ja ŭsio baču, ja narmalnaja, ja prosta nie zaŭvažyła. Toje samaje i ludzi na vazkach, z adnoj rukoj, z adnoj nahoj — nikoli ŭ žyćci nie pakažuć svajho niedachopu. Kožny raz ja sanačniku kažu: «Oj, davaj ja tabie dapamahu». A jon kaža: «Nie treba, ŭsio narmalna, ja sam». I heta «ja sam» natchniaje być dobrym i canić toje, što ŭ ciabie jość.
Jeŭraradyjo: Z-za prablem sa zrokam vy zaviazali sa sportam i 6 hadoŭ nidzie nie vystupali. Čaho raptam vyrašyli viarnucca?
Śviatłana Sachonienka: Tak, ja sapraŭdy bolš nie źbirałasia zajmacca łyžami. Chiba što dla siabie mahła paŭdzielničać u amatarskich spabornictvach, naprykład, vystupała za ŭniviersitet, ale nie treniravałasia ŭvohule. Nie płanavała ŭvohule viartacca ŭ sport. Ale była takaja dziaŭčynka-hajd u Jadvihi Skarabahataj (samaja daśviedčanaja biełaruskaja paralimpijka, jakaja sioleta ŭdzielničaje ŭ Hulniach užo ŭ 6-y raz — zaŭv. Jezraradyjo ) — Irena Franovič. Jana kaža: «Davaj pasprabujem». Ja admaŭlałasia, ale jana mianie ŭ vyniku ŭhavaryła, i tak atrymałasia, što dziakujučy joj ja viarnułasia. Znoŭ ŭdychnuła ŭvieś hety drajv, drajv sportu, chutkaści i łyžaŭ. Łyžy ja lublu, napeŭna, bolš za ŭsio ŭ svaim žyćci. Heta majo.
Jeŭraradyjo: Adnak na łyžach vy nie spynilisia, začapili jašče i bijatłon, pryčym vyjhrali «bronzu»!
Śviatłana Sachonienka: Heta sama pa sabie vielmi cikavaja dyscyplina, jana niepradkazalnaja. I było vielmi cikava pasprabavać siabie, heta jak druhi vid sportu. To bok, łyžy łyžami — heta ja ŭmieju i viedaju, što heta majo, ale hladziš na Dašu Domračavu, i chočacca siabie adčuć bijatłanistkaj. I ja časam ŭjaŭlaju, što taksama tak mahu, jak Daša.
Jeŭraradyjo: A vy z Darjaj sustrakalisia kali-niebudź, razmaŭlali pra heta?
Śviatłana Sachonienka: Nie, nikoli, nie atrymlivałasia sustrecca.
Jeŭraradyjo: U bijatłonie ŭ vas kumir Darja Domračava. A ŭ łyžnych honkach jość čałaviek, jaki vas natchniaje?
Śviatłana Sachonienka: Z zamiežnych spartsmienaŭ mnie vielmi padabajecca Justyna Kavalčyk. Nie mahu skazać, što heta maje kumiry. Heta ludzi, jakija pakazvajuć vynik, i na ich chočacca raŭniacca.
1 studzienia 2017 hoda ja stała na łyžy, a 10 studzienia, kali prajšła kamisiju, pačała płanavać svajo žyćcio sa sportam
Jeŭraradyjo: Mnohija łajali našu alimpijskuju łyžnuju zbornuju z-za kiepskich vynikaŭ, maŭlaŭ, pajechali prosta tak. U toj ža čas my bačym, što paralimpijskija spartsmieny zavajoŭvajuć miedali. Čamu zdarovyja łyžniki i łyžnicy nie mohuć pakazać taki ž vynik, jaki pakazvajecie vy?
Śviatłana Sachonienka: Ja tam nie była, nie viedaju, što adbyvajecca ŭnutry kamandy i jak treniruje ich trenier. Tamu ja navat nie maju prava niejak kazać pra toje, jakija ŭ ich zbory, finansavańnie i hetak dalej. Mahu raskazać tolki pra svajo. U mianie ad pačatku było vielmi dobraje finansavańnie, niahledziačy na toje, što ja tolki viarnułasia. Mnie apłacili pajezdku na kamisiju, zrabili zbor, chacia ja jašče nie była ŭ nacyjanalnaj kamandzie. Toje, što na etapie kubka śvietu byŭ pakazany vynik, heta, naturalna, natchniła dziaržavu dalej pracavać na mianie, kab dać mnie mahčymaść vystupać. U toj ža čas ja ŭ samaj siaredzinie siezona źjaviłasia, a zvyčajna ŭ nas usio płanujecca zahadzia. Ale jany znajšli mahčymaść mianie pravieści, dali mahčymaść padrychtavacca — u mianie było 18 dzion na heta.
Jeŭraradyjo: To bok, za 18 dzion da čempijanatu śvietu vy vyrašyli viarnucca ŭ sport?
Śviatłana Sachonienka: Tak! 1 studzienia 2017 hoda ja stała na łyžy, a 10 studzienia, kali prajšła kamisiju, pačała płanavać svajo žyćcio sa sportam. Atrymlivajecca, što ja vystupiła na etapie kubka śvietu, nam dali zbor 18 dzion i piać dzion pierajezdaŭ, i my pačali vystupać na čempijanacie śvietu. Tam ja biehła tolki dźvie honki, bo na bolšaje była nie hatovaja. U vyniku stała treciaj u spryncie, druhoj na 7,5 km, a taksama my ŭziali bronzu ŭ estafiecie.
Jeŭraradyjo: Čym vy zajmajeciesia ŭ zvyčajnym žyćci? Pracujecie i zajmajeciesia tolki sportam?
Śviatłana Sachonienka: Da sportu ja pracavała ŭ dvuch miescach: u centry alimpijskaj padrychtoŭki, hatel «Hubiernski», tam ja była administrataram. Druhaja praca była ŭ dziciačym centry — ja była dyrektaram tancavalna-spartyŭnaj dziciačaj studyi. A ciapier ja spartsmien, tak!!! Ja paŭnavartasny spartsmien-instruktar, jaki pracuje ŭ Centry alimpijskaj padrychtoŭki.
Jeŭraradyjo: Jakija jašče starty čakajuć u Pchiončchanie?
Śviatłana Sachonienka: Napieradzie dźvie maje samyja hałoŭnyja dystancyi — sprynt, 7,5 km, a taksama estafieta.
